Xiaomi khiến Tesla lo sợ: Xuất xưởng 300.000 xe điện sau 15 tháng, kiếm bộn tiền từ hệ sinh thái tỷ USD, được ngợi ca là 'bậc thầy' chuỗi cung ứng

Trong ngành công nghiệp xe điện vốn khốc liệt với sự cạnh tranh từ Tesla, BYD hay Volkswagen, Xiaomi đang trở thành một hiện tượng đặc biệt. Chỉ sau 15 tháng kể từ ngày chiếc xe đầu tiên được bàn giao, hãng công nghệ Trung Quốc này đã xuất xưởng và giao hơn 300.000 chiếc EV tới tay khách hàng.

Đây là tốc độ tăng trưởng mà ngay cả những tên tuổi lâu năm trong lĩnh vực ô tô cũng phải ngưỡng mộ. Thành tích này không chỉ chứng minh sức hút của thương hiệu mới bước chân vào thị trường, mà còn cho thấy chiến lược phát triển đầy tham vọng của Xiaomi khi biến ô tô thành mảng kinh doanh chủ lực bên cạnh điện thoại và thiết bị gia dụng.

Sedan SU7 là sản phẩm mở màn của Xiaomi Auto, ra mắt cuối năm 2023 và nhanh chóng trở thành “hiện tượng” tại thị trường nội địa. Với thiết kế trẻ trung, khả năng vận hành mạnh mẽ và mức giá cạnh tranh, SU7 đã buộc nhiều khách hàng phải chấp nhận chờ hàng chục tuần để có xe. Nhu cầu vượt quá dự báo khiến nhà máy của Xiaomi phải hoạt động hết công suất và vẫn không đủ cung ứng. Thống kê cho thấy, trung bình mỗi ngày Xiaomi giao tới gần 650 xe, tương đương hơn 1 xe mỗi phút, theo CarNewsChina.

Không dừng lại ở đó, Xiaomi tiếp tục tung ra mẫu SUV YU7 vào giữa năm 2025, đánh thẳng vào phân khúc SUV vốn đang chiếm lĩnh thị trường. Với phạm vi di chuyển công bố lên tới hơn 800 km theo tiêu chuẩn CLTC, YU7 nhanh chóng được so sánh trực diện với Tesla Model Y. Chính sự xuất hiện liên tục của những mẫu xe mới đã giúp Xiaomi duy trì sức hút và tạo dựng hình ảnh một hãng xe điện công nghệ cao, có khả năng cạnh tranh sòng phẳng với cả những đối thủ quốc tế.

Sự bùng nổ về doanh số không đến từ may mắn mà từ những lợi thế chiến lược. Xiaomi vốn đã có một hệ sinh thái công nghệ khổng lồ với hàng trăm triệu người dùng smartphone, thiết bị IoT và hệ thống nhà thông minh. Khi chuyển sang ô tô, họ mang theo toàn bộ thế mạnh về phần mềm, kết nối và trải nghiệm người dùng.

“Một công ty có sản phẩm điện thoại thông minh và hệ điều hành tự phát triển chắc chắn có lợi thế hơn về khả năng kết nối so với các nhà sản xuất ô tô truyền thống”, Yale Shang – sáng lập công ty tư vấn Automotive Foresight nói.

Ngoài ra, xe điện của Xiaomi không chỉ là phương tiện di chuyển mà còn là một thiết bị thông minh có khả năng đồng bộ với điện thoại, tivi hay các thiết bị gia dụng, tạo ra trải nghiệm “Human × Car × Home” mà các hãng truyền thống khó có thể bắt kịp. Chính tư duy sản phẩm như một phần trong hệ sinh thái công nghệ đã giúp Xiaomi chạm tới trái tim khách hàng trẻ, những người vốn coi điện thoại là trung tâm cuộc sống số.

“Mấy chiếc điện thoại và đồ gia dụng nhỏ của Xiaomi là thứ tốt nhất mà tôi từng dung. Chắc chắn tôi sẽ cân nhắc SU7 (một mẫu xe điện ăn khách của Xiaomi) nếu nó đến Australia”, một người bình luận.

Bên cạnh lợi thế công nghệ, chiến lược giá cả cũng là vũ khí quan trọng. SU7 được định vị là mẫu sedan hiệu năng cao nhưng có giá mềm hơn so với Tesla Model 3, trong khi YU7 sở hữu thông số ấn tượng nhưng giá khởi điểm vẫn đủ cạnh tranh để tiếp cận đông đảo khách hàng. Điều này phù hợp với triết lý “giá trị cho người dùng” mà Xiaomi đã theo đuổi suốt từ ngày đầu trong ngành điện thoại. Khi bước sang ô tô, họ áp dụng cùng một công thức, chỉ khác ở quy mô lớn hơn và mức đầu tư khổng lồ.

“Xiaomi không có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực ô tô nhưng là bậc thầy về chuỗi cung ứng. Họ tham gia cuộc đua vào thời điểm mọi thứ đã phát triển tương đối ổn định”, một chuyên gia nói. 

Tất nhiên, chặng đường không hoàn toàn trải hoa hồng. Một số sự cố về chất lượng và tai nạn liên quan đến SU7 đã đặt ra câu hỏi về độ an toàn và công nghệ hỗ trợ lái của Xiaomi. Thời gian chờ đợi xe kéo dài cũng tạo ra áp lực không nhỏ, khi người dùng ngày càng thiếu kiên nhẫn. Ngoài ra, việc mở rộng ra quốc tế, đặc biệt là thị trường châu Âu vào năm 2027, sẽ là thử thách khổng lồ khi Xiaomi sẽ phải đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe về an toàn, khí thải và dịch vụ hậu mãi.

Dẫu vậy, điểm sáng lớn nhất mà Xiaomi mang lại cho thị trường xe điện là minh chứng rằng một công ty công nghệ có thể bước vào lĩnh vực công nghiệp truyền thống và tạo ra cú bứt phá. Với khả năng kiểm soát chuỗi cung ứng, tốc độ triển khai, sức mạnh thương hiệu và cộng đồng người dùng khổng lồ, Xiaomi có thể biến xe điện thành một phần mở rộng tự nhiên của hệ sinh thái công nghệ. Mỗi chiếc xe không chỉ là sản phẩm vận tải mà còn là nền tảng dịch vụ số, nơi người dùng tiếp tục được gắn bó với các ứng dụng, cập nhật phần mềm và tiện ích mà Xiaomi cung cấp.

Kỳ tích 300.000 xe sau 15 tháng không chỉ là con số, mà là dấu hiệu cho thấy cán cân quyền lực trong ngành ô tô đang dịch chuyển. Khi các công ty công nghệ ngày càng tự tin tiến vào lĩnh vực xe điện, khoảng cách giữa “người ngoài ngành” và “ông lớn truyền thống” dần thu hẹp. Xiaomi chọn cách lao nhanh, dồn lực, chấp nhận rủi ro, và bước đi ấy đang mang lại kết quả ngoài mong đợi.

Xiaomi được thành lập vào tháng 4/2010 tại Bắc Kinh bởi Lei Jun cùng một nhóm cộng sự giàu kinh nghiệm công nghệ, trong đó có Bin Lin (cựu lãnh đạo của Google China) và nhiều gương mặt từng làm việc tại Microsoft, Motorola hay Kingsoft.

Ngay từ đầu, Xiaomi không định vị mình chỉ là một hãng phần cứng. Lei Jun mơ ước xây dựng một công ty công nghệ “lấy người dùng làm trung tâm”, nơi phần mềm, dịch vụ và cộng đồng kết nối chặt chẽ với phần cứng. Đó là lý do sản phẩm đầu tiên của Xiaomi không phải là điện thoại mà là MIUI – một bản tùy biến của hệ điều hành Android.

MIUI nhanh chóng thu hút cộng đồng người dùng nhờ giao diện thân thiện, tốc độ cập nhật liên tục và khả năng tùy biến sâu. Chính cộng đồng này đã trở thành “hạt nhân” giúp Xiaomi tạo dựng văn hóa fan, điều mà sau này trở thành lợi thế cạnh tranh cốt lõi.

Khi bước vào sản xuất điện thoại, Xiaomi không đi theo lối mòn của những gã khổng lồ vốn chú trọng quảng cáo rầm rộ và hệ thống phân phối truyền thống. Họ chọn chiến lược “bán trực tuyến”, cắt giảm tối đa chi phí trung gian, nhờ đó giữ giá bán thấp mà vẫn đảm bảo cấu hình mạnh.

Chiếc Mi 1 ra mắt năm 2011 gây tiếng vang lớn: mức giá chỉ bằng một nửa so với các smartphone cao cấp cùng thời nhưng hiệu năng tương đương. Hàng chục nghìn chiếc Mi 1 bán hết chỉ trong vài phút qua các kênh online, tạo nên hiện tượng “flash sale” mà sau này nhiều hãng khác phải học theo. Từ đó, Xiaomi nhanh chóng vươn lên trở thành một trong những thương hiệu smartphone hàng đầu Trung Quốc, rồi mở rộng ra Ấn Độ, Đông Nam Á và châu Âu.

Điểm khác biệt lớn nhất của Xiaomi nằm ở cách họ định hình mình như một công ty internet hơn là một nhà sản xuất phần cứng. Lei Jun từng nhiều lần nhấn mạnh: “Xiaomi không chỉ bán điện thoại, chúng tôi xây dựng một hệ sinh thái”.

Từ điện thoại, Xiaomi phát triển hàng loạt sản phẩm thông minh khác: TV, router, vòng tay theo dõi sức khỏe, loa thông minh, máy hút bụi robot, nồi cơm điện, thậm chí cả máy lọc không khí. Tất cả đều kết nối với nhau qua nền tảng MIUI và ứng dụng Mi Home. Triết lý này giúp Xiaomi tạo ra một hệ sinh thái giá rẻ nhưng đầy đủ, giữ chân người dùng lâu dài.

Sự phát triển nhanh chóng cũng gắn liền với phong cách gần gũi của Lei Jun – người thường được ví như “Steve Jobs của Trung Quốc” nhờ khả năng thuyết trình và triết lý sản phẩm. Các buổi ra mắt sản phẩm của ông luôn thu hút truyền thông, trong đó ông thường xuyên nhấn mạnh đến việc lắng nghe phản hồi của cộng đồng người dùng. Chính tinh thần “fan-driven” này đã giúp Xiaomi khác biệt so với nhiều đối thủ.

Theo: Reuters, AP News, WSJ