Chiều nay (2/10), Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng dự và phát biểu tại Diễn đàn "Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển các ngành công nghệ chiến lược". Diễn đàn diễn ra trong khuôn khổ Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia 2025.
Phó Thủ tướng nhận định tình hình khu vực và thế giới đang tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, đồng thời phân tích 6 xu hướng lớn đang tác động mạnh và sâu rộng đến lĩnh vực khoa học – công nghệ (KH-CN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS).
Cụ thể, thứ nhất, cạnh tranh địa chiến lược gia tăng, đặc biệt là cạnh tranh Mỹ - Trung trong định hình các xu hướng, tiêu chuẩn, quy chuẩn cho "cuộc chơi công nghệ" trong giai đoạn mới. Thứ hai, dòng vốn đầu tư cho KHCN, ĐMST ngày càng gia tăng từ cả khu vực công và khu vực tư nhân.
Thứ ba, AI phát triển ngày càng nhanh và tác động mạnh mẽ đến toàn bộ nền kinh tế.
Phó Thủ tướng cho biết: "Trong giai đoạn 2026 - 2030, AI được dự báo sẽ tạo hơn 170 triệu việc làm mới và đóng góp khoảng 5.000 tỷ USD vào nền kinh tế thế giới, tương đương khoảng 13 - 14% tổng giá trị GDP tăng thêm của cả giai đoạn".
Thứ tư, Hoạt động KHCN, ĐMST ngày càng phát triển dựa trên nền tảng của các hệ sinh thái, với sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, các Viện, trường, các tập đoàn lớn, các startups...
Thứ năm, cạnh tranh khốc liệt về nguồn lực cho phát triển KHCN giữa các quốc gia, đặc biệt là về nhân lực, dữ liệu và năng lực tính toán.
Thứ sáu, Chính phủ các nước đang nhanh chóng điều chỉnh chính sách và thúc đẩy hợp tác công - tư với tham vọng dẫn dắt lĩnh vực KHCN, ĐMST chuyển đổi số, đặc biệt là trong các ngành chiến lược như bán dẫn, AI...
Phó Thủ tướng nhấn mạnh rằng: "Việt Nam không nằm ngoài 'cuộc chơi' đó. Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định phải coi KHCN, ĐMST và CĐS là 'chìa khóa vàng', là yếu tố sống còn để vượt qua bẫy thu nhập trung bình và hướng tới mục tiêu trở thành nước phát triển vào năm 2045".
Theo Phó Thủ tướng, Việt Nam, với GDP bình quân đầu người năm 2025 hơn 4.800 USD, đang tiệm cận ngưỡng thu nhập trung bình ca, nhưng thách thức "bẫy thu nhập trung bình" vẫn rất lớn.
"Từ bài học của Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Israel, Singapore, có thể thấy rõ rằng, muốn bứt phá, phải dựa vào tri thức, công nghệ, nhân tài và thể chế tiên phong. Quan trọng hơn, phải chủ động chứng minh năng lực tham gia vào toàn bộ các công đoạn của chuỗi giá trị toàn cầu, nắm bắt các chuẩn mực quốc tế, tham gia sâu vào chuỗi giá trị và hội nhập với "ngôn ngữ công nghệ toàn cầu", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Theo Phó Thủ tướng, Việt Nam cần đi nhanh hơn, quyết liệt hơn, táo bạo hơn để rút ngắn khoảng cách với thế giới và từng bước "đuổi kịp, tiến cùng và vượt lên". Với phương châm "Muốn đi nhanh thì đi một mình, muốn đi xa thì đi cùng nhau", Việt Nam cũng nhận thức rằng để phát triển một hệ sinh thái ĐMST toàn diện, đòi hỏi phải hội nhập sâu rộng, đặc biệt là hợp tác chiến lược với các nền kinh tế hàng đầu, các tổ chức uy tín thế giới và các tập đoàn công nghệ.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, chỉ bằng cách tận dụng trí tuệ, nguồn lực, công nghệ và mạng lưới hợp tác toàn cầu, nước ta mới có thể đẩy nhanh tốc độ phát triển và từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ công nghệ thế giới.
Để tiếp tục phát huy những thành tựu nêu trên, từng bước giúp Việt Nam hiện thực hóa khát vọng trở thành một trung tâm KHCN và ĐMST hàng đầu của khu vực và thế giới, Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia, đối tác trong và ngoài nước cùng chung tay, đồng hành cùng Việt Nam triển khai một số nhiệm vụ cụ thể.
Biến "bài toán khó" của đất nước thành "cơ hội mới" cho tương lai
Để tiếp tục phát huy những thành tựu đã đạt được, từng bước giúp Việt Nam hiện thực hóa khát vọng trở thành một trung tâm KHCN và ĐMST hàng đầu của khu vực và thế giới, Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia, đối tác trong và ngoài nước cùng chung tay, đồng hành cùng Việt Nam triển khai một số nhiệm vụ cụ thể.
Thứ nhất, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) tiếp tục phát huy vai trò hạt nhân của hệ sinh thái ĐMST Việt Nam. Trong đó, phát triển các mạng lưới ĐMST và chuyên gia người Việt, gốc Việt trong các ngành công nghệ mới; đồng thời kết nối với các tập đoàn công nghệ, tổ chức quốc tế; sớm hình thành các nhóm nghiên cứu mạnh, có khả năng dẫn dắt trong một số nhóm ngành công nghệ chiến lược…
Thứ hai, các bộ, ngành, địa phương tập trung tháo gỡ những điểm nghẽn về thể chế, hạ tầng và nguồn nhân lực. Trong đó, trước mắt, cần hoàn thiện và sớm đưa các luật trong lĩnh vực KHCN, ĐMST trình Quốc hội thông qua vào kỳ họp thứ 10 sắp tới đi vào cuộc sống (Luật Sở hữu trí tuệ, Luật Chuyển giao công nghệ, Luật Công nghệ cao, và đặc biệt là Luật AI).
Thứ ba, các mạng lưới ĐMST và chuyên gia công nghệ chiến lược tiếp tục phát huy vai trò là "cánh tay nối dài", đồng hành cùng Chính phủ, các bộ ngành và doanh nghiệp trong nước.
Đặc biệt, Phó Thủ tướng kêu gọi các chuyên gia chủ động tham gia vào quá trình hoạch định chiến lược, xây dựng chính sách, thúc đẩy nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ mới, qua đó góp phần giải quyết những thách thức lớn, từ áp lực tạo nên động lực, để biến "bài toán khó" của đất nước thành "cơ hội mới" cho tương lai.
Thứ tư, các tập đoàn công nghệ và tổ chức quốc tế tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam, đồng thời mở rộng hợp tác đầu tư, gắn nghiên cứu với ứng dụng và chuyển giao công nghệ. Đặc biệt, cùng phát triển các sản phẩm "Made by Việt Nam", được nghiên cứu, thiết kế và sản xuất bởi người Việt Nam, cho người Việt Nam và người tiêu dùng trên toàn thế giới. Qua đó, đưa Việt Nam bước lên một nấc thang cao hơn của chuỗi giá trị toàn cầu và khẳng định vị thế trên bản đồ công nghệ của thế giới.
Thứ năm, các chủ thể của hệ sinh thái ĐMST trong nước (như các viện, trường, doanh nghiệp, startup, các nhà khoa học...) phải vươn lên, chủ động nắm bắt các "xu hướng mới", trở thành những chiến sĩ tiên phong trong công cuộc phát triển KHCN, ĐMST và chuyển đổi số quốc gia.
Phó Thủ tướng khẳng định, trước thềm đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Việt Nam nhất quán quan điểm rằng "thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển các ngành công nghệ chiến lược là chìa khóa vàng cho giai đoạn mới". Đây không chỉ là một lựa chọn đơn thuần mà chính là mệnh lệnh phát triển của thời đại.
"Cuộc sống là một cuộc chạy đua. Chúng tôi luôn coi trọng yếu tố thời gian. Thời gian có thể là vàng, nhưng thời gian có thể là kẻ thù của chúng ta. Ai biết nắm giữ thời gian, ai biết nắm lấy cơ hội, ai biết biến cơ hội thành hiện thực thì người đó sẽ thành công", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng tin tưởng rằng với quyết tâm chính trị cao của cả hệ thống chính trị, cùng khát vọng vươn lên của cộng đồng ĐMST trong nước và sự hỗ trợ, đồng hành của các đối tác, bạn bè quốc tế, chúng ta sẽ biến khát vọng thành hiện thực, và phải bắt đầu ngay ngày hôm nay, không thể chậm trễ, đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, độc lập, tự cường và thịnh vượng trong thế kỷ 21.
.jpg "Tung hàng trăm tỷ \"gom\" cổ phiếu Việt Nam trong phiên giảm điểm, tự doanh CTCK săn lùng mã nào nhiều nhất?"){kind=avatar}
.png "Chưa kịp mừng vì tìm được ‘mỏ vàng’ cho ngành ô tô, xe Trung Quốc rơi vào tiến thoái lưỡng nan tại quốc gia này: Rủi ro trừng phạt tăng cao, phí tái chế tăng vọt")
