Nhận định “điểm găng” trên cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt

Dự án cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt có chiều dài 49,3 km, tổng mức đầu tư 11.157 tỷ đồng, hình thức đầu tư BOT. Liên danh gồm các nhà đầu tư dự án bao gồm: Cty TNHH Hòa Hiệp - Cty Cổ phần Tập đoàn Cienco 4 - Cty TNHH Đầu tư Núi Hồng - Tổng Cty Xây dựng Trường Sơn - Cty Cổ phần Đầu tư và xây dựng VINA 2. Doanh nghiệp thực hiện dự án là Cty Cổ phần đầu tư Phúc Thành Hưng.

Dự án được khởi công từ ngày 22/5/2021, tiến độ phải hoàn thành trong quý II/2024, ở giai đoạn phân kỳ đầu tư thứ nhất, mặt đường cao tốc rộng 17m, tương đương 4 làn xe (2 làn mỗi chiều), tốc độ lưu thông tối đa 80km/h. Ở giai đoạn phân kỳ thứ hai, lòng đường được mở rộng 32 mét tương đương 6 làn xe (mỗi chiều đường 3 làn), tốc độ lưu thông tối đa 120km/h.

Điểm danh hạng mục đang chậm tiến độ

Sau 28 tháng thi công, tính đến ngày 25/9/2023 luỹ kế giải ngân của toàn dự án đạt 4.674,48 tỷ đồng (đạt 54,4% giá trị Hợp đồng dự án), chậm 5% so với tiến độ điều chỉnh lần 3 (chậm 15,6% so với tiến độ điều chỉnh lần 2).

Trong báo cáo của Ban Quản lý dự án 6 (PMU6), Bộ Giao thông vận tải (GTVT) nêu rõ: Theo tiến độ tổng thể nền đường phải hoàn thành tháng 2/2023, nhưng đến nay việc xử lý đất yếu chưa hoàn thành (còn lại 0,42/20,12km của gói XL-04 và đầu cầu Hưng Thắng 1); phần đắp gia tải được 15,31km, trong đó, giai đoạn 1 được 7,61km, giai đoạn 2 được 7,5km.

Đặc biệt có 7km thời điểm dỡ tải theo tính toán từ tháng 5 đến tháng 9/2024, nếu không có giải pháp thì không thể thông toàn tuyến vào tháng 5/2024. Đó chính là “điểm găng” nhất xử lý nền đất yếu tại Km464 – km464+400 do Công ty TNHH Đại Hiệp thi công; đoạn Km465+050 – km466+100 do Công ty ĐT&XD Thái Yên thi công và đoạn Km467+700 – Km 468+700 do Công ty TNHH Hoà HIệp thi công.

Về vấn đề này, ông Trần Hữu Hải, Giám đốc PMU6 cho biết: “Đoạn xử lý nền đất yếu bị chậm một phần do thiếu đất (mỏ đất cấp cho dự án có một số điều chỉnh so với ban đầu), gần 1 tháng trở lại đây mới cấp lại, vì thế, dù rất nỗ lực nhưng tiến độ đang chậm hơn so với kế hoạch”.

Về đắp đất tuyến chính hiện đã thực hiện 3,17/4,95 triệu m3 (đạt 64%) còn lại 1,78 triệu m3, nguyên nhân do nhà thầu chưa chủ động tìm nguồn cấp (thiếu khoảng 0,92 triệu m3) phạm vi huyện Hưng Nguyên: Công ty 456 thiếu 0,3 triệu m3, Công ty Nam Hải thiếu 0,4 triệu m3, Công ty Đại Hiệp thiếu 0,1 triệu m3 và Công ty Thái Yên thiếu 0,1 triệu m3;

Phần hầm Thần Vũ cũng đang chậm 2 tháng, đào vòm được 1.773/2.162m (82,01%), đào tường được 607/2.162 m (28,07%), lý do chậm tiến độ do phải xử lý do sụt trượt. Đối với các công trình trên tuyến, đã đắp cống thoát nước 65/149 vị trí (33,6%), hầm chui dân sinh 13/48 vị trí (27%), các vị trí còn lại đều thuộc phạm vi xử lý đất yếu.

Đối với các cầu trên tuyến hiện tại, cầu Xuân Dương 2 mới đạt 37%, chậm 1,5 tháng; cầu Xuân Dương 1 đạt 42,95%, chậm 1,5 tháng; cầu Thần Vũ 2 đạt 62% chậm 1,5 tháng. Cầu vượt kênh, sông suối nhỏ phải hoàn thành vào tháng 2/2023, nhưng còn 3/12 cầu chưa triển khai, ví dụ cầu Hưng Yên Nam, Hưng Tây, cầu vượt nút giao QL48B…

Sớm tháo gỡ nút thắt vốn

Ngoài những khó khăn về tiến độ, dự án cũng đang vướng mắc về nguồn vốn. Theo tìm hiểu của Markettimes, hiện tại Liên danh nhà đầu tư chưa góp đủ vốn đối ứng. Cụ thể, Liên danh đã góp được 1.132,311/1.530 tỷ, (đạt 73,9%); riêng Công ty CP Đầu tư và Xây dựng VINA2 chưa đảm bảo tiến độ góp vốn của năm 2023 (còn thiếu 76,38 tỷ đồng).

Tính đến ngày 12/2/2022, Nhà đầu tư đã ký Hợp đồng tín dụng, vay 3.560 tỷ đồng (trong đó, BIDV 1.360 tỷ; AGRIBANK 500 tỷ; VIETCOMBANK 500 tỷ và Bắc Á 1.200 tỷ).

Riêng với Công ty CP Đầu tư và Xây dựng VINA2 dù liên danh 5 nhà đầu tư đã họp bàn nhiều phương án, nhưng đến nay vẫn chưa góp đủ, đúng thời hạn, ảnh hưởng rất lớn đến dự án.

Một vấn đề khác là công tác giải phóng mặt bằng của dự án cũng còn một số điểm nghẽn như: tại xã Hưng Tây còn vướng đất của 5 hộ dân (phạm vi nhánh N6 - nút giao QL46B); còn khoảng 4.000 m3 của Khu điều hành trạm thu phí nút giao QL46B chưa được bàn giao; vướng 46 m2 đất ao tại xóm 6, xã Nghi Đồng, huyện Nghi Lộc (phạm vi ramp 6 nút giao N5); Vướng 102 m2 thửa đất tại xóm 4, xã Diễn Phú, huyện Diễn Châu do người dân cản trở không cho nhà thầu thi công (khiếu nại về nguồn gốc đất). Ngoài ra còn 2 đường điện đang di dời (01 đường 110kV, 01 đường 35kV).

Trước những nguyên nhân khách quan và chủ quan, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng đã chỉ đạo PMU 6, Chủ đầu tư đôn đốc giám sát các nhà thầu thi công và nhanh chóng hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho dự án. Do đó, từ đầu tháng 9 đến nay, các nhà thầu đã có chuyển biến nhất định, tập trung thi công, để bù được tiến độ đã bị chậm.

Phía PMU 6 cho biết: Các nhà thầu đã có cố gắng, tuy nhiên, còn số ít nhà thầu chưa huy động bổ sung thêm (thiết bị, nhân lực, tăng mũi thi công) để xử lý đất yếu, đắp đất. Một số nhà thầu tiếp tục thiếu đất đắp như: Công ty Thái Yên, Công ty 456, Công ty Nam Hải do chủ mỏ Rú Đỉnh Ngô chưa thi công đường vào mỏ… Công tác nghiệm thu thanh toán chậm dở dang lớn, khoảng 450 tỷ đồng.

Để đẩy nhanh tiến độ dự án, PMU6 đã yêu cầu thay thế nhà thầu thi công cầu vượt QL46B (thầu phụ là Công ty Cổ phần Xây dựng 469). Đồng thời, điều chuyển một phần khối lượng của các nhà thầu thi công ty cầu Xuân Dương 1 và nhà thầu Công ty TNHH Xây dựng và Vận tải Nam Hải. Nhắc nhở, Công ty TNHH Nam Hải chưa hoàn thành xử lý đất yếu đoạn Km458+000 - Km459+450,45.