Trí tuệ nhân tạo (AI) đang định hình tương lai trên hầu hết các lĩnh vực và thị trường tài chính - chứng khoán không nằm ngoài xu hướng này. Sự trỗi dậy của trí tuệ nhân tạo khiến công việc môi giới chứng khoán ngày càng áp lực và chịu sự cạnh tranh khốc liệt khi AI có thể thay thế một phần công việc của con người.
“Không ít môi giới lo lắng hỏi tôi rằng, nếu AI phát triển thì môi giới kinh nghiệm 15 năm với môi giới mới ra trường có gì khác biệt khi đều có thể dùng AI viết báo cáo phân tích rất hay. Tôi cũng từng cảm thấy rất bi quan và khó khăn khi AI xuất hiện” là chia sẻ của bà Phạm Minh Hương – Chủ tịch Chứng khoán VNDIRECT tại talk show The Investors đồng tổ chức bởi CafeF và VPBankS số cuối lên sóng ngày 3/12 vừa qua.
Thực tế, áp lực với môi giới “chạy bằng cơm” đang ngày càng lớn khi cuộc đua công nghệ AI ngày càng nở rộ. Các công ty chứng khoán đang liên tục nâng cấp và đổi mới công nghệ, ứng dụng AI vào nghiệp vụ tư vấn chứng khoán và xử lý các vấn đề phát sinh cho khách hàng. Nhiều công ty sử dụng AI để đưa ra các báo cáo phân tích, thậm chí định giá các cổ phiếu, từ đó hỗ trợ khách hàng đưa ra quyết định đầu tư. Thay vì sử dụng môi giới truyền thống, nhiều nhà đầu tư đang chuyển sang các công cụ AI mới để chọn cổ phiếu và tư vấn về cách quản lý danh mục đầu tư của họ.
Không chỉ đối diện thách thức từ AI, trong bối cảnh thị trường ảm đạm, thanh khoản “mất hút”, hoạt động môi giới của các công ty chứng khoán cũng ngày càng bị thu hẹp. Sau 2 quý có xu hướng hồi phục, hoạt động môi giới của các công ty chứng khoán trong quý 3 sụt giảm đáng kể với tổng doanh thu chỉ đạt hơn 3.000 tỷ đồng, giảm 28% so với cùng kỳ 2023 và thấp hơn 23% so với quý trước. Đây là mức doanh thu từ hoạt động môi giới thấp nhất trong vòng 5 quý đối với nhóm công ty chứng khoán.
Nguồn thu sụt mạnh ảnh hưởng trực tiếp đến môi giới chứng khoán - những người đang phụ thuộc lớn vào phí giao dịch của khách hàng. Không chỉ bị ảnh hưởng bởi những khó khăn từ thị trường, xu hướng miễn phí giao dịch đang “đổ bộ” vào chứng khoán cũng là thách thức lớn với nghề môi giới.
Môi giới chứng khoán cần gì trong thời kỳ AI?
Dù từng cảm thấy khó khăn trước sự xuất hiện của làn sóng AI, song đến thời điểm hiện tại bà Phạm Minh Hương – Chủ tịch Chứng khoán VNDIRECT lại cho rằng AI mở ra cơ hội lớn cho nghề môi giới cũng như mang lại phương tiện cho tất cả công ty chứ không còn lợi thế đặc thù của một đơn vị nào.
“Nếu ngày xưa chúng ta phải học những trường đại học danh tiếng, có những người thầy giỏi hay tiếp cận được những tài liệu rất đắt mới có được nhiều thông tin, thì AI ra đời giúp tất cả đều “open” với một mức chi phí rất thấp. Nếu sử dụng đúng chủ đích, cung cấp thông tin đầy đủ với cách tiếp cận đúng, AI sẽ giúp môi giới chứng khoán tổng hợp thông tin chính xác với tốc độ nhanh chóng”, bà Hương cho biết.
.png)
Theo Chủ tịch VNDIRECT, quan trọng nhất vẫn quay về cơ bản, đó là người biết sử dụng AI sẽ có lợi thế hơn người không biết sử dụng AI. Do đó, lực lượng nhân sự ngành chứng khoán trong tương lai cần thêm nhiều kỹ năng mới khác biệt với AI như tư duy hệ thống, tư duy phản biện, trí tuệ và cảm xúc.
Đặc biệt, vị lãnh đạo cho rằng công ty chứng khoán nói chung và môi giới nói riêng cần phải tập trung vào những giá trị mới. Môi giới khi dùng AI cần có đạo đức, có chuẩn mực để tạo nên những giá trị hướng tới khách hàng, cộng đồng và chính bản thân mình. Môi giới không phải tư vấn khách hàng “mua con gì bán con gì”. Nguyên tắc ở VNDIRECT là cấm môi giới tư vấn cổ phiếu riêng lẻ.
"Môi giới chứng khoán trong thời kỳ AI cần đồng hành để giúp khách hàng hiểu được cái họ cần, hiểu được vị thế đầu tư và khẩu vị rủi ro của họ. Bởi nhiều nhà đầu tư thường phụ thuộc quá nhiều vào công nghệ và không có sự tự do ý chí, thậm chí nhiều người có tâm lý đám đông, dễ lo lắng và sợ hãi trước những biến động thị trường", bà Phạm Minh Hương nhận định.
Không chỉ với môi giới, bà Hương cho rằng nhà đầu tư chứng khoán khi sử dụng AI cũng cần làm chủ hành trình đầu tư của mình, biết được cái mình cần, giữ được cái quan trọng để đầu tư an nhàn, không mất ngủ. Quan trọng là dù bất cứ điều gì xảy ra, bản thân luôn có kế hoạch cho những thứ tệ nhất. Khi đã có kế hoạch cho những thứ tệ nhất thì hành trình đầu tư sẽ là những cuộc trải nghiệm và cuộc chơi này có AI hỗ trợ.
Tựu chung lại, với nhiều công ty chứng khoán, môi giới bằng con người vẫn đóng vai trò nhất định dù làn sóng AI có lan rộng, nhưng nghề môi giới theo đó cũng sẽ có cuộc thanh lọc, chỉ những môi giới thật sự, có chứng chỉ hành nghề, có trình độ chuyên môn và tích cực trau dồi mới tiếp tục đồng hành cùng cộng đồng nhà đầu tư.
"The Investors" là series talk show truyền cảm hứng do CafeF và Chứng khoán VPBank (VPBankS) đồng tổ chức, phát sóng vào 10h00 thứ Ba hàng tuần trên Fanpage CafeF và vào 12h00 thứ Ba, thứ Sáu hàng tuần kênh ON INFO TV - VTVcab9.
CTCP Chứng khoán VPBank (VPBankS) là công ty chứng khoán duy nhất thuộc hệ sinh thái VPBank có vốn điều lệ hàng đầu thị trường, với quy mô 15.000 tỷ đồng. VPBankS cũng nằm trong top 10 công ty chứng khoán có dư nợ margin lớn nhất thị trường và có nhiều dư địa để tăng trưởng trong tương lai. Hơn thế nữa, VPBankS đã xây dựng hệ sinh thái toàn diện, tích hợp đầy đủ từ các sản phẩm đến nền tảng, dịch vụ được cá nhân hóa theo từng khẩu vị rủi ro, đáp ứng trọn vẹn nhu cầu đầu tư của khách hàng.
.png "\"Bố già\" AI chỉ ra điểm then chốt để Việt Nam có thể đón Meta, Google đến mở các cơ sở nghiên cứu AI")
