Giống lúa Việt Nam gây sốt, đích thân Đại sứ Cuba tìm đến tận ruộng của nông dân Việt để tìm hiểu

Theo Cổng Thông tin điện tử UBND tỉnh Ninh Bình, cuối tháng 11/2025, ngài Rogelio Polanco Fuentes, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Cuba tại Việt Nam, cùng đoàn công tác đã có chuyến thăm và làm việc tại tỉnh Ninh Bình. Trong khuôn khổ chuyến công tác, Đại sứ Cuba đã trực tiếp đến thăm mô hình sản xuất lúa của anh Phạm Văn Hướng, nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2025, tại phường Đông Hoa Lư.

Tại buổi làm việc, anh Phạm Văn Hướng đã giới thiệu với đoàn công tác về mô hình sản xuất lúa quy mô lớn của gia đình, được xây dựng trên cơ sở tích tụ ruộng đất, dồn điền đổi thửa và ứng dụng đồng bộ cơ giới hóa, công nghệ vào toàn bộ quy trình canh tác. Mô hình này cho phép tổ chức sản xuất khép kín, từ làm đất, gieo sạ, chăm sóc đến thu hoạch, góp phần nâng cao năng suất lao động và hiệu quả kinh tế.

Theo chia sẻ, anh Hướng là một trong những người tiên phong đưa cơ giới hóa vào sản xuất nông nghiệp tại địa phương. Bằng nguồn vốn tự có kết hợp với các khoản vay ưu đãi từ chương trình hỗ trợ tín dụng của Trung ương và tỉnh, hiện anh đang sở hữu 16 loại máy móc chuyên dụng, phục vụ canh tác lúa không chỉ tại Ninh Bình mà còn ở nhiều địa phương khác như Thanh Hóa, Thái Bình và một số tỉnh miền Trung.

Trên diện tích đất sản xuất của gia đình, anh Phạm Văn Hướng đang đưa vào canh tác nhiều giống lúa chất lượng cao, trong đó có giống lúa CT16 – một trong những giống lúa Việt Nam đang được lựa chọn trồng thử nghiệm và mở rộng sản xuất tại Cuba. Theo anh Hướng, CT16 có nhiều ưu điểm nổi trội như năng suất cao, khả năng chống đổ ngã tốt, ít sâu bệnh, phù hợp với sản xuất quy mô lớn và điều kiện canh tác khác nhau.

Theo anh Phạm Văn Hướng, Đại sứ Rogelio Polanco Fuentes đánh giá cao hiệu quả của mô hình sản xuất lúa ứng dụng cơ giới hóa tại Ninh Bình và cho rằng mô hình này hoàn toàn có thể áp dụng tại Cuba. Trong bối cảnh dân số Cuba đang có xu hướng giảm, việc đẩy mạnh cơ giới hóa và ứng dụng công nghệ trong canh tác lúa được xem là giải pháp quan trọng nhằm giảm phụ thuộc lao động thủ công, hạn chế rủi ro do thời tiết và dịch bệnh, đồng thời giảm chi phí nhân công và bảo vệ môi trường sinh thái.

Đại sứ Cuba cũng bày tỏ mong muốn các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất nông nghiệp của Ninh Bình nói riêng và Việt Nam nói chung tăng cường tìm hiểu, mở rộng hợp tác với các đối tác Cuba, đặc biệt trong lĩnh vực chuyển giao khoa học kỹ thuật, giống cây trồng và cơ giới hóa sản xuất lúa. 

Giống lúa CT16 do các nhà khoa học của Học viện Nông nghiệp Việt Nam lai tạo, là giống lúa lai ba dòng, bản quyền thuộc Công ty TNHH Cường Tân. Giống lúa này được đánh giá có khả năng thích ứng tốt với nhiều điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng khác nhau.

Giống CT16 có thời gian sinh trưởng vụ Xuân từ 125–135 ngày, vụ Mùa hoặc Hè Thu từ 100–115 ngày, có thể gieo cấy hai vụ mỗi năm. Năng suất đạt từ 7–8 tấn/ha/vụ, và có tiềm năng đạt 10–11 tấn/ha trong điều kiện thâm canh tốt. Giống có khả năng chống chịu sâu bệnh tự nhiên ở mức trung bình, chống đổ và chịu lạnh tốt. Khi sản xuất hạt giống lai F1, năng suất đạt 3–3,5 tấn/ha.

Theo báo Granma của Cuba, nước này đã chi hơn 300 triệu USD trong năm 2024 để nhập khẩu gạo. Trong nhiều năm, việc nhập khẩu gạo của Cuba luôn gặp trở ngại lớn do chi phí mua sắm, vận chuyển và lệnh cấm vận kinh tế kéo dài. Điều này khiến chi phí vận tải tăng cao, nguồn cung bị gián đoạn, ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh lương thực quốc gia.

Trong bối cảnh đó, giống lúa lai CT16 của Việt Nam được xem như lời giải cho bài toán lương thực của Cuba nhờ năng suất vượt trội, mở ra hy vọng mới cho ngành nông nghiệp quốc đảo này.

Nhóm chuyên gia nông nghiệp Việt Nam đã gieo trồng thành công giống CT16 trên diện tích 16 ha tại huyện Los Palacios, tỉnh Pinar del Río, đạt kết quả ấn tượng. Với sự hỗ trợ kỹ thuật từ Việt Nam, giống lúa CT16 cho năng suất 7,2 tấn/ha cao gấp hơn hai lần mức năng suất trung bình (3 tấn/ha) của Cuba, khẳng định hiệu quả rõ rệt của việc chuyển giao công nghệ nông nghiệp.