Cụ thể, trong tháng 9 cả nước nhập khẩu 206.810 tấn hạt điều với tổng kim ngạch gần 271,5 triệu USD, giảm 10,3% về lượng và giảm 7,1% về kim ngạch so với tháng trước.
Trước đó, giai đoạn 4 tháng đầu năm 2021 lượng hạt điều nhập khẩu tăng mạnh “bất thường”. Ngay sau đó các doanh nghiệp sản xuất điều trong nước đã lên tiếng lo ngại trước tình trạng hạt điều nước ngoài “mượn” xuất xứ Việt Nam để né thuế.
Trước tình hình đó, cơ quan Hải quan đã quyết định tiến hành các biện pháp điều tra, xác minh, xử lý và bước đầu đã có kết luận kiểm tra đối với 18 vụ việc và phát hiện nhiều dấu hiệu vi phạm.
Sau khi các doanh nghiệp sản xuất điều trong nước lên tiếng, từ tháng 7 đến hết tháng 9/2021 lượng hạt điều nhập khẩu, đặc biệt là từ thị trường Campuchia giảm mạnh.
Thay vào đó, thị trường truyền thống ở châu Phi, nhất là Bờ Biển Ngà lại tăng cao.
Theo Tổng cục Hải quan, trong tháng 9, riêng lượng hạt điều nhập khẩu từ Bờ Biển Ngà đạt 100.268 tấn, kim ngạch gần 127,5 triệu USD, chiếm 48,5% về lượng và gần 47% về kim ngạch nhập khẩu của cả nước.
Trong khi đó, từ thị trường Campuchia chỉ đạt 8.920 tấn, kim ngạch 14,5 triệu USD, giảm mạnh so với con số 420.000 tấn vào tháng 4/2021. Tuy nhiên, tính chung 9 tháng, Campuchia vẫn đang dẫn đầu về thị phần với hơn 1,1 triệu tấn, kim ngạch hơn 1,84 tỷ USD. Thị trường Bờ Biển Ngà đạt 519.464 tấn, kim ngạch đạt 669 triệu USD.
Tổng cục Hải quan còn cho biết, tính chung đến hết tháng 9 cả nước nhập khẩu hơn 2,5 triệu tấn hạt điều, kim ngạch gần 3,7 tỷ USD, tăng 129,1% về lượng và tăng 171,8% về kim ngạch so với cùng kỳ năm ngoái.
Liên quan đến nhập khẩu hạt điều, hiện nay cơ quan Hải quan đang xử lý 2 doanh nghiệp có hành vi gian lận về xuất xứ hạt điều xuất khẩu; 4 doanh nghiệp không có trụ sở, không còn hoạt động sản xuất tại địa điểm đăng ký kinh doanh, có nghi vấn bán tiêu thụ nội địa, đã chuyển thông tin theo nguồn tin tố giác tội phạm đến cơ quan Công an để tiếp tục làm rõ dấu hiệu vi phạm; 1 doanh nghiệp đang trong quá trình trao đổi với Viện Kiểm sát nhân dân tối cao xem xét các dấu hiệu vi phạm để tiến hành khởi tố.
Tổng cục Hải quan cũng đã yêu cầu các cục hải quan địa phương rà soát tổng thể hoạt động xuất nhập khẩu hạt điều. Tiến hành kiểm tra sau thông quan đối với 34 doanh nghiệp nhập khẩu hạt điều và chuyển danh sách 280 doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro để các cục hải quan địa phương để kiểm tra theo quy định.
