Bất cập giá điện sinh hoạt vẫn bù chéo cho sản xuất

Cụ thể, về vấn đề đang gây nóng dư luận thời gian qua là giá điện, tại phiên họp thứ 23 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa diễn ra, Ủy ban Kinh tế cho rằng việc tăng giá này của EVN khiến tăng chi phí đầu vào của các doanh nghiệp sản xuất trong bối cảnh đơn hàng giảm, xuất khẩu giảm.

Ủy ban Kinh tế Quốc hội cũng chỉ ra điểm không hợp lý trong cơ cấu giá của Bộ Công Thương, đó là giá điện sinh hoạt vẫn bù chéo cho sản xuất, trong đó chiếm số lượng lớn là các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI).

Theo đó, giá điện sinh hoạt của người dân chi trả cao hơn cả giá điện sản xuất của các doanh nghiệp. Đây là một bất cập đã được nhắc đến từ nhiều năm nay, nhưng chưa được xem xét, thay đổi.

“Chính sách giá điện như hiện nay không khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào máy móc, trang thiết bị ít tiêu hao năng lượng. Đó là lý do mỗi lần tăng giá điện, người dân đều cảm thấy không thoải mái”, Ủy ban Kinh tế nêu rõ.

Đồng thời, Ủy ban Kinh tế cũngđề nghị Chính phủ làm rõ nguyên nhân chính của khoản lỗ hơn 26.000 tỷ đồng năm 2022 của Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) và sớm có giải pháp sớm khắc phục bất cập trong cơ chế giá điện.

Liên quan đến chiến lược phát triển nguồn cung điện, Ủy ban Kinh tế Quốc hội cũng nhấn mạnh, phát triển năng lượng tái tạo là chủ trương lớn, được thể chế hóa trong các chiến lược, cơ chế khuyến khích phát triển của Chính phủ. Tuy nhiên, nguồn năng lượng này còn khó khăn khi điện tái tạo sản xuất không bán được, chưa thống nhất được về cơ chế giá; Quy hoạch năng lượng, Quy hoạch điện 8 chậm ban hành.

Ngoài ra, cơ quan thẩm tra của Quốc hội đề nghị Chính phủ bổ sung đánh giá làm rõ thêm vấn đề, đẩy nhanh tiến độ các dự án về nguồn và lưới điện, chủ động phương án nguồn cung than, khí phục vụ sản xuất và vận hành hệ thống điện, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong mùa cao điểm nắng nóng sắp tới...

Vừa qua, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã có Quyết định số 377 về việc điều chỉnh tăng mức giá bán lẻ điện bình quân. Theo đó, từ ngày 4/5/2023, giá bán lẻ điện bình quân tăng từ mức là 1.864,44 đồng/kWh (chưa gồm VAT) lên mức 1.920,3732 đồng/kWh (chưa gồm VAT), tức là tăng thêm 55,9 đồng/kWh (tương ứng 3%).

Dù mức tăng giá điện 3% được đánh giá là không lớn, nhưng theo các chuyên gia cũng sẽ tác động đến sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân. Đối với doanh nghiệp sản xuất, trong bối cảnh đơn hàng ít, xuất khẩu giảm, việc tăng giá điện sẽ khiến mọi nỗ lực giảm giá thành và duy trì việc làm cho người lao động trở nên khó khăn hơn.

Đối với người tiêu dùng, việc mỗi tháng phải trả thêm từ 2.500 đồng - 27.200 đồng/hộ (theo tính toán của EVN) là số tiền không lớn, nhưng nếu các dịch vụ, hàng hóa khác cũng tăng theo giá điện thì chi phí sinh hoạt sẽ bị đẩy lên cao và sẽ trở thành gánh nặng cho nhiều gia đình.