Đây là nội dung được các chuyên gia đề cập tại Tọa đàm: “Đột phá trong cải cách thể chế để kinh tế tư nhân bứt phá”, do Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam vừa phối hợp với Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam tổ chức.
Phát biểu tại Toạ đàm, TS. Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cho rằng, giải quyết điểm nghẽn thế chế, đảm bảo các quyền lợi của khu vực kinh tế tư nhân là nhiệm vụ quan trọng. Hiện nay, các bộ luật như Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư… đang được tiến hành sửa đổi nhằm giải quyết các bất cập còn tồn tại. Tuy nhiên, để các luật sau khi sửa đổi có thể đi vào thực tiễn và phát huy hiệu quả thì rất cần các nghị định, thông tư hướng dẫn chi tiết, dễ dàng áp dụng.
Bên cạnh đó, cần tháo gỡ triệt để những nút thắt về thủ tục hành chính. “Chính phủ chỉ đạo cắt giảm 30%, tuy nhiên chúng tôi cho rằng có những lĩnh vực phải cắt giảm nhiều hơn, trong đó có bất động sản. Bởi nếu vẫn có những thủ tục phải mất hơn 2 năm mới xong thì sẽ triệt tiêu hết cơ hội cũng như động lực bứt phá”, TS. Nguyễn Văn Khôi nhấn mạnh..
TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV cho biết, Nghị quyết 68 đề ra mục tiêu xóa bỏ triệt để mọi định kiến, đồng thời bảo đảm đầy đủ các quyền cơ bản cho khu vực này, bao gồm quyền sở hữu tài sản, quyền tự do kinh doanh, và quyền cạnh tranh bình đẳng với các thành phần kinh tế khác…
Theo các chuyên gia, một trong những những tinh thần nhất quán của Nghị quyết 68 là khuyến khích khu vực tư nhân tham gia vào các lĩnh vực then chốt nếu đủ điều kiện. Điều này có nghĩa, doanh nghiệp tư nhân không còn đứng ngoài các công trình hạ tầng chiến lược, mà hoàn toàn có thể trở thành lực lượng làm chủ các công trình trọng điểm quốc gia nếu được tin tưởng trao trọng trách với cơ chế phù hợp.
Thảo luận về chủ đề đột phá trong cải cách thể chế để kinh tế tư nhân bứt phá - nhìn từ những dự án trọng điểm của quốc gia đến năm 2045, TS. Cấn Văn Lực khẳng định, tinh thần Nghị quyết 68 đã xác lập rõ nguyên tắc bình đẳng giữa doanh nghiệp Nhà nước và doanh nghiệp tư nhân. Đến thời điểm hiện nay, không còn sự phân biệt “trong” hay “ngoài” khu vực công nữa, mà tất cả đều được xem xét trên một mặt bằng chung. Chính vì vậy, kể cả các dự án trọng điểm quốc gia, khu vực tư nhân vẫn có thể tham gia và cạnh tranh sòng phẳng. Miễn rằng, doanh nghiệp được lựa chọn cần đáp ứng đầy đủ và nghiêm ngặt 4 nhóm tiêu chí then chốt: Công nghệ, kỹ thuật; năng lực tài chính và phương án huy động tài chính khả thi; năng lực quản trị và vận hành hiệu quả; khả năng kiểm soát rủi ro, đặc biệt là rủi ro liên quan đến chuỗi cung ứng.
“Bất kỳ doanh nghiệp nào, nếu đáp ứng đủ các tiêu chí này, đều có thể tham gia và sẽ được lựa chọn thông qua hình thức đấu thầu công khai, minh bạch”, TS. Cấn Văn Lực nói.
TS. Nguyễn Sĩ Dũng, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cũng bày tỏ quan điểm, việc lựa chọn doanh nghiệp tư nhân hay doanh nghiệp Nhà nước tham gia triển khai các dự án trọng điểm quốc gia, điển hình như đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, trước hết, cần rõ ràng quan điểm là chọn phương án nào tốt nhất cho đất nước. Vì vậy, vấn đề quan trọng là phải đề ra trước các tiêu chỉ cần đạt khi lựa chọn doanh nghiệp làm dự án.
Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, một công trình quan trọng đặc biệt của quốc gia nên đảm bảo nguyên tắc không thể thiếu vai trò của Nhà nước. Tuy nhiên, vai trò ở đây là vai trò quản lý, còn lại nên ưu tiên và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tư nhân trong nước tham gia.
“Chúng ta cũng không nên lựa chọn doanh nghiệp nước ngoài làm. Bởi như vậy, chúng ta sẽ bị phụ thuộc rất nhiều và không thể phát huy hết năng lực của các tập đoàn, doanh nghiệp trong nước. Vì vậy, để có thể nâng cao năng lực trong nước, cần nắm rõ và lựa chọn doanh nghiệp Việt, sau đó cho phép họ liên kết, hợp tác với doanh nghiệp nước ngoài để hỗ trợ hoàn thành dự án. Nhà nước nên tạo điều kiện để doanh nghiệp tư nhân trong nước tự do phát triển, thay vì can thiệp sâu”, TS. Nguyễn Sĩ Dũng chia sẻ thêm.