Buồn của Ukraine: EU muốn mở lại đường ống trung chuyển khí đốt với Nga, chi tiền mua nhiên liệu của Moscow nhiều hơn tài trợ cho Kyiv

Theo ước tính của Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch (CREA), EU đã mua khoảng 21,9 tỷ euro (23 tỷ USD) dầu và khí đốt của Nga trong năm thứ 3 xảy ra mâu thuẫn Nga - Ukraine.

Khoản tiền này được chi bất chấp những nỗ lực lớn mà khối này đang thực hiện để “cai nghiện” nhiên liệu của Moscow. Hơn nữa, các quan chức EU cũng đang cân nhắc khả năng tái khởi động đường ống nhập khẩu khí đốt Nga để thoả thuận với Ukraine

Một công cụ theo dõi từ Viện Kinh tế Thế giới (IfW Kiel) cho thấy số tiền mua khí đốt Nga của EU cao hơn 39% so với 18,7 tỷ euro mà khối này viện trợ tài chính cho Ukraine vào năm 2024. Số tiền viện trợ chưa bao gồm các khoản đóng góp cho lĩnh vực quân sự hoặc nhân đạo.

Vaibhav Raghunandan, nhà phân tích của CREA, cho biết: “Việc mua nhiên liệu của EU không khác gì gửi viện trợ cho Nga. Hành động này nên dừng lại ngay lập tức để đảm bảo an ninh năng lượng của châu Âu.”

Christoph Trebesch, nhà kinh tế của IfW Kiel, nhận định rằng có sự chênh lệch đáng kể giữa số tiền mà các nhà tài trợ huy động cho Ukraine trước và sau khi xảy ra mâu thuẫn. Các nhà tài trợ chỉ chi trung bình thấp hơn 0,1% GDP mỗi năm. 

Trebesch nói thêm: “Nhiều quốc gia đã hào phóng hơn trong các cuộc xung đột trước đây. Ví dụ, Đức đã huy động nhiều viện trợ hơn, nhanh hơn so với mâu thuẫn ở Kuwait vào năm 1990-1991 so với ở Ukraine trong cùng kỳ.”

Báo cáo cũng chỉ ra rằng Nga đã kiếm được 242 tỷ euro từ hoạt động xuất khẩu nhiên liệu hoá thạch toàn cầu trong năm ngoái. Ngoài ra, doanh thu từ lĩnh vực này cũng gần đạt con số nghìn tỷ USD bất chấp hàng vạn lệnh trừng phạt nhắm đến Điện Kremlin.

Nga nhận được khoảng một nửa doanh thu thuế từ lĩnh vực dầu khí và đã tìm cách lách lệnh trừng phạt bằng cách vận chuyển nhiên liệu trên “đội tàu ma”. Theo CREA, những con tàu này vận chuyển lượng dầu khí đóng góp khoảng 1/3 doanh thu xuất khẩu nhiên liệu hoá thạch của Moscow.

Tuần trước, EU đã nhất trí về các biện pháp mới nhắm đến “đội tàu ma” của Nga trong vòng trừng phạt thứ 16 kể từ năm 2022.

Các nhà nghiên cứu của CREA ước tính, doanh thu từ hoạt động kinh doanh năng lượng của Nga có thể giảm 20% trong trường hợp các lệnh trừng phạt trở nên khắc nghiệt hơn và đóng những “lỗ hổng” hiện có. Các biện pháp đó bao gồm việc ngăn chặn việc EU mua dầu thô của Nga đã được chế biến ở một quốc gia khác và dừng dòng chảy khí đốt qua đường ống TurkStream.

Châu Âu đã nỗ lực cắt giảm lượng khí đốt nhập khẩu từ Nga qua đường ống kể từ năm 2022 nhưng vẫn đáp ứng một phần nhu cầu bằng các lô hàng khí được bảo quản siêu lạnh, bao gồm từ Nga.

Jan-Eric Fähnrich, nhà phân tích khí đốt tại Rystad Energy, cho biết vai trò của LNG tại EU và Anh đã tăng đáng kể kể từ khi mâu thuẫn Nga - Ukraine bắt đầu, tăng vọt từ mức trước đó là 81.3 triệu tấn vào năm 2019 lên 119 triệu tấn vào năm 2022. Ông chỉ ra, Nga vẫn là nhà xuất khẩu LNG lớn thứ 2 sang châu Âu vào năm ngoái.

Tham khảo The Guardian