Theo hãng tin Bloomberg, chính phủ New Zealand mới đây đã đề xuất dự thảo luật đánh thuế khí thải nhà kính lên các nông trại chăn nuôi, chủ yếu nhằm vào chất thải như phân bò hay nước tiểu động vật vì chúng gây ô nhiễm nguồn đất và nước. Đây là động thái mới nhất của New Zealand trong kế hoạch chống biến đổi khí hậu.
Chính phủ New Zealand cho biết nếu được quốc hội thông qua thì đây sẽ là thuế môi trường đầu tiên trên thế giới nhắm vào các nông trại chăn nuôi. Ngoài ra, các quan chức cũng cho biết người nông dân có thể bù đắp mức thuế này bằng cách tăng giá lên các sản phẩm được dán nhãn thân thiện với môi trường.
Phản đối
Tuy nhiên hãng tin Bloomberg cho hay, nhiều nông dân New Zealand đã bất bình với quyết định trên. Liên đoàn nông dân New Zealand (FF) cho biết kế hoạch đánh thuế này sẽ tác động cực sâu rộng đến ngành chăn nuôi và nhiều nông trại sẽ chuyển qua trồng trọt nếu dự thảo luật được thông qua.
Chủ tịch FF, ông Andrew Hoggard cho biết liên đoàn đã làm việc với chính phủ trong hơn 2 năm qua để giải quyết vấn đề khí thải nhà kính nhưng không làm giảm sản lượng lương thực, thế nhưng dự thảo luật trên sẽ gây ảnh hưởng đến năng suất.
“Kế hoạch của chúng tôi là giúp người nông dân tiếp tục chăn nuôi mà vẫn giảm được lượng khí thải nhà kính. Thế nhưng đạo luật trên sẽ khiến nhiều nông trại rao bán đất với tốc độ mà nhiều người không tưởng tượng nổi”, chủ tịch Hoggard cảnh báo.
Những chính trị gia đối lập thì cho rằng dự luật này sẽ khiến khí thải nhà kính vào môi trường còn nhiều hơn bởi người nông dân sẽ dịch chuyển sản xuất ra nước ngoài, nơi có năng suất kém hơn và cần chăn nuôi nhiều hơn cho cùng một lượng lương thực.
Theo Bloomberg, ngành chăn nuôi hiện là một trong những mảng kinh tế chủ chốt của New Zealand. Những sản phẩm liên quan đến sữa, bao gồm cả những nguyên liệu làm sữa bột trẻ em tại Trung Quốc là nguồn thu xuất khẩu lớn nhất tại đây.
Những thống kê chính thức cho thấy dân số New Zealand chỉ có khoảng 5 triệu người nhưng lại có đến 10 triệu con bò và 26 triệu con cừu.
Sự phát triển của ngành chăn nuôi khiến một nửa lượng khí thải nhà kính của New Zealand đến từ nông nghiệp. Các chất thải trong chăn nuôi là một trong những nguyên nhân chính gây ô nhiễm môi trường, nhất là khí methane từ phân bò và Nitrous Oxide từ nước tiểu của chúng có thể ảnh hưởng đến nguồn đất và nước.
Với nguyên nhân đó, chính phủ New Zealand đang đặt kế hoạch giảm thiểu khí thải nhà kính và đặt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050. Một phần của kế hoạch này bao gồm việc giảm lượng khí methane thải ra từ các trang trại chăn nuôi đi 10% vào năm 2030 và 47% vào năm 2050.
Đầu tiên trên thế giới
Theo lộ trình kế hoạch của chính phủ, các trang trại chăn nuôi sẽ bắt đầu trả thuế môi trường từ năm 2025 nhưng mức thuế chi tiết chưa được quyết định.
Thủ tướng New Zealand, bà Jacinda Ardern cho biết nguồn tiền thuế này sẽ được dùng để tái đầu tư vào ngành chăn nuôi như phát triển kỹ thuật mới, nghiên cứu công nghệ hoặc thành lập các gói hỗ trợ người nông dân.
“Nông dân New Zealand đang sắp trở thành những người tiên phong trên thế giới trong công cuộc giảm khí thải nhà kính từ nông nghiệp”, Thủ tướng Jacinda Ardern nói trong khi cho biết chính sách này cũng sẽ xác định vị thế xuất khẩu nông nghiệp của New Zealand trên trường quốc tế nhờ lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến nguồn gốc, xuất xứ thực phẩm.
Đồng quan điểm, Bộ trưởng nông nghiệp Damien O’Connor cũng cho rằng đây là cơ hội tốt cho cả kinh tế New Zealand lẫn những người nông dân.
“Những người nông dân đã quá hiểu ảnh hưởng của thay đổi khí hậu qua những trận hạn hán và lụt lội. Bởi vậy việc dẫn đầu trong chiến lược giảm khí thải nhà kính từ nông nghiệp không chỉ có tác động tích cực đến môi trường mà còn cả với nền kinh tế của chúng ta nữa”, Bộ trưởng O’Connor nhấn mạnh.
Trên thực tế, đề xuất này của New Zealand đã từng được thực hiện vào năm 2003 nhưng không thành công. Những người nông dân khi đó đã phản đối dữ dội trong khi các chính trị gia đối lập mỉa mai kế hoạch này là “thuế đánh rắm” (Fart Tax). Cuối cùng, chính phủ cũng đã phải từ bỏ kế hoạch đó.
Theo khảo sát, tỷ lệ ủng hộ đảng cầm quyền của Thủ tướng Jacinda Ardern đã suy giảm và tụt lại phía sau so với đảng đối lập. Trước đó vào nhiệm kỳ 2 năm 2020, Thủ tướng Jacinda Ardern đã thắng lớn với tỷ lệ phiếu bầu cao vượt trội so với các ứng cử viên đối lập.
Hãng tin Bloomberg cho hay nếu dự thảo thuế môi trường này không được thông qua thì nhiều khả năng Thủ tướng Jacinda Ardern sẽ gặp khó khăn hơn trong cuộc bầu cử vào năm tới.
*Nguồn: Bloomberg