Bộ Công Thương lý giải nguyên nhân thiếu nguồn cung xăng, dầu

Mấy ngày gần đây, tại một số tỉnh thành phía nam nhiều cửa hàng bán lẻ xăng dầu treo biển hết hàng, nghỉ bán, gây khó cho người dân và doanh nghiệp.

Đơn cử như tại nhiều cửa hàng trên địa bàn tỉnh Bình Dương treo biển hết xăng, nghỉ bán. Theo cơ quan chức năng tỉnh Bình Dương, các cửa hàng xăng dầu trên địa bàn tạm ngưng với lý do khách quan. Bởi việc kinh doanh ngày càng thua lỗ do mức chiết khấu hoa hồng thấp, chi phí hoạt động cửa hàng gia tăng càng gây áp lực cho quá trình duy trì hoạt động tại các cửa hàng.

Tính toán của một cửa hàng xăng dầu ở Bình Dương cho biết, để đảm bảo hòa vốn, mức chiết khấu phải từ 1.000 - 1.200 đồng/lít, bởi có rất nhiều chi phí như vận chuyển, thuê mặt bằng, nhân công, điện nước... Trong khi đó, mức chiết khấu của các thương nhân đầu mối thời gian qua chỉ từ 100 - 150 đồng/lít, thậm chí có lúc còn 80 đồng/lít.

Tại Long An, hiện có 461 cửa hàng vẫn đang hoạt động, nhưng nhiều cửa hàng báo khó khăn, càng kinh doanh càng lỗ, đã đề nghị cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh cách tính giá cơ sở như tăng mức chiết khấu, chi phí vận chuyển, bán hàng...

Liên quan đến vấn đề chiết khấu chi phí xăng dầu, chiều 7/10, Bộ Tài chính có công văn gửi Bộ Công Thương về chi phí định mức trong giá cơ sở xăng dầu. Theo Bộ Tài chính, hiện nay nhà nước không quy định chiết khấu trong hoạt động kinh doanh xăng dầu. Bởi yếu tố này phụ thuộc vào cung cầu thị trường, giá xăng dầu thế giới, lượng tồn kho của thương nhân đầu mối và phương thức bán hàng 2 bên. Khi giá xăng dầu thế giới giảm, thương nhân đầu mối có tồn kho lớn có thể tăng chiết khấu bán hàng và ngược lại.

Tuy nhiên, bối cảnh xăng dầu nhiều biến động, khó dự báo, thương nhân có tâm lý e ngại nhập khẩu xăng dầu. Sản lượng nhập khẩu xăng dầu quý III/2022 giảm khoảng 40% với xăng, giảm 35% với dầu DO so với quý III/2022. Vì vậy, nguyên nhân thiếu hàng tại một số đại lý, cửa hàng bán lẻ xăng dầu và chiết khấu giảm do sản lượng nhập khẩu, lượng tồn kho giảm.

Cũng chiều 7/10, Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã trả lời báo chí liên quan đến nguyên nhân của hiện tượng thiếu nguồn cung xăng dầu.

Theo cơ quan này, trong những ngày gần đây có hiện tượng một số doanh nghiệp kinh doanh bán lẻ xăng dầu xin đóng cửa hoặc tạm ngừng kinh doanh tập trung tại một số tỉnh, thành TP Cần Thơ, An Giang, Bình Phước, Đắk Lắk…

Nguyên nhân của hiện tượng thiếu nguồn là do từ cuối năm 2021 đến nay, các chi phí kinh doanh xăng dầu tăng mạnh, các doanh nghiệp đầu mối không có đủ nguồn tài chính để nhập hàng nên chỉ chủ yếu duy trì lượng hàng đủ để cung cấp cho hệ thống phân phối của doanh nghiệp duy trì lượng dự trữ tồn kho theo quy định.

Nhiều doanh nghiệp đã giảm mạnh chiết khấu bán hàng để hạn chế việc lấy nhiều hàng của các đại lý bán lẻ, dẫn đến doanh nghiệp bán lẻ kinh doanh thua lỗ. Ngoài ra, tình hình bão lũ vừa qua cũng ảnh hưởng một phần đến việc giao hàng của các doanh nghiệp, dẫn đến gián đoạn hoặc thiếu hụt nguồn cung cục bộ tại một số địa phương.

Để đảm bảo nguồn cung xăng dầu phục vụ người dân và doanh nghiệp, mới đây Bộ Công Thương đã có chỉ đạo các doanh nghiệp đầu mối và thương nhân phân phối xăng dầu chủ động nguồn hàng, có phương án nhập khẩu để bảo đảm cung cấp đầy đủ xăng dầu cho thị trường trong nước.

Liên Bộ Công Thương - Tài chính đã phối hợp rà soát và thống nhất sẽ điều chỉnh tăng mức chi phí vận chuyển xăng dầu từ nhà máy về cảng và mức premium (khoản phải trả cho các nhà cung cấp xăng dầu) trong nước trong giá cơ sở mặt hàng xăng dầu vào kỳ điều hành giá xăng dầu ngày 11/10 để bảo đảm phản ánh đúng mức chi phí phát sinh thực tế của doanh nghiệp, giúp các doanh nghiệp tăng mức chiết khấu trong hệ thống phân phối xăng dầu.

Bộ Công Thương cũng đã đề nghị Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo các Ngân hàng thương mại có chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu về hạn mức tín dụng, lãi suất ưu đãi.  

Bộ Công Thương đề nghị các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trên địa bàn không để gián đoạn nguồn cung xăng dầu trong hệ thống kinh doanh; duy trì hoạt động bán hàng tại các cửa hàng bán lẻ xăng dầu của doanh nghiệp.

Bộ Công Thương cũng đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các cơ quan quản lý nhà nước giám sát chặt chẽ việc bán xăng dầu tại các cửa hàng bán lẻ xăng dầu trên địa bàn, bảo đảm việc bán hàng của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu không bị gián đoạn.