Trung bình mỗi suất vay mua nhà ở xã hội khoảng 358 triệu đồng

Thông tin về tình hình cho vay mua nhà ở xã hội tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 12/2022, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho biết hiện nay có 2 nguồn lực cho nhà ở xã hội. Nguồn đầu tiên từ ngân sách nhà nước thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội. Đến nay, ngân sách đã cấp cho Ngân hàng Chính sách xã hội gần 3.163 tỷ đồng.

Nguồn thứ hai được xác định theo chương trình phục hồi kinh tế-xã hội theo Nghị quyết 43 và Nghị quyết 11 của Chính phủ, giao cho Ngân hàng Chính sách xã hội huy động bằng nguồn trái phiếu Chính phủ, có bảo lãnh của Chính phủ với con số 15 nghìn tỷ đồng.

Theo đó, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết, từ 2 nguồn trên, đến nay, Ngân hàng Chính sách xã hội đã cho vay đến 9.994 tỷ đồng; cho 27.894 khách hàng vay để mua nhà ở xã hội. Trong 9.994 tỷ đồng này có 3.717 tỷ đồng thuộc chương trình phục hồi theo Nghị quyết 11 vừa qua, với số lượng khách hàng 9.527 khách hàng.

Như vậy, nếu tính chung tổng dự nợ cho vay trên tổng số khách hàng thì hiện trung bình mỗi suất vay mua nhà ở xã hội tại Ngân hàng chính sách xã hội đang ở mức khoảng 358 triệu đồng.

Thực tế cho thấy, thời gian qua, trong khi các nguồn tín dụng ưu đãi cho vay mua nhà ở xã hội đã và đang được quan tâm, xem xét bố trí thì giá nhà ở xã hội trên cả nước đã liên tục tăng cao qua các năm.

Chẳng hạn, theo báo cáo của Sở Xây dựng TP HCM công bố quý II/2022, từ năm 2020 đến giữa năm 2022, giá bán sơ cấp các căn hộ thuộc dự án nhà ở xã hội dao động 14-20 triệu đồng một m2. Tuy nhiên, giá bán sơ cấp lẫn thứ cấp nhà ở xã hội thực tế trên địa bàn hiện nay đều đã thiết lập mặt bằng giá mới.

Nếu tính theo mức giá khoảng 20 triệu đồng/m2 thì một căn nhà ở xã hội có diện tích tối thiểu khoảng 60m2 sẽ có giá khoảng 1.200 triệu đồng. Như vậy, so với mức giải ngân trung bình của một khách hàng đang vay vốn mua nhà ở xã hội tại Ngân hàng Chính sách xã hội (khoảng 358 triệu đồng) thì người có nhu cầu mua nhà ở xã hội sẽ phải tích lũy đủ hoặc đi vay thương mại số tiền khoảng 850 triệu đồng mới có thể mua được nhà.

Dưới góc nhìn một doanh nghiệp, lý giải cho đà tăng của giá nhà ở xã hội trong thời gian qua, theo ông Trần Khánh Quang, Tổng giám đốc Công ty Việt An Hòa, việc các tài sản có giá mua đi bán lại tăng lên theo thời gian do trượt giá là diễn biến bình thường và căn hộ nhà ở xã hội cũng không ngoại lệ.

Theo ông Quang phân tích, giá đất tăng 2 lần so với cách đây 4-5 năm, giá xây dựng tăng 50%, nên giá thành khoảng 17-18 triệu đồng xây theo chuẩn kế hoạch 12 tháng, giá thấp nhất cũng lên tới 22-25 triệu đồng một m2. Mặc dù nhà ở xã hội được ưu tiên miễn tiền sử dụng đất, giảm 50% thuế giá trị gia tăng cho người mua (5% trong khi nhà ở thương mại mức thuế này là 10%) và các chủ đầu tư bị giới hạn biên lợi nhuận không quá 10%, đầu vào phát triển phân khúc nhà giá thấp này khó có thể giữ mãi mức giá cũ cách đây nửa thập niên.

Cũng theo Phó Thống đốc Đào Minh Tú, bên cạnh nguồn tín dụng ưu đãi từ Ngân hàng chính sách xã hội, người mua nhà ở xã hội còn có thể tiếp cận nguồn của các ngân hàng thương mại cho vay nhưng có cơ chế ưu đãi của Nhà nước.

Theo ông Tú, liên quan đến nguồn vốn trên hiện các bộ ngành chức năng đang xem xét việc cấp bù phần ưu đãi cho các ngân hàng thương mại. Tuy nhiên, một là chưa có tiền, thứ hai là chưa hoàn thiện cơ chế nhưng các ngân hàng thương mại đang rất sẵn sàng.

Bên cạnh đó, cũng theo ông Tú hiện có nguồn ngân hàng thương mại cho vay những lĩnh vực nhà ở xã hội, nhà ở phục vụ người dân mang tính chất thương mại nhưng giá rẻ, trực tiếp phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt của người dân.

“Đây cũng là một trong những chủ trương nhiều năm qua, đặc biệt trong năm 2022 vừa qua và năm 2023 này. Ngân hàng Nhà nước vẫn xác định đây là đối tượng khuyến khích cũng như chỉ đạo các ngân hàng thương mại tập trung cho vay”, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết.