Thủ tướng yêu cầu gỡ khó về xác định giá đất cụ thể

Tập trung xác định giá đất

Trong công điện, Thủ tướng yêu cầu các địa phương khẩn trương rà soát, tổng hợp các dự án đang vướng mắc thủ tục pháp lý liên quan đến việc xác định giá đất cụ thể, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, để kịp thời chỉ đạo các cấp, ngành tập trung, nêu cao tinh thần trách nhiệm, không né tránh, không đùn đẩy để giải quyết, tháo gỡ; báo cáo kết quả cho Thủ tướng hàng quý, bắt đầu từ quý II/2023.

Các địa phương cũng được yêu cầu ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành kịp thời các văn bản hướng dẫn để tháo gỡ khó khăn trong việc xác định giá đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất.

Thủ tướng yêu cầu các địa phương nghiêm túc triển khai, thực hiện Nghị quyết số 33 của Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh bền vững và báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả triển khai.

Các địa phương cần thực hiện đúng quy định của pháp luật về công tác quy hoạch, công bố quy hoạch, bố trí quỹ đất phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở để phát triển nhà ở xã hội.

Còn nhiều vấn đề đặt ra

Liên quan đến việc ách tắc trong công tác xác định giá đất cụ thể hiện nay, Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam Nguyễn Tiến Thỏa cho rằng có ba nguyên nhân chính.

Thứ nhất, dự án không đủ điều kiện để đơn vị tư vấn làm thẩm định, các thông tin phục vụ việc thẩm định giá đất không đầy đủ, không được chủ sử dụng đất cung cấp đầy đủ thông tin về pháp lý, quy hoạch, dòng tiền dự báo của dự án...

Thứ hai, là rủi ro khi cơ chế bảo vệ doanh nghiệp thẩm định giá chưa chặt chẽ. Quyền thì giao cho đơn vị thẩm định giá nhưng vai trò công ty thẩm định giá chỉ là đơn vị tư vấn. Người quyết định, chấp nhận giá một lô đất, thửa đất để đưa vào sử dụng lại không phải đơn vị thẩm định giá.

Theo ông Thỏa, từ các vụ việc sai phạm đất đai đã xảy ra thời gian qua quy trách nhiệm rất lớn cho đơn vị thẩm định giá, trong khi phí dịch vụ không được bao nhiêu, nên tâm lý chung hiện nay là các công ty thẩm định giá không muốn nhận thẩm định giá đất.

Thứ ba, hiện nay nhiều đơn vị thẩm định giá không thực hiện thẩm định giá đất, thậm chí đang thẩm định họ cũng sẵn sàng bỏ vì có chủ tài sản đưa ra yêu cầu muốn giá đất là bao nhiêu, không khách quan, ép đơn vị thẩm định phải làm theo ý chủ tài sản. Nên đơn vị tư vấn thẩm định chấp nhận bỏ hợp đồng.

Cần sửa quy định về thẩm định giá đất

Theo Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam Nguyễn Tiến Thỏa, hiện nay, nếu chiếu theo các phương pháp định giá đất được quy định tại thông tư 36 năm 2014 của Bộ Tài nguyên - Môi trường thì vẫn còn có những hạn chế cần sửa đổi, bổ sung.

Theo đó, các phương pháp định giá đất theo thông tư này còn định tính nhiều quá. Vì thế, mỗi người đứng ở một góc độ sẽ hiểu một cách khác nhau, tính toán giá đất khác nhau. Với những quy định này những gì định lượng được, quy chuẩn được nên làm rõ để tạo thuận lợi cho các đơn vị tư vấn thẩm định giá tính toán giá đất sát thị trường.

Từ những bất cập nêu trên, ông Nguyễn Tiến Thỏa cho rằng muốn gỡ vướng cần sửa thông tư 36 quy định chi tiết phương pháp định giá đất, đồng thời tạo ra sự đồng bộ thống nhất trong quy định về thẩm định giá đất giữa Bộ Tài chính với Bộ Tài nguyên - Môi trường. Cần quy định rõ quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của thẩm định viên, của các doanh nghiệp thẩm định giá để họ yên tâm làm định giá đất.

Cũng theo ông Thỏa, vừa qua, TP.HCM có đề xuất Bộ Tài nguyên - Môi trường cho ban hành hệ số giá đất trên địa bàn. Đây chỉ là giải pháp tình thế, cái gốc nằm ở giá Nhà nước quy định theo thông tư 36 là bảng giá đất, khung giá đất, giá đất cụ thể vẫn rất xa rời diễn biến giá thị trường nên buộc TP.HCM phải đề xuất hệ số để xử lý vướng mắc hiện tại, sao cho giá gần sát với thị trường.