Giá dầu tăng khi Mỹ bắt giữ tàu chở dầu ngoài khơi Venezuela
Giá dầu tiếp tục nhích lên trong phiên 11/12 khi căng thẳng Mỹ-Venezuela leo thang sau vụ Washington bắt giữ tàu chở dầu “Skipper” mang cờ Panama, bị cáo buộc vi phạm lệnh trừng phạt. Theo Reuters, giá dầu Brent tăng 27 cent lên 62,48 USD/thùng, còn dầu WTI tăng 33 cent lên 58,79 USD/thùng trong phiên châu Á. Nhà phân tích Tony Sycamore (IG) cho biết giá dầu WTI phản ứng mạnh trước thông tin Mỹ thực thi lệnh bắt giữ ngoài khơi Venezuela và cả báo cáo về vụ Ukraine tấn công tàu thuộc hạm đội ngầm Nga, giúp hỗ trợ xu hướng tăng của dầu.

Tổng thống Mỹ Donald Trump xác nhận vụ bắt giữ và mô tả đây là “tàu chở dầu lớn nhất từng bị bắt giữ”. Theo Reuters, lực lượng Mỹ gồm Tuần duyên, FBI và Bộ An ninh Nội địa đã tiếp cận tàu bằng trực thăng. Tàu Skipper, từng bị trừng phạt vì tham gia mạng lưới vận chuyển dầu cho Venezuela và Iran, gần đây đã bốc dỡ dầu thô nặng tại cảng Puerto José. Chính phủ Venezuela lên án đây là “hành vi cướp biển quốc tế” và cáo buộc Washington có ý định “cướp bóc tài nguyên năng lượng” của họ.
Căng thẳng gia tăng khiến thị trường lo ngại về rủi ro gián đoạn nguồn cung dầu nặng từ Venezuela, vốn quan trọng với nhiều nhà máy lọc dầu. Giá dầu đã bật tăng tức thì. Giới giao dịch châu Á cho biết người mua yêu cầu giảm giá mạnh với dầu Venezuela do rủi ro bốc dỡ hàng hóa ngày càng lớn khi Mỹ tăng cường hiện diện quân sự tại khu vực Caribbe.
Bối cảnh địa chính trị còn chịu ảnh hưởng từ diễn biến đàm phán hòa bình Ukraine. Lãnh đạo Anh, Pháp, Đức đã điện đàm với ông Trump để thúc đẩy nỗ lực chấm dứt chiến tranh, trong khi rủi ro từ các đòn tấn công bằng UAV biển của Ukraine vào tàu Nga tại Biển Đen tiếp tục tạo hỗ trợ cho giá dầu. Sycamore nhận định mức 55 USD/thùng vẫn là “hỗ trợ quan trọng” của dầu WTI từ nay đến cuối năm, trừ phi có một “bước ngoặt hòa bình bất ngờ” ở Ukraine.
Bên cạnh rủi ro địa chính trị, giá dầu còn được hưởng lợi từ kỳ vọng kinh tế Mỹ phục hồi nhờ Fed hạ lãi suất, giúp giảm chi phí vay và thúc đẩy nhu cầu năng lượng.
Đồng USD giảm khi Fed bớt cứng rắn và thị trường đặt cược 2 lần cắt giảm lãi suất nữa
Đồng USD suy yếu rõ rệt trong phiên 11/12 sau khi Fed không đưa ra lập trường “diều hâu” như nhiều nhà đầu tư dự đoán. Fed đã hạ lãi suất 25 điểm cơ bản như dự kiến, nhưng phát biểu của Chủ tịch Jerome Powell mang giọng điệu ôn hòa, khiến giới đầu tư mạnh tay bán USD và tăng vị thế đối với các tài sản rủi ro.
Đồng euro vượt mốc 1,17 USD và tiến gần đỉnh hai tháng 1,1705 USD. Bảng Anh chạm mức cao nhất 1,5 tháng là 1,3391 USD, còn yen Nhật tăng 0,25% lên 155,64 JPY/USD. Chỉ số USD Index giảm xuống mức thấp nhất kể từ 21/10, ở 98,543 điểm. Tony Sycamore (IG) đánh giá rằng thị trường đã kỳ vọng Fed lặp lại thông điệp cứng rắn của cuộc họp tháng 10, nhưng lần này “giọng điệu hoàn toàn khác” và tín hiệu mua vào trái phiếu kho bạc là yếu tố hỗ trợ mạnh cho tài sản rủi ro cuối năm.
Fed cũng gây bất ngờ khi thông báo bắt đầu mua tín phiếu kho bạc trị giá khoảng 40 tỷ USD từ ngày 12/12 nhằm ổn định thanh khoản thị trường. Động thái này kéo lợi suất trái phiếu kỳ hạn 2 năm giảm về 3,534% và lợi suất 10 năm giảm xuống 4,133%. Các nhà phân tích Societe Generale nhận định việc mua trái phiếu sớm hơn dự kiến đã kích hoạt một đợt tăng giá mạnh trên thị trường trái phiếu Mỹ.
Trong nhóm tiền tệ hàng hóa, AUD và NZD điều chỉnh nhẹ sau khi chạm đỉnh ba tháng trong phiên trước. AUD giảm 0,14% còn 0,66665 USD, còn NZD giảm 0,07% xuống 0,5812 USD.
Phố Wall đồng loạt tăng điểm, trong đó chỉ số Russell 2000 của nhóm vốn hóa nhỏ tăng vọt lên mức cao kỷ lục mới, phản ánh tâm lý lạc quan về triển vọng tăng trưởng và lạm phát. Ông Powell cho biết Fed “ở vị thế tốt để chờ xem kinh tế diễn biến ra sao”, đồng thời nhấn mạnh kỳ vọng vào năng suất và khả năng đưa lạm phát về mức 2%.
Sau nhiều tháng giảm lãi suất, bối cảnh chính sách tiền tệ toàn cầu đang đảo chiều nhanh chóng. Những phát biểu mới nhất từ Thống đốc Ngân hàng Dự trữ Úc Michele Bullock và thành viên Hội đồng ECB Isabel Schnabel cho thấy nhiều ngân hàng trung ương đã chuyển sang lập trường thắt chặt, thậm chí xem xét khả năng tăng lãi suất trở lại. Theo phân tích của Deutsche Bank, các ngân hàng trung ương vừa trải qua chu kỳ cắt giảm lãi suất nhanh nhất trong nhiều thập kỷ mà không đi kèm suy thoái - điều lịch sử cho thấy thường dẫn đến sự bật tăng mạnh mẽ của kinh tế và kéo theo nguy cơ phải tăng lãi suất sớm hơn dự kiến.
Dù mức độ lo ngại của nhà đầu tư tăng lên, chỉ số biến động MOVE trên thị trường trái phiếu Mỹ lại giảm xuống mức thấp nhất 4 năm, còn biến động tiền tệ giảm về mức thấp nhất từ tháng 7 năm ngoái. Một cú xoay chiều theo hướng diều hâu của nhóm ngân hàng trung ương G10 có thể khiến đồng yên Nhật chịu áp lực bán lớn hơn, đẩy tỷ giá tiến gần lại vùng đáy lịch sử quanh 162 yên/đô la và tiềm ẩn rủi ro Bộ Tài chính Nhật can thiệp. Tỷ giá các thị trường mới nổi cũng dễ tổn thương khi lợi suất ở các nước phát triển tăng lên. Lợi suất trái phiếu tại Nhật Bản, Đức, Úc và Canada đều tăng mạnh chỉ trong vài tuần, cho thấy thị trường trái phiếu toàn cầu bước vào giai đoạn bất ổn mới khi năm 2025 khép lại.
Vàng tăng trở lại sau quyết định hạ lãi suất của Fed, bạc lập kỷ lục mọi thời đại
Thị trường kim loại quý bật tăng mạnh trong ngày 11/12 khi Fed cắt giảm lãi suất và phát đi tín hiệu chưa đưa ra quyết định mới về lộ trình năm 2026. Giá vàng giao ngay tăng 0,7% lên 4.236,57 USD/ounce, sau đó có lúc gần chạm 4.250 USD/ounce. Bạc chạm mức kỷ lục lịch sử 61,85 USD/ounce, đánh dấu mức tăng 113% từ đầu năm nhờ nguồn cung vật chất siết chặt và nhu cầu công nghiệp bùng nổ.

Giới giao dịch cho biết vàng bật tăng ngay sau thông báo của Fed. Trader Tai Wong nói rằng “giá vàng đã vượt qua giai đoạn chốt lời và đang giao dịch ở mức cao nhất trong ngày”, đồng thời nhấn mạnh việc hạ lãi suất luôn giúp tăng sức hấp dẫn của tài sản không lợi suất như vàng. Tuy nhiên, triển vọng chính sách của Fed vẫn gây tranh cãi, khi nhiều quan chức cho rằng sẽ chỉ có một đợt cắt giảm vào 2026, trong khi một nhóm khác thậm chí phản đối việc nới lỏng thêm.
Theo Kitco News, biểu đồ dot-plot của Fed duy trì dự báo 2 lần cắt giảm lãi suất trong 2026, để lãi suất về quanh 3,4%. Ngân hàng trung ương không thay đổi kỳ vọng dài hạn, giữ mức 3,1%. Kitco đánh giá Fed không đưa ra chỉ dấu nào về việc đẩy nhanh quá trình nới lỏng và yêu cầu nhà đầu tư thận trọng với phản ứng thái quá của thị trường, bởi phần lớn triển vọng đã được phản ánh vào giá cả trước cuộc họp.
Naeem Aslam (Zaye Capital Markets) cho rằng sự thận trọng này của Fed có thể khiến vàng tiếp tục dao động mạnh, nhất là trong bối cảnh tâm lý thị trường nhạy cảm với kỳ vọng lãi suất.
Trong khi vàng tăng mạnh, bạc trở thành tâm điểm khi phá đỉnh lịch sử. SP Angel nhận định sự vượt trội của bạc phản ánh dòng tiền đầu cơ đổ vào tài sản có đòn bẩy sau khi vàng điều chỉnh, đồng thời thị trường vật chất đang “khan hiếm” do nguồn cung suy giảm từ tháng 10.
Ngược chiều bạc, bạch kim giảm 2,4% xuống 1.654,55 USD, còn palladium giảm 2% về 1.475,94 USD.
Trung Quốc và Brazil phát đi tín hiệu lạm phát trái chiều
Dữ liệu kinh tế từ các thị trường mới nổi mang đến bức tranh hỗn hợp. Trung Quốc chứng kiến lạm phát tiêu dùng tăng lên mức cao nhất trong 21 tháng, song giảm phát sản xuất vẫn kéo dài, thể hiện nhu cầu nội địa còn yếu. Đồng nhân dân tệ tăng lên mức mạnh nhất trong 14 tháng, trong khi lợi suất trái phiếu chính phủ giảm. Trái ngược với Trung Quốc, Brazil lại ghi nhận lạm phát tiêu dùng giảm xuống mức thấp nhất hơn một năm; đồng real trở thành một trong những đồng tiền yếu nhất trong phiên và lợi suất trái phiếu Brazil tăng mạnh. Sự phân kỳ này cho thấy áp lực chi phí và sức cầu toàn cầu đang dịch chuyển theo những hướng khó đoán định.
IMF kêu gọi Trung Quốc đưa ra “lựa chọn táo bạo”: thúc đẩy tiêu dùng, hạn chế xuất khẩu
IMF nâng dự báo tăng trưởng cho Trung Quốc lên 5% trong năm 2025 và 4,5% năm 2026, đồng thời nhấn mạnh Trung Quốc cần “lựa chọn táo bạo” để thúc đẩy mô hình tăng trưởng mới dựa vào tiêu dùng thay vì tiếp tục phụ thuộc vào xuất khẩu. Giám đốc điều hành Kristalina Georgieva cảnh báo nền kinh tế trị giá 19 nghìn tỷ đô la của Trung Quốc đã quá lớn để tiếp tục dựa vào thặng dư thương mại như động lực chủ đạo, bởi điều này có nguy cơ đẩy căng thẳng thương mại toàn cầu lên mức cao hơn.
IMF khuyến nghị Bắc Kinh áp dụng gói chính sách kinh tế vĩ mô toàn diện gồm kích thích tài khóa bổ sung, nới lỏng tiền tệ mạnh hơn và tăng chi tiêu xã hội. Cơ chế hộ khẩu “Hukou” - vốn gắn chặt phúc lợi người dân với nơi sinh - theo IMF có thể thúc đẩy tiêu dùng thêm 3 điểm phần trăm GDP nếu được cải cách triệt để. Quỹ cũng ước tính Trung Quốc sẽ cần chi tới 5% GDP để xử lý dứt điểm cuộc khủng hoảng bất động sản trong vòng ba năm tới. Bà Georgieva kêu gọi loại bỏ các “công ty ma” trong lĩnh vực bất động sản để khôi phục sức khỏe hệ thống.
Giữa bối cảnh thặng dư thương mại của Trung Quốc lần đầu vượt 1 nghìn tỷ đô la trong tháng 11, IMF cảnh báo việc Trung Quốc tiếp tục đẩy mạnh xuất khẩu có thể khiến Mỹ, châu Âu và nhiều thị trường mới nổi áp dụng biện pháp bảo hộ mạnh hơn. Bà Georgieva cho rằng Trung Quốc nên theo đuổi cơ chế tỷ giá linh hoạt hai chiều, thay vì duy trì đồng nhân dân tệ ở mức bị định giá thấp như các đối tác thương mại cáo buộc. Những động thái cứng rắn từ châu Âu và đe dọa áp thuế của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron làm rõ thách thức ngày càng lớn mà Bắc Kinh phải đối mặt.
Trong khi ghi nhận nỗ lực của Bắc Kinh trong lĩnh vực AI và công nghệ mới, IMF vẫn khuyến nghị Trung Quốc giảm các chính sách công nghiệp thiên lệch cho một số doanh nghiệp lớn và tăng quyền tự chủ cho khu vực tư nhân. Các nguồn lực tiết kiệm được từ việc cắt giảm hỗ trợ công nghiệp có thể được tái phân bổ cho chi tiêu xã hội và các chương trình giải quyết rủi ro trong lĩnh vực bất động sản - yếu tố then chốt để nâng chất lượng tăng trưởng dài hạn.

