Đây là nhận định của GS Daniel Kammen, Giáo sư tước hiệu James & Katherine Lau về Phát triển bền vững tại Đại học California, Berkeley (Mỹ). Ông cũng là Giáo sư về Năng lượng và tài nguyên tại Khoa Chính sách công Goldman và Khoa công nghệ hạt nhân, cố vấn cao cấp về Năng lượng và Đổi mới tại Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) trong nhiệm kỳ của Tổng thống Biden. GS Daniel Kammen là thành viên của Hội đồng Giải thưởng VinFuture.
Bên lề chuỗi sự kiện thuộc Tuần lễ Khoa học – Công nghệ VinFuture 2024 (4 - 7/12), GS Daniel Kammen đã có những chia sẻ ấn tượng về xe điện, đặc biệt là VinFast của Việt Nam.
GS Daniel Kammen đánh giá thị trường xe điện ở Việt Nam có rất nhiều tiềm năng. Theo ông, giống như quá trình phát triển các công nghệ mới tại Đan Mạch với tua bin gió, hoặc là tại Nhật Bản phát triển công nghệ điện mặt trời và xe điện, hay ở California (Mỹ) và Vương quốc Anh, có thể thấy rằng chừng nào mà chúng ta còn chưa làm chủ được công nghệ trong nước thì sẽ rất khó để đưa ra được các chính sách phát triển công nghiệp thực sự mạnh mẽ và có hiệu quả. Bởi vì chúng ta luôn luôn phải đi mua công nghệ từ nước khác, như vậy sẽ rất khó để tự đưa ra các chính sách điều chỉnh ngành công nghiệp trong nước.
"Ở đây, tôi thấy Việt Nam đã có VinFast, tức là chúng ta đã có được công nghệ. Việt Nam có thể tự sản xuất và làm chủ. Điều này giúp cho Việt Nam có thể đưa ra được những mục tiêu cụ thể và rõ ràng hơn. Công nghệ được phát triển trong nước sẽ tạo ra nhiều công ăn việc làm cho người dân và đồng thời tăng xuất khẩu ra thế giới", GS Kammen chia sẻ.
Ông từng lái thử VinFast và bày tỏ sự ấn tượng về hãng xe điện nổi tiếng của Việt Nam. "Tôi rất mong chờ sẽ có nhiều xe VinFast được xuất khẩu sang nhiều nước hơn nữa. Không chỉ là sang Mỹ, xe điện VinFast có thể sang cả Nhật Bản, châu Âu… Việc này góp phần giúp Việt Nam sẽ đạt được mục tiêu kép là vừa phát triển năng lượng xanh vừa tăng trưởng kinh tế. Đương nhiên là Việt Nam sẽ cần cả hai yếu tố này để trở nên giàu mạnh hơn", GS Kammen nhấn mạnh.
Việt Nam có nhiều ưu điểm để phát triển xe điện
"Chúng ta cũng thấy có rất nhiều nguyên nhân khiến chúng ta phải phát triển xe điện. Thứ nhất là vì xe điện sẽ không gây ra ô nhiễm như các xe chạy bằng xăng hay dầu diesel. Tất nhiên với xe điện, chúng ta sẽ phải quan tâm đến các vấn đề như là pin hay vật liệu để tạo ra pin trong xe điện.
Lý do thứ hai, tôi cho rằng, xe điện là một xu thế không thể bỏ lỡ, bởi vì nó sẽ là một phương tiện giao thông có chi phí thấp, phù hợp với rất nhiều tầng lớp người tiêu dùng khác nhau trong xã hội. Đó cũng là lý do khiến nhiều nước đưa ra chính sách phát triển xe điện", theo GS Dainel Kammen.
Chi phí cho xe điện đang giảm và càng ngày càng rẻ. "Tôi không thấy có sự chênh lệch giá nhiều giữa xe điện với xe chạy bằng xăng dầu. Hơn nữa, Việt Nam hiện đang có nhiều cơ hội hơn là thách thức để phát triển xe điện. Cơ hội đầu tiên chính là việc Việt Nam đang có một số lượng xe máy rất lớn đang lưu thông. Và VinFast đã sản xuất được xe máy điện nên không có lý do gì để không thay thế xe máy chạy xăng bằng xe máy điện, nhất là khi công nghệ chúng ta đã làm chủ và đã có thể tự sản xuất trong nước", GS Daniel Kammen cho hay.
Thứ hai, xe tải hiện cũng đã có các phiên bản chạy điện. Trên thực tế, xe máy và xe tải hiện tại là hai loại phương tiện giao thông gây ra ô nhiễm không khí nhiều nhất. Vậy nên, Việt Nam có thể tập trung vào hai ngách thị trường này.
"Bên cạnh đó, tôi nghĩ điều quan trọng nhất ở đây là chúng ta đều thấy rất rõ lợi ích về mặt không khí nhờ phát triển xe điện. Cái quan trọng nhất là làm sao để cho mọi người quen với việc sử dụng xe điện. Đây là điều mà Việt Nam đang làm và đã làm được", GS Kammen chia sẻ.
Là một chuyên gia về năng lượng và phát triển bền vững, GS Kammen đưa ra lời khuyên: "Việt Nam nên áp dụng các chính sách để khuyến khích người dân sử dụng xe điện và hạn chế, thậm chí là cấm các phương tiện phát thải, gây ô nhiễm. Thứ nhất, vì chúng ta đều thấy những lợi ích rất lớn từ việc có những chính sách dừng hẳn các loại xe chạy bằng xăng. Tôi cho rằng Việt Nam cũng nên xác định một thời gian, một thời điểm nhất định để không cho phép bất kỳ một xe chạy xăng mới nào được bán ra thị trường".
Với xe cũ, theo GS, vẫn có thể cho phép sử dụng trong một khoảng thời gian, giống như là ở Vương quốc Anh hay là California (Mỹ), quê hương của ông.
"Chúng tôi sẽ cấm bán các xe mới chạy bằng xăng sau năm 2035. Đây là biện pháp để những người có thu nhập tốt, muốn mua xe mới sẽ không mua được xe xăng và quay sang xe điện. Những người thu nhập thấp, vẫn có thể tiếp tục sử dụng xe xăng cũ của mình trong thời gian tiết kiệm để chuyển đổi phương tiện. Tôi nghĩ rằng nếu như Việt Nam làm theo chính sách này, sẽ có lợi cả cho các nhà sản xuất trong nước", GS Kammen chia sẻ
Bên đó, theo GS Kammen, việc sử dụng và phát triển xe điện còn có những lợi ích rất lớn về mặt sức khỏe. Vấn đề chất lượng không khí ở Việt Nam đang bị ảnh hưởng rất nhiều bởi các cái phương tiện chạy bằng xăng. Vậy nên, nếu như Việt Nam không sử dụng các xe chạy xăng, chúng ta sẽ có được cả các lợi ích về mặt kinh tế và về mặt sức khỏe.
(Ảnh: MH/VFP)