Vào năm 2013, bộ phim “Sói già phố Wall” (The Wolf of Wall Street) chính thức công phá màn ảnh rộng, phơi bày những bí mật điên rồ và khốc liệt của ngành công nghiệp tài chính. Tác phẩm của đạo diễn bậc thầy Martin Scorsese đã thu về gần 400 triệu USD cùng hàng loạt đề cử giải thưởng danh giá như Oscars, BAFTA, Quả cầu vàng…, khiến giới ngân hàng châu Âu phải đổ xô ra rạp chiếu để thưởng thức.
“Sói già phố Wall” kể về những tay buôn chứng khoán với “cái lưỡi không xương”, dùng lời ngon ngọt để lừa đảo khách hàng nhẹ dạ. Đằng sau những bộ vest chỉn chu, lịch lãm là những thủ đoạn tinh vi, tàn nhẫn và lối sống ăn chơi trác táng khiến ai nấy đều dùng mình. Tuy nhiên, những thước phim hào nhoáng, bóng bẩy ấy không chỉ là sản phẩm của sự sáng tạo mà là câu chuyện có thật của Jordan Belfort - người đã một tay làm lũng đoạn cả giới tài chính Mỹ những năm 90.
1. Khởi đầu từ những đồng tiền bán kem
Jordan Belfort sinh ngày 9/7/1962 tại thành phố New York (Mỹ), trong một gia đình trung lưu, có bố mẹ là nhân viên kế toán. Lớn lên trong căn hộ khiêm tốn ở khu Queens, ông có hứng thú với tiền bạc từ rất sớm, khi nhận ra bố mẹ mình kiếm được rất ít dù phải làm việc cật lực mỗi ngày. Năm 12 tuổi, Belfort đã tự học ảo thuật để biểu diễn kiếm tiền tại các bữa tiệc trẻ con.
Năm 16 tuổi, lần đầu tiên Belfort biết cảm giác có nhiều tiền hơn bạn bè cùng trang lứa nhờ đi bán kem với người bạn thân Elliot Loewenstern. Hai chàng trai trẻ đã bỏ ra 7 USD để mua một thùng kem 100 muỗng, sau đó bán lại với giá 1 USD/ly. Hết hè, Belfort và bạn mình thu về 25.000 USD từ công việc này.
“Trong khi bạn bè làm những công việc với mức lương 3 USD/h, tôi có thể kiếm tới 400 USD/ngày chỉ bằng việc bán kem”, Belfort kể lại trong cuốn hồi ký “Sói già phố Wall”. “Tôi đã thu về từng cọc tiền và bước chân vào đại học nhờ chúng”.
Hình minh họa. Ảnh: Yoco
Trải nghiệm khi ấy khiến Belfort cảm thấy kiếm tiền không đến nỗi quá khó. Tuy nhiên, mẹ Belfort lại muốn ông thi vào trường y để trở thành bác sĩ. Ông đã hoàn thành bằng cử nhân ngành sinh hóa, nhưng viễn cảnh học thêm 8 năm nữa trước khi có thể kiếm sống bằng nghề lại khiến người đàn ông này chùn bước.
Belfort định chuyển sang làm nha sĩ. Tuy nhiên, trong ngày đầu tiên nhập học, ông được thầy hiệu trưởng cảnh báo rằng thời kỳ vàng của ngành nha khoa đã qua, và bất cứ ai muốn làm giàu đều đang ở sai chỗ. “Tôi đứng dậy, bỏ đi và không bao giờ quay trở lại nữa”, Belfort kể lại.
Thay vào đó, Belfort tiếp tục làm ăn với người bạn ấu thơ Loewenstern - người đang kiếm 1.000 USD/tuần nhờ việc bán thịt và hải sản đến từng nhà.
Ở tuổi 22, Jordan Belfort sở hữu một cuộc đời mà nhiều người mơ ước: lái xe Porsche, có riêng cho mình một công ty kinh doanh hái ra tiền.
2. Lắm tài nhưng cũng "nhiều tật"
Dù vậy, đến năm 25 tuổi, Belfort gặp phải cú vấp đầu tiên khi thị trường chứng khoán tại Phố Wall đột ngột giảm mạnh, khiến ông mất việc và phá sản. Thế nhưng, đây cũng là thời điểm mà Belfort bắt đầu quan tâm tới việc môi giới chứng khoán, từ một quảng cáo nhỏ về công việc part-time rao bán cổ phiếu penny. Đây là loại cổ phiếu giá rẻ, chỉ khoảng 5 USD vào thời điểm đó, thường được bán cho những nhà đầu tư ít tiền.
Jordan Belfor. Ảnh: The Telegraph
Ông nhanh chóng trở thành vị vương mới trong lĩnh vực này, với lần "chào sân" đầu tiên đã gây dấu ấn là cuộc giao dịch lớn nhất trong lịch sử cổ phiếu penny. Trong tháng đầu tiên Belfort đã thu về số tiền khủng 38.000 USD, và gần gấp đôi tháng sau đó với 70.000 USD.
Khoảng 2 năm sau, Belfort đã có thể tự tay vận hành công ty riêng của mình mang tên Stratton Oakmont. Với đội ngũ nhân viên chỉ khoảng 13 người, công ty nhỏ của Belfort đã thành công bất ngờ nhờ vào kịch bản bán hàng hoàn hảo do chính Sói già phố Wall nghĩ ra. Mục tiêu của công ty khi đó là bán cổ phiếu penny cho người "giàu".
Với vai trò là người sáng lập công ty, Belfort đã nghĩ ra một kịch bản để giúp Stratton Oakmont phát triển nhanh chóng, luồn lách qua các kẽ hở luật pháp để kiếm lời. Belfort đã sử dụng vô số mánh khóe "lừa đảo".
Có rất nhiều yếu tố khiến Jordan Belfort thành công vào thời điểm đó. Trước hết là kịch bản bán hàng hoàn hảo do ông soạn sẵn cho các nhân viên của mình. Họ cũng được khuyến khích sống với châm ngôn: "Đừng cúp máy cho đến khi khách hàng mua hoặc là chết". Sau đó là phương thức "pump and dump" tinh vi, thông qua việc cung cấp các thông tin sai lệch để thổi phồng giá trị cổ phiếu giá rẻ.
Không chỉ vậy, Belfort tiếp tục nghĩ ra chiêu trò khác để thâu tóm thị trường, bằng cách chia lại cổ phiếu Công ty Stratton Oakmont cho người quen, bạn bè và đề nghị họ giam cổ phiếu. Với nguồn cung hạn chế, giá cổ phiếu công ty được đẩy lên cao ngất, và Belfort lại tiếp tục bán chúng cho các nhà đầu tư và thu lợi nhuận.
Cái tên "Sói già phố Wall' ra đời từ đó. Có thời điểm Jordan có thể kiếm được khoảng 1 triệu USD/tuần, thậm chí có lúc lên tới 12,5 triệu USD chỉ sau 3 phút giao dịch. Vào thời kỳ đỉnh cao, công ty có quy mô lên tới 1.000 nhân viên môi giới chứng khoán, liên tục giám sát các khoản đầu tư hơn 1 tỷ USD.
Nhân vật lấy cảm hứng từ Belfort do Leonardo DiCaprio thủ vai. Ảnh: Hodinkee
3. Kẻ tội đồ bỗng dưng được săn đón
Vào năm 1992, "Sói già phố Wall" bắt đầu ngã ngựa khi Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) tìm cách chấm dứt hoạt động kinh doanh chứng khoán của công ty Stratton Oakmont. Ủy ban này đã cáo buộc Stratton Oakmont kinh doanh chứng khoán mờ ám, lừa dối các nhà đầu tư và thao túng giá cổ phiếu.
2 năm sau đó, Belfort dừng kinh doanh môi giới chứng khoán còn công ty Stratton Oakmont đạt một thỏa thuận với SEC, bao gồm 1 lệnh cấm không được làm việc trong ngành chứng khoán suốt đời với Belfort và phạt tiền với công ty.
Năm 1996, công ty Stratton Oakmont chính thức đóng cửa. Năm 1999, Belfort và cộng sự Danny Porush đã bị truy tố về tội rửa tiền và gian lận chứng khoán. Belfort nhận tội và bị kết án 4 năm tù, sau đó nỗ lực hợp tác với chính quyền để rút ngắn thời hạn tù còn 22 tháng, bị buộc phải bồi thường số tiền 110 triệu USD.
Sau khi ra tù, Belfort xuất bản 2 cuốn tự truyện mang tên The Wolf of Wall Street (Sói già Phố Wall) và Catching the Wolf of Wall Street (Tóm gọn Sói già Phố Wall).
Sau này, Belfort đã trở thành một diễn giả danh giá, thường được các kênh truyện hình như CNN mời tới phát biểu với mức cát-xê ngất ngưởng. Đồng thời, Belfort cũng tự xây dựng công ty riêng, thường cung cấp các buổi tập huấn, diễn thuyết cho các doanh nhân về đào tạo doanh nghiệp, tư vấn nhân sự và phương thức bán hàng theo đường thẳng do chính ông nghĩ ra.
Theo Arabian Business, Investopedia, Biography