Thị trường các-bon tại Việt Nam sẽ vận hành chính thức từ năm 2029

Theo Bộ Tài chính, thị trường các bon được phát triển theo mô hình tập trung, hoạt động theo nguyên tắc thị trường dưới sự quản lý, giám sát chặt chẽ của Nhà nước, đảm bảo nguyên tắc công khai, minh bạch, an toàn, hiệu quả, phù hợp với điều kiện quốc gia và thông lệ quốc tế, đảm bảo lợi ích quốc gia, hài hòa lợi ích của các chủ thể trên thị trường.

Thị trường các bon tại Việt Nam sẽ được triển khai theo 2 giai đoạn: Giai đoạn thí điểm từ năm 2025 đến hết năm 2028 và giai đoạn vận hành chính thức từ năm 2029.

Hàng hóa trên thị trường gồm hạn ngạch phát thải khí nhà kính và tín chỉ các bon.

Chủ thể tham gia thị trường các-bon gồm Các cơ sở thuộc Danh mục lĩnh vực, cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính; Tổ chức thực hiện chương trình, dự án theo cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ các-bon trong nước hoặc thực hiện chương trình, dự án theo cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ các-bon quốc tế phù hợp với quy định của pháp luật và điều ước quốc; Tổ chức và cá nhân đủ điều kiện tham gia hoạt động đầu tư, kinh doanh tín chỉ các-bon.

Ngoài ra, tùy thuộc dự kiến quy mô thị trường còn có thể có các tổ chức làm nhiệm vụ hỗ trợ giao dịch.

Hệ thống đăng ký quốc gia về hạn ngạch phát thải khí nhà kính và tín chỉ các bon được Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì thiết lập và vận hành để phục vụ việc quản lý, vận hành, cập nhật, khai thác thông tin hạn ngạch phát thải khí nhà kính, tín chỉ các bon; xử lý các hoạt động vay mượn, nộp trả, chuyển giao, bù trừ hạn ngạch phát thải khí nhà kính.

Việc tổ chức giao dịch trên thị trường các bon được thực hiện theo phương thức tập trung trên sàn giao dịch các bon.

Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội xây dựng và cung ứng dịch vụ sàn giao dịch các bon.

Tổng công ty Lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam cung ứng dịch vụ lưu ký, thanh toán giao dịch.

Việc cung ứng dịch vụ sẽ được thực hiện theo yêu cầu nghiệp vụ về tổ chức, quản lý thị trường và các điều kiện, tiêu chuẩn kỹ thuật do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các bộ, ngành, cơ quan có liên quan xây dựng.

Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan có liên quan vận hành thị trường các bon trong nước, bảo đảm không để phát triển tự do, tự phát, gây thất thoát tài nguyên, tài sản của Nhà nước, ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, trật tự xã hội.

Đề án đã đưa ra 5 nhóm nhiệm vụ và giải pháp để phân công cho các bộ, ngành, cơ quan triển khai, thực hiện, gồm về về hàng hóa trên thị trường các-bon; về chủ thể tham gia thị trường các-bon; về hệ thống đăng ký quốc gia và sàn giao dịch các-bon; về tổ chức vận hành thị trường các-bon; về nâng cao nhận thức, tăng cường năng lực.