Như tin đã đưa, Starbucks - chuỗi cà phê trụ sở tại Seattle, Mỹ vừa công bố rằng họ sẽ bán một phần lớn mảng kinh doanh Trung Quốc cho quỹ private equity Boyu Capital.
Trong một thương vụ được định giá 4 tỷ USD, Boyu sẽ mua 60% mảng kinh doanh Starbucks China, dự kiến hoàn tất trong ba tháng đầu năm.
Thông cáo cho biết việc bắt tay với Boyu sẽ giúp nâng cấp trải nghiệm khách hàng của Starbucks tại Trung Quốc và tăng tốc mở rộng sang các thành phố mới.
Trong bức thư gửi công khai ngày thứ hai, CEO Brian Niccol nói rằng nhờ hợp tác với Boyu, ông đặt mục tiêu đưa Starbucks từ 8.000 cửa hàng hiện tại tại Trung Quốc lên hơn 20.000.
Cổ phiếu Starbucks ít biến động trong phiên giao dịch ngoài giờ, và đã giảm hơn 16% trong vòng một năm qua.
Boyu là quỹ đầu tư có văn phòng tại Thượng Hải, Bắc Kinh, Hong Kong và Singapore. Họ đang quản lý một danh mục gồm nhiều tên tuổi bán lẻ lớn, như Alibaba Group và công ty retail-tech Meituan. Quỹ này cũng sở hữu cổ phần tại nhà sản xuất pin CATL - đơn vị cung cấp pin cho xe điện Tesla.
Trả lời đề nghị bình luận, đại diện Starbucks China hướng Business Insider đến bức thư của CEO Niccol. Trong khi đó, Boyu không phản hồi.
Starbucks và những vết gãy tại thị trường Trung Quốc
Việc bán cổ phần cho Boyu diễn ra đúng thời điểm Starbucks China đang ở một nút thắt quan trọng. Đây là thị trường lớn thứ hai của Starbucks sau Mỹ. Trong quý gần nhất, doanh thu tại Trung Quốc đạt 831 triệu USD - tương đương 8,7% doanh thu toàn cầu của chuỗi.
Nhưng Starbucks đã trải qua nhiều quý tăng trưởng kém tại Trung Quốc. Doanh số cùng cửa hàng (same-store sales) tại quốc gia này giảm 11% trong quý II/2024 và chỉ vừa quay trở lại tăng trưởng trong quý gần nhất, ở mức 2%.
Các vấn đề của Starbucks tại Trung Quốc bao gồm: Khách hàng ngày càng nhạy cảm về giá, và sự nổi lên mạnh mẽ của các chuỗi cà phê giá rẻ như Luckin Coffee và Cotti Coffee.
Trong cuộc họp công bố kết quả kinh doanh tháng 10/2024 - ngay sau khi ông Niccol nhậm chức CEO, ông nói: “Tất cả chỉ dấu cho tôi thấy rằng cạnh tranh cực kỳ dữ dội, môi trường vĩ mô rất khó khăn, và chúng tôi cần tìm ra cách tăng trưởng trong thị trường này, ngay bây giờ và cho tương lai”.
Jason Yu – Giám đốc CTR Market Research tại Trung Quốc,nói với Business Insider hồi tháng 9 rằng việc bán một phần hoạt động tại Trung Quốc sẽ bơm vốn và giúp Starbucks tiếp cận nguồn lực quan trọng từ bất động sản đến đối tác supply chain nội địa.
“Tôi nghĩ có nhiều sự tiến bộ khi thấy họ thực sự đang xoay chuyển tình hình”, Yu nói hồi tháng 9.
Thay đổi
Việc Starbucks bán bớt cổ phần tại Trung Quốc phản ánh hướng đi mới của hãng: Cân bằng giữa tăng trưởng và ổn định tài chính. Sau khi lợi nhuận ròng toàn cầu trong quý IV giảm 85% còn 133,1 triệu USD, Starbucks buộc phải xem lại chiến lược phân bổ vốn. Bán một phần hoạt động ở Trung Quốc không chỉ giúp thu hồi vốn đầu tư mà còn mở đường cho đối tác bản địa tham gia sâu hơn, yếu tố quan trọng để mở rộng trong môi trường phức tạp về pháp lý và thị hiếu.
Tuy nhiên, thương vụ này cũng tiềm ẩn rủi ro. Nếu đối tác không đảm bảo được chất lượng vận hành hoặc giảm giá trị thương hiệu, Starbucks có thể mất đi lợi thế cạnh tranh và ảnh hưởng tới hình ảnh toàn cầu. Vì thế, việc hãng kiên quyết giữ “một cổ phần có ý nghĩa” là cách bảo toàn quyền kiểm soát trong khi tận dụng sức mạnh nội địa của đối tác.
Từ câu chuyện Trung Quốc, có thể thấy Starbucks đang bước vào giai đoạn chuyển mình: từ chiến lược mở rộng ồ ạt sang hợp tác có chọn lọc. Thị trường châu Á sẽ là nơi thử nghiệm những mô hình linh hoạt hơn, kết hợp yếu tố bản địa với tiêu chuẩn toàn cầu.
Việc Starbucks “đi tìm đồng minh” ở Trung Quốc không đơn thuần là một thương vụ tài chính. Đây là phép thử cho khả năng thích ứng của một thương hiệu toàn cầu trong bối cảnh các doanh nghiệp bản địa ngày càng mạnh, người tiêu dùng ngày càng thực dụng, và thế giới cà phê không còn chỗ cho sự “sang chảnh”.
Theo: Nikkei, Fortune
                            