Tảo - thứ đang gây sốt trong giới khởi nghiệp thời trang bền vững

Nhiều chất dinh dưỡng; tốc độ phát triển lại nhanh - Tảo đang được những “tín đồ” sức khỏe ưa chuộng và coi như một loại protein thay thế. Đặc biệt, loại sinh vật này còn thu hút cả một thế hệ khởi nghiệp thời trang bền vững - những người mong muốn tạo ra nhiều các sản phẩm áo quần thân thiện hơn với môi trường. 

Theo Bloomberg, ngành công nghiệp thời trang sản xuất hơn 100 tỷ bộ quần áo mỗi năm, trong đó, trung bình mỗi người trên Trái đất mặc khoảng 14 bộ. Chúng hầu hết đều kết thúc vòng đời tại những bãi chôn lấp, sông, biển, trong khi chỉ một phần nhỏ được đem đi tái chế. Điều này khiến ngành công nghiệp thời trang chịu trách nhiệm tới 10% tổng lượng khí thải CO2, tức nhiều hơn cả lĩnh vực du lịch hàng không và vận chuyển quốc tế cộng lại. 

Đối với Charlotte McCurdy, nhà nghiên cứu kiêm thiết kế và trợ lý giáo sư tại Đại học Bang Arizona, giải quyết vấn đề trên không đồng nghĩa với việc chỉ đơn thuần nghĩ về nơi quần áo được thải bỏ. Thông thường, những hàng dệt tổng hợp như polyester, loại rẻ nhất và dùng một lần nhất, được làm từ nhiên liệu hóa thạch. Thuốc nhuộm đen màu vải cũng có liên quan đến dầu thô. 

Điều này thôi thúc McCurdy hồi năm 2018 bắt đầu thiết kế một chiếc áo mưa làm từ tảo biển, với mục đích bảo vệ con người khỏi tình trạng tồi tệ hơn của khí hậu. Chiếc áo sau đó được trưng bày tại Bảo tàng Thiết kế Cooper Hewitt Smithsonian của New York vào năm 2019. McCurdy cũng bắt tay hợp tác với nhà thiết kế thời trang Phillip Lim tại New York để thiết kế một chiếc váy màu xanh lá từ tảo biển. 

“Quần áo tới đâu không quan trọng. Quan trọng là nó được làm từ gì. Bạn biết đấy, tới 60% quần áo hiện nay đều được làm từ nhiên liệu hóa thạch. Vì vậy, tôi thực hiện rất nhiều thí nghiệm, áp dụng rất nhiều công nghệ và trải qua hàng trăm lần thất bại để có thể tạo ra loại nhựa trong suốt, ổn định, hoàn toàn không chứa chất tổng hợp và hóa chất độc hại”, McCurdy nói. 

McCurdy không thương mại hóa sáng kiến của mình. Động lực lớn nhất của cô chỉ nhằm chứng minh cho mọi người thấy, rằng thời trang cũng có thể làm nên kỳ tích hệt những gì cuộc cách mạng điện khí hóa đang làm cho ô tô.

Nấm, bạch đàn, tre… - những nguyên liệu này đang được ngày càng nhiều các công ty khởi nghiệp coi là giải pháp, với tham vọng tất cả các sản phẩm sản xuất vào năm 2023 đều xuất phát từ vật liệu tái chế hoặc có nguồn gốc bền vững. Những startup này đang được nhiều nhà bán lẻ toàn cầu như Hennes & Mauritz AB (H&M) của Thụy Điển để tâm, theo Bloomberg. 

Trong số đó, tảo đang thu hút được nhiều sự chú ý nhiều nhất, đơn giản vì tốc độ phát triển nhanh, giá thành rẻ, không tốn nhiều nước và có thể hút CO2 từ không khí. Quang hợp dưới nước thậm chí còn tạo ra khoảng 70% oxy cho bầu khí quyển, tức nhiều hơn tất cả các khu rừng cộng lại. 

Renana Krebs thành lập Algaeing vào năm 2016, chỉ hai năm sau khi từ bỏ sự nghiệp làm thời trang. Làm việc với cha mình, một kỹ sư nhiên liệu sinh học, Krebs phát triển thành công chất thay thế làm từ tảo cho thuốc nhuộm.

Nhu cầu đối với thuốc nhuộm Algaeing bùng nổ vào năm ngoái. Công ty khởi nghiệp của Israel này hiện đang làm việc hết công suất để hoàn thành các đơn đặt hàng thương mại đầu tiên từ nhiều nhà sản xuất quần áo và hàng dệt gia dụng. Algaeing cũng phát triển sợi làm từ tảo và dự kiến bắt đầu sản xuất thương mại vào năm tới .   “Khi chúng tôi bắt đầu vào năm 2016. Đến nay, nhu cầu ổn định và chúng tôi có một danh sách chờ khá dài”, bà Renana Krebs vui mừng nói. 

Động lực phát triển của Algaeing phần lớn đến từ ý thức những người tiêu dùng trẻ muốn bảo vệ môi trường. Bằng chứng là việc thị trường quần áo cũ hiện đang phát triển nhanh hơn so với thị trường may mặc nói chung. Gia tăng đầu tư vào ESG cũng là một ví dụ. 

Theo Bloomberg, Algaeing huy động được khoảng 5 triệu USD từ các nhà đầu tư. Đầu năm nay, bà Krebs tham vọng có thể hút thêm 15 triệu USD để có thể cho ra mắt nhiều loại thuốc nhuộm, mực và sợi tương thích với thiết bị sản xuất hiện có.

“Các đối tác của chúng tôi sử dụng ít nước hơn, ít năng lượng hơn, thu hẹp thời gian vận chuyển và thời gian sản xuất. Thời gian trồng bông mất khoảng 180 ngày; trong khi tảo chỉ mất 3 tuần”, Krebs nói.

Được biết, tảo của Algaeing được trồng trong các trang trại thẳng đứng khép kín chạy bằng năng lượng mặt trời ở miền nam Israel. Lượng nước dùng cho tảo ít hơn tới 80% lúc tưới bông. Thuốc trừ sâu và các hóa chất dùng để sản xuất thuốc nhuộm thương mại cũng được hạn chế. 

Theo Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc, quá trình tạo ra một chiếc quần jean tốn khoảng 2.000 gallon nước. Điều này khiến ngành dệt nhuộm là nguyên nhân lớn thứ hai gây ô nhiễm nước trên toàn cầu. Trong khi đó, các sản phẩm của Algaeing lại có thể phân hủy sinh học và không độc hại. 

“Thời trang bền vững là lĩnh vực phát triển tiềm năng”, Ofer Gomeh, Giám đốc điều hành của Capital Nature, một quỹ đầu tư mạo hiểm có trụ sở tại Tel Aviv đã đầu tư vào Algaeing, cho biết.

Đến năm 2020, Algaeing bắt đầu hợp tác với Avgol, một nhà sản xuất chuyên về các sản phẩm vệ sinh, y tế và PPE. Krebs cho biết đại dịch đã giúp các doanh nghiệp và thương hiệu nhận ra việc thích ứng với những thách thức mới là yếu tố sống còn. Bà hy vọng Algaeing có thể tạo ra sự khác biệt.

Ngoài Algaeing, startup Vollebak của Anh cũng đang tập trung phát triển các sản phẩm bền vững. Bắt đầu vào năm 2015, Vollebak bán áo phông dệt từ sợi gai dầu và nhuộm màu bằng tảo. Đặc biệt, khả năng phân hủy nhanh chóng chỉ sau vài tuần. 

Joe Gebbia, người đồng sáng lập Airbnb và Sean Brecker, Giám đốc tài chính của Headspace Health là hai trong số những nhà đầu tư của Vollebak.

“Các ngành công nghiệp khác luôn hứa hẹn về một tương lai tạo ra đủ thứ, nhưng tôi lại thấy ít ai xây dựng tương lai cho quần áo,” đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Steve Tidball nói. “Chúng tôi sẽ xem xét tổng năng lượng vận hành quy trình. Những loại năng lượng không cần thiết nên được loại bỏ”. 

Dẫu vậy, thách thức lớn nhất đối với thời trang làm từ tảo lại đến từ chi phí sản xuất. Tidball cho biết những chiếc áo phông làm từ sợi gai dầu và tảo có giá khoảng 110 USD, tức “quá đắt” đối với thị trường đại chúng. 

Tuy nhiên, McCurdy không quá lo lắng về chi phí. Cô nói bản chất sợi tổng hợp rẻ vì nguồn gốc của nó liên quan đến dầu mỏ - loại dầu được sử dụng cho mọi thứ từ nhựa đến năng lượng.

Được biết, ngành công nghiệp thời trang toàn cầu có hàng triệu lao động và trị giá hàng nghìn tỷ USD, đồng thời chiếm 10% lượng khí thải carbon toàn cầu và phát sinh nhiều rủi ro ô nhiễm. Tại Mỹ, chỉ 15% hàng dệt may được tái chế, phần còn lại được đốt hoặc đưa đến bãi rác.

Theo: Bloomberg