Cụ thể, Bộ Quan hệ và Hợp tác Quốc tế Nam Phi (Dirco) thông báo: “Những thông tin sai lệch được công bố gần đây đã gây hiểu lầm rằng BRICS đang có kế hoạch tạo ra một loại tiền tệ mới. Đây là thông tin không chính xác. Các cuộc thảo luận của BRICS hiện chỉ tập trung vào hoạt động giao dịch giữa các quốc gia thành viên của khối, sử dụng các đồng nội tệ.”
BRICS, bao gồm các quốc gia mới nổi bao gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi, Iran, Ai Cập, Ethiopia và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), đã kêu gọi việc thực hiện cải cách hệ thống tài chính quốc tế. Song, khối vẫn chưa nhất trí về việc áp dụng một loại tiền tệ mới.
Ngân hàng Phát triển mới (NDB) của BRICS vẫn tiếp tục sử dụng USD để thực hiện các khoản đầu tư với giá trị hơn 30 tỷ USD tại các quốc gia thành viên và các nền kinh tế đang phát triển khác, theo người phát ngôn của Dirco, Chrispin Phiri.
Cơ quan này nói thêm: “Nam Phi ủng hộ việc tăng cường sử dụng các đồng nội tệ trong giao thương và tài chính quốc tế nhằm giảm thiểu tác động từ tình trạng biến động của tỷ giá hối đoái, thay vì tập trung vào phi đô la hoá. Việc mở rộng mạng lưới các ngân hàng và phát triển cơ sở hạ tầng để thanh toán bằng các đồng nội tệ có thể thúc đẩy mục tiêu này.”
Trước đó, những lời đồn đoán về các nước BRICS có kế hoạch cho ra mắt đồng tiền tệ riêng của khối đã thu hút nhiều sự chú ý trong Hội nghị thượng đỉnh BRICS được tổ chức tại Nga vào tháng 10 năm nay. Song, người phát ngôn của Dirco khẳng định rằng việc xây dựng một đồng tiền tệ thay thế USD không nằm trong các cuộc thảo luận tại sự kiện này.
Tờ The Witness cho hay, lời cảnh báo của ông Trump được đưa ra khi Nam Phi sẽ đảm nhận vai trò chủ tịch khối G20 trong tháng này. Phiri thông báo, các nước BRICS không phải là kẻ thù của Mỹ hay bất kỳ quốc gia phương Tây nào.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, chuyên gia quan hệ quốc tế, Tiến sĩ Sithembile Mbete đến từ Đại học Pretoria nhận định xu hướng phi đô la hoá do các nước BRICS đề xuất là điều không có khả năng diễn ra. Theo bà, đây vẫn chưa phải là lựa chọn khả thi, vì hoạt động thương mại quốc tế vẫn do hệ thống ngân hàng SWIFT do phương Tây kiểm soát chi phối.
Mbete nói thêm, các nước BRICS có thể sử dụng các đồng nội tệ để giao dịch với nhau, nhưng vẫn cần USD khi giao dịch với phương Tây.
Trong khi đó, Giáo sư William Gumede, tác giả của cuốn “Nam Phi trong BRICS”, chỉ ra rằng đồng rand của nước này sẽ không được hưởng lợi nếu đồng tiền chung của BRICS được tạo ra.
Hiện tại, Nam Phi đang có nguy cơ bị loại khỏi chương trình Đạo luật tăng trưởng và cơ hội cho châu Phi (Agoa) do chính phủ của Trump triển khai, tạo điều kiện cho một số quốc gia châu Phi xuất khẩu hàng hoá sang Mỹ mà không phải chịu thuế.
The Witness chỉ ra, lời cảnh báo của ông Trump đưa ra hôm 30/11 với các quốc gia BRICS là một tín hiệu mạnh mẽ cho thấy ông có thể loại Nam Phi khỏi Agoa nếu quốc gia này theo đuổi chính sách mà Nhà Trắng cho là đối đầu với Mỹ.
Tổng hợp