Thảo luận tại Hội trường Quốc hội về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2024; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2025, để đạt mục tiêu tăng trưởng năm 2025 từ 8% trở lên, tạo nền tảng vững chắc để đạt tăng trưởng hai con số giai đoạn 2026 - 2030, các đại biểu đồng tình với những nhiệm vụ, giải pháp Chính phủ đã nêu trong báo cáo. Đồng thời, đề nghị Chính phủ tập trung triển khai thực hiện toàn diện, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra.
Cơ hội lớn để xác định lại động lực và mô hình tăng trưởng
Theo các đại biểu, mặc dù phải đối mặt với áp lực lạm phát gia tăng trên toàn cầu, nhưng nhờ các biện pháp điều hành linh hoạt, hiệu quả của Chính phủ, chúng ta đã kiểm soát lạm phát ở mức hợp lý. Bên cạnh đó, Chính phủ đã triển khai nhiều giải pháp nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.
Tuy vậy, đại biểu cũng đề nghị Chính phủ thẳng thắn nhìn nhận những khó khăn, thách thức mà nền kinh tế Việt Nam đang phải đối mặt, từ đó có giải pháp khắc phục hiệu quả.
Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa, Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn nhấn mạnh, đây là cơ hội lớn để xác định lại động lực và mô hình tăng trưởng. Đại biểu đề nghị Chính phủ quan tâm đến 3 vấn đề: Nâng cao năng lực nội tại của doanh nghiệp, hộ kinh doanh trong nước; Đa dạng hóa thị trường và chuỗi cung ứng; Bảo vệ và phát triển nguồn nhân lực.
Phân tích sâu hơn về 3 vấn đề nêu trên, đại biểu khẳng định, doanh nghiệp Việt là lực lượng nòng cốt trong việc xây dựng nền kinh tế tự chủ, tự cường. Việc tham gia các dự án công để thụ hưởng nguồn lực và hỗ trợ của Nhà nước là giải pháp hữu hiệu nâng cao năng lực cho doanh nghiệp. Vì vậy, đề nghị Chính phủ ưu tiên Doanh nghiệp trong nước được thực hiện các dự án đầu tư công, nhất là các dự án có quy mô lớn về hạ tầng như: giao thông, công nghệ hay năng lượng.
Đại biểu cũng nêu thực tế, trong khoảng gần 5 triệu Hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh ở nước ta thì có hơn 2,5 triệu Hộ kinh doanh có đăng ký Mã số thuế. Số còn lại, đa phần, là cá nhân kinh doanh chiếm gần 50%.
Nghị quyết số 68-NQ/TƯ ngày 4/5/2025 của BCT yêu cầu: Xoá bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh chậm nhất trong năm 2026. Nghị quyết số 198/2015/QH15 ngày 17/5/2025 của Quốc hội bổ sung Cá nhân kinh doanh và quy định: Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không áp dụng phương pháp khoán thuế từ ngày 01/01/2026… Các đại biểu đề nghị Chính phủ tập trung chỉ đạo truyền thông và hướng dẫn thực hiện. Trường hợp cần thiết, trình Quốc hội xem xét, điều chỉnh phạm vi áp dụng, giãn lộ trình bỏ thuế khoán để bảo đảm tính khả thi, phù hợp Nghị quyết số 68-NQ/TƯ.
Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
Nhiều đại biểu khẳng định nâng cao chất lượng nguồn nhân lực không chỉ là yêu cầu cấp bách mà còn là động lực đột phá cho phát triển, đại biểu Phạm Trọng Nghĩa đề nghị Chính phủ sớm ban hành Chiến lược hoặc Chương trình mục tiêu phát triển nguồn nhân lực và Chương trình phát triển kỹ năng nghề quốc gia để nguồn nhân lực thực sự là một đột phá chiến lược cho giai đoạn tới. Cùng với đó, sớm trình Quốc hội giảm giờ làm việc bình thường cho người lao động trong khu vực tư từ 48 giờ xuống 44 giờ một tuần thực hiện từ năm 2026, tiến tới còn 40 giờ một tuần thực hiện từ năm 2030.
Theo các số liệu gần đây, tỷ lệ lao động qua đào tạo có văn bằng chứng chỉ, chỉ đạt khoảng 28%, trong khi mục tiêu đề ra đến năm 2025 là 30–35%. Đáng chú ý, tỷ lệ thất nghiệp trong nhóm có trình độ đại học, sau đại học lại cao hơn nhóm trình độ thấp, phản ánh sự lệch pha giữa cung và cầu lao động, do công tác dự báo còn yếu và hệ thống giáo dục - đào tạo chưa sát với thực tế.
Để phát triển thị trường lao động, tạo việc làm bền vững và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn phát triển mới hiện nay, đại biểu Trần Thị Hồng Thanh Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình đề nghị Chính phủ triển khai đưa các chính sách trong Luật việc làm (sửa đổi), đi vào cuộc sống ngay sau khi Luật có hiệu lực thi hành.
Đồng thời quan tâm tập trung thực hiện có hiệu quả một số giải pháp, như: Đổi mới mạnh mẽ hệ thống giáo dục nghề nghiệp gắn với thị trường lao động; Phát triển hệ thống thông tin thị trường lao động hiện đại, minh bạch và liên thông; Thúc đẩy chính sách việc làm bền vững, hỗ trợ khu vực phi chính thức chuyển đổi sang chính thức; Đầu tư có trọng tâm vào phát triển nhân lực chất lượng cao, nhân lực số, nhân lực đổi mới sáng tạo…