Tại họp báo công bố Quyết định 79/2024 sửa đổi Quyết định 02/2020 về bảng giá đất trên địa bàn TP. HCM vừa diễn ra, ông Bùi Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND Thành phố đánh giá Bảng giá đất điều chỉnh chỉ phù hợp với tình hình kinh tế, xã hội ở thành phố, giảm tối đa tác động đến người dân nhưng chưa sòng phẳng với thị trường.
Theo đó, so với dự thảo hồi tháng 7, khung giá đất ở của thành phố có 4.299 tuyến đường đã được giảm xuống, 160 tuyến giữ nguyên và 98 đường tăng thêm. Nhìn chung, mức giá ở quyết định này giảm 20-25% so với dự thảo và tăng 4-38 lần so với Quyết định 02 (chưa nhân hệ số K), tùy vị trí. Trong khi đó, hồi tháng 7, khi lấy ý kiến dự thảo lần đầu, Sở Tài nguyên và môi trường TP HCM, tính toán mức giá điều chỉnh bằng khoảng 70% thị trường.
Theo ông Cường, pháp luật cho phép các địa phương được xây dựng bảng giá đất điều chỉnh để phù hợp với tình hình thực tế. Tinh thần của bảng giá đất này là từng bước tiếp cận với thị trường. Trong bối cảnh kinh tế, xã hội hiện nay, thành phố đã cân nhắc để giảm bớt tác động đến với người dân, doanh nghiệp.
"3 tháng xây dựng, lấy ý kiến là hết sức thận trọng và lắng nghe toàn diện ý kiến người dân, doanh nghiệp, các tổ chức, địa phương", ông Cường nói. Theo Phó chủ tịch thành phố, bảng giá này có hiệu lực đến hết năm sau và sẽ được đánh giá toàn diện. Bảng giá điều chỉnh lần này là bước chuyển tiếp trong lộ trình để xây dựng bảng giá đất lần đầu theo Luật đất đai 2024 "sòng phẳng với thị trường", được áp dụng từ năm 2026.
Thực tế cho thấy, giá đất tại Quyết định 79 đang thấp hơn so với giá rao bán phổ biến trên thị trường từ 25-50%. Ví dụ như tuyến đường Đồng Khởi, Nguyễn Huệ (quận 1), mức giá mới dự kiến là 687 triệu đồng một m2, trong khi theo khảo sát từ nhiều đơn vị nghiên cứu, giá nhà đất hai khu vực này được bán từ 1,2-2 tỷ đồng một m2.
Khu vực TP Thủ Đức, nhiều lô đất trên đường Trần Não, Lương Định Của thuộc phường Bình An đang chào giá bán 180-250 triệu đồng một m2, cao hơn 20-30% so với bảng giá đất điều chỉnh mới (120 triệu đồng một m2).
Hay huyện Hóc Môn, giá mỗi m2 đường Đặng Công Bình là 18,5 triệu đồng, trong khi giá thực tế mặt tiền tuyến đường này trung bình khoảng 35 triệu đồng...
"Việc điều chỉnh này là phù hợp, tuân thủ đúng quy định pháp luật và trong biên độ cho phép", ông Thắng nói.
Lãnh đạo thành phố, sở, ngành cũng cho rằng bảng giá đất điều chỉnh có nhiều tác động tích cực, đặc biệt từng bước minh bạch thị trường bất động sản.
Theo ông Nguyễn Toàn Thắng khi áp dụng bảng giá đất điều chỉnh, các khoản lệ phí, thuế, tiền sử dụng đất và các nghĩa vụ tài chính về đất đai sẽ được công khai, minh bạch, công bằng. Ngoài ra, các khoản xử phạt hành vi vi phạm về đất đai cũng tăng lên, góp phần răn đe, làm trong sạch, lành mạnh thị trường bất động sản.
Lo ngại áp lực “kích đẩy” làm tăng giá nhà
Sau khi UBND TP.HCM chính thức ban hành bảng giá đất điều chỉnh mới, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) đã có nhận định về tác động của bảng giá đất đối với thị trường bất động sản tại TP.HCM.
Theo ông Châu, nếu so sánh với Bảng giá đất của Dự thảo được Sở Tài nguyên & Môi trường công bố ngày 29/07/2024 thì giá đất ở Bảng giá đất điều chỉnh lần này đã có sự cân chỉnh, thay đổi rất hợp tình hợp lý và có tính tích cực.
Bên cạnh đó, Bảng giá đất điều chỉnh cũng bảo đảm được sự công bằng giữa những người đã thực hiện nghĩa vụ tài chính nộp tiền sử dụng đất trong 10 tháng đầu năm 2024 với những người sẽ thực hiện nghĩa vụ tài chính nộp tiền sử dụng đất kể từ ngày Quyết định số 79 có hiệu lực thi hành.
Tuy nhiên, ông Lê Hoàng Châu cho rằng, Bảng giá đất điều chỉnh sẽ tác động trực tiếp đến các cá nhân, hộ gia đình khi thực hiện thủ tục xin cấp sổ đỏ, hoặc xin hợp pháp hóa quyền sử dụng đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp gắn liền với nhà ở trong cùng thửa đất muốn chuyển mục đích sử dụng; hoặc xin tách thửa đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp... vì sẽ nộp tiền sử dụng đất cao hơn trước đây.
"Trước mắt Bảng giá đất điều chỉnh sẽ chưa tác động ngay đến thị trường bất động sản do các dự án bất động sản, nhà ở thương mại hiện nay được định giá đất chủ yếu theo phương pháp thặng dư, nhưng sẽ tác động đến thị trường bất động sản ở “pha 2” khi doanh nghiệp bất động sản nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án bất động sản, đô thị, nhà ở thương mại, nhà ở xã hội thì người dân có tâm lý muốn bán với giá cao hơn trước đây, dẫn đến áp lực “kích đẩy” làm tăng giá nhà", ông Châu nhận định.
