Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đang được xem là một giải pháp quan trọng để giảm thiểu rủi ro và tăng cường bảo mật thông tin tài chính. Đồng thời các giải pháp AI sẽ giúp doanh nghiệp hướng đến môi trường kinh doanh bền vững và giảm thiểu chi phí vận hành trong dài hạn.
Thách thức an ninh mạng đối với ngành BFSI
Ngành BFSI (Ngân hàng, dịch vụ Tài chính và Bảo hiểm) truyền thống đang phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc bảo mật thông tin do sự gia tăng đáng kể của tội phạm công nghệ cao. Sự tinh vi của các hoạt động nhằm vào hệ thống thông tin tài chính không chỉ tạo ra những thách thức mới mà còn dẫn đến hàng loạt các rủi ro, bao gồm việc rò rỉ thông tin qua tin nhắn SMS, mã OTP bị lộ, và tài khoản giả mạo được sử dụng để thực hiện các giao dịch gian lận. Khi khách hàng mắc phải lừa đảo, tiền có thể được chuyển đi nhanh chóng qua các tài khoản này.
Nghiên cứu an ninh mạng trên toàn cầu cho thấy, các cuộc tấn công máy tính từ xa tăng tới 768% vào năm 2020, dẫn đến việc mất hơn 1 nghìn tỷ USD trong hoạt động tội phạm mạng. Theo báo cáo của Liên minh chống lừa đảo toàn cầu, năm 2021, Việt Nam đã ghi nhận hơn 87.000 vụ lừa đảo trực tuyến, cao hơn so với nhiều nước khác trong khu vực Đông Nam Á. Trong khi đó, 8 tháng đầu năm 2022, các cơ quan chức năng tại Việt Nam đã phát hiện gần 2.000 vụ lừa đảo tài khoản ngân hàng. Trong đó, tỷ lệ các vụ lừa đảo liên quan đến ngân hàng, hệ thống thanh toán và cửa hàng điện tử ở Việt Nam ở mức hơn 26%, điều này đặt ra một cảnh báo về việc cần tăng cường biện pháp bảo mật để bảo vệ người dùng mạng tại Việt Nam.
Thực trạng và xu hướng trong bảo mật thông tin tài chính
Trong ngành Ngân hàng, dịch vụ Tài chính và Bảo hiểm (BFSI), nhiều công ty đã triển khai các hệ thống để phát hiện và ngăn chặn các hoạt động đáng ngờ. Tuy nhiên, những hệ thống này thường tập trung chủ yếu vào môi trường làm việc tại chỗ (offline) hơn là môi trường làm việc từ xa (online) hoặc kết hợp cả hai. Trong bối cảnh này, việc sử dụng mô hình trí tuệ nhân tạo có khả năng tự học, tổ chức và giải thích thông tin để dự đoán, nhận diện gian lận và bảo mật thông tin tài chính đang trở thành xu hướng quan trọng để giải quyết các thách thức trong môi trường làm việc từ xa.
Ngoài ra, khả năng tổ chức và giải thích thông tin của các mô hình AI đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra dự đoán chính xác và hiểu rõ nguyên nhân của các sự cố. Điều này giúp tăng cường khả năng giám sát và quản lý rủi ro tài chính, đồng thời cung cấp thông tin chi tiết hỗ trợ con người trong quá trình điều tra khi có sự cố xảy ra. Hơn nữa, việc tạo ra môi trường hợp tác và chia sẻ thông tin với các đối tác là quan trọng. Các tổ chức đang chuyển dịch và thúc đẩy hợp tác với đối tác và cơ quan chính phủ để dự báo và chia sẻ thông tin về các mối đe dọa mới nhất. Bằng cách xây dựng một cộng đồng an ninh mạng vững mạnh, các tổ chức có thể nắm bắt nhanh chóng các xu hướng tấn công mới và tăng cường sức mạnh phòng ngừa.
Ứng dụng của trí tuệ nhân tạo trong việc bảo mật thông tin tài chính
Các ứng dụng chính của AI trong bảo mật thông tin tài chính
Với sự tiến bộ của trí tuệ nhân tạo (AI) trong bảo mật thông tin và ngăn chặn rò rỉ dữ liệu, ngành BFSI có thể khai thác tiềm năng bằng các ứng dụng của AI nhằm nâng cao hiệu suất, định hình một hệ thống bảo mật động và linh hoạt, chủ động ứng phó với các rủi ro xâm nhập hiện có và dự báo các nguy cơ có thể xảy ra trong nhiều tình huống đa dạng. Cụ thể, các ứng dụng này bao gồm:
Một là: Phát hiện và ngăn chặn gian lận ; Hai là: Xác thực người dùng ; Ba là: Quản lý dữ liệu
Visa sử dụng hệ thống bảo mật thông qua AI
Trong bối cảnh các cuộc tấn công lợi dụng công nghệ hiện đại để truy cập vào các thông tin tài chính và làm giảm khả năng bảo mật của các thông tin này theo nhiều cách mới, Visa đang áp dụng các biện pháp phòng thủ dựa trên AI để dự đoán và chống lại các mối đe dọa này. Các cuộc tấn công mạng đang tận dụng dữ liệu lớn và Trí tuệ nhân tạo để tìm và khai thác các lỗ hổng mới. Qua việc thử nghiệm tự động có quy mô và theo chương trình của các trường thanh toán phổ biến, còn được gọi là kiểm định tài khoản, những cuộc tấn công mạng có thể thành công trong việc kiếm tiền từ các giao dịch thương mại điện tử, dẫn đến hàng trăm triệu đô la rò rỉ do gian lận trên hệ thống thanh toán.
Đề xuất ứng dụng AI hiệu quả tại Việt Nam
Với sự phát triển không ngừng của môi trường số, việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong bảo mật thông tin tài chính đang trở thành một mục tiêu quan trọng đối với các doanh nghiệp ngành Ngân hàng, Dịch vụ tài chính và Bảo hiểm tại Việt Nam. Mặc dù khả năng của việc sử dụng AI để ngăn chặn và phát hiện các mối đe dọa bảo mật thông tin tài chính ngày càng tinh vi là rõ ràng, nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam vẫn chưa thực hiện đầy đủ tiềm năng của công nghệ này trong lĩnh vực bảo mật thông tin. Dưới đây là một số lời khuyên để thúc đẩy việc ứng dụng hiệu quả của AI trong lĩnh vực BFSI tại Việt Nam:
Đầu tư vào công nghệ và đào tạo nhân lực: các tổ chức cần đầu tư vào việc phát triển cơ sở hạ tầng công nghệ mạnh mẽ và đào tạo nhân lực chuyên nghiệp để triển khai và quản lý các hệ thống AI hiệu quả.
Xây dựng hệ thống giám sát và phòng ngừa: nhằm tạo ra các hệ thống giám sát liên tục và các biện pháp phòng ngừa tiên tiến để phát hiện và ngăn chặn các cuộc tấn công mạng, từ đó bảo vệ thông tin quan trọng của khách hàng.
Thúc đẩy hợp tác và chia sẻ thông tin: các doanh nghiệp cần thúc đẩy hợp tác với các đối tác và cơ quan chính phủ để dự báo về các mối đe dọa mới nhất và xây dựng cộng đồng an ninh mạng vững mạnh.
Trong bối cảnh của ngành Ngân hàng, Dịch vụ Tài chính và Bảo hiểm (BFSI), đang đối mặt với nhiều thách thức liên quan đến an ninh mạng và rò rỉ thông tin, các ứng dụng của trí tuệ nhân tạo (AI) trở thành chìa khóa quan trọng để giảm thiểu rủi ro và bảo vệ thông tin tài chính. Việc tiếp tục đầu tư vào công nghệ này sẽ giúp củng cố an ninh cho ngành BFSI để duy trì sự phát triển bền vững trong môi trường kinh doanh đầy cạnh tranh.
Tổng hợp bởi nhóm tác giả DTSVN - Giải pháp chuyển đổi số ngành Tài chính - Ngân hàng.
