Một năm rất khó khăn đã đi qua
Theo đó, tham luận tại Tọa đàm "Thúc đẩy phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp hiệu quả, an toàn, bền vững" vừa diễn ra, bà Nguyễn Ngọc Anh, Tổng Giám đốc Công ty Quản lý Quỹ SSI cho rằng từ cuối năm 2022, toàn bộ các thành viên thị trường có chung một mối quan ngại là liệu rằng đến năm 2023 điều gì sẽ xảy ra tiếp theo. Đến thời điểm này, tôi có thể nói rằng đã có "hạ cánh mềm" cho sự việc này, bà Ngọc Anh nhận định.
Thông tin thêm về nhận định “hạ cánh mềm” của mình, bà Ngọc Anh cho rằng đây là kết quả của 2 chính sách lớn nhanh chóng và kịp thời đã được các cơ quan chức năng ban hành.
“Trước tiên, Bộ Tài chính đã quyết liệt đưa ra Nghị định 08 để có cơ sở pháp lý giúp các bên cùng đàm phán và gia hạn. Thứ hai là việc đưa vào vận hành thị trường trái phiếu riêng lẻ thứ cấp trong một thời gian thật sự nhanh chưa từng có tiền lệ cũng giúp hỗ trợ rất lớn cho việc xây dựng lại niềm tin của nhà đầu tư và thị trường”, bà Ngọc Anh nhận định.
Làm rõ hơn về những tác động tích cực của việc đưa vào vận hành thị trường trái phiếu riêng lẻ thứ cấp, bà Ngọc Anh đánh giá có 2 yếu tố gồm tính thanh khoản và tính minh bạch.
Thứ nhất, về tính minh bạch, nếu như trước đây, các nhà đầu tư thứ cấp chỉ có thể thông qua hệ thống phân phối, bên môi giới bán hàng để tiếp cận thông tin và thông tin được truyền tải một cách không đầy đủ. Bây giờ thông qua thị trường trái phiếu tập trung, nhà đầu tư hoàn toàn có quyền và có khả năng tiếp cận được đầy đủ tất cả thông tin mà họ muốn tiếp cận. Như vậy sẽ giảm thiểu rủi ro là các hệ thống phân phối đưa ra những mời chào quá mức hay lời hứa đây là những sản phẩm không rủi ro.
“Tôi nghĩ rằng việc vận hành thị trường TPDN riêng lẻ này đóng một vai trò rất quan trọng đem lại tính minh bạch cho thị trường, đặc biệt đối với các nhà đầu tư cá nhân”, bà Ngọc Anh nhận định.
Yếu tố tích cực thứ hai, theo bà Ngọc Anh là tính thanh khoản của thị trường, nếu trước đây các nhà đầu tư không có một thị trường để giao dịch, mua đi bán lại thì hiện nay họ đã có một thị trường giao dịch điện tử để mua đi bán lại với những điều khoản, điều kiện và cam kết rất rõ ràng trong phụ lục 05, cũng làm cho các nhà đầu tư nâng cao hiểu biết và tăng tính trách nhiệm trong bất kỳ giao dịch nào. Điều đó đối với tất cả những bên tư vấn liên quan đến xây dựng thị trường, tạo lập thị trường cũng như vậy.
“Tôi nghĩ rằng, thời điểm sắp kết thúc 2023 cũng là thời điểm tất cả chúng ta đều thấy rằng một năm rất khó khăn đã đi qua và thực sự đây là cơ hội, tiền đề để sang năm 2024 sẽ có những tăng trưởng vượt bậc trong thị trường này”, bà Ngọc Anh đánh giá về triển vọng của thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
Thị trường sẽ hoàn thiện hơn sau những “vấp váp”
Nói về việc một số doanh nghiệp phát hành trái phiếu làm ăn phi pháp, thậm chí bị xử lý hình sự, làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới niềm tin của nhà đầu tư với thị trường và các doanh nghiệp phát hành trái phiếu làm ăn chân chính, vị Tổng Giám đốc Quản lý Quỹ SSI cho rằng đây chỉ là những trường hợp thiểu số và đó cũng là những vấp váp để chỉnh sửa lại những quy định, chính sách và chuẩn chỉnh hóa quá trình phát triển.
Theo đó, bà Ngọc Anh cho rằng những “biến cố” vừa qua cũng là những cú vấp mang tính chất tương đối tất yếu khi nhìn sang lịch sử các nước xung quanh trước khi họ đi đến một thị trường trái phiếu phát triển tương đối hoàn hảo như hiện nay và thậm chí là đến thời điểm hiện nay, họ cũng vẫn có vấn đề và tiếp tục hoàn thiện lại thể chế.
“Trong thời gian vừa qua, có một số doanh nghiệp làm ăn phi pháp, bị xử lý hình sự, ảnh hưởng tới niềm tin của nhà đầu tư đối với thị trường trái phiếu. Cũng phải nhìn nhận với những doanh nghiệp này, vi phạm về trái phiếu là một phần các vi phạm của họ trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Chúng ta phải xác định đây là số ít nếu so với toàn bộ quy mô thị trường và việc xử lý cho tới thời điểm này là quyết tâm rất lớn của Đảng và Nhà nước, xử lý đến cùng tất cả các trường hợp vi phạm. Và những trường hợp vi phạm này chủ yếu rơi vào tổ chức phát hành cố tình dựa thực hiện các hoạt động phát hành không đúng mục đích, không đúng đối tượng phát hành”, bà Ngọc Anh nhận định.
Bên cạnh đó, cũng theo vị Tổng Giám đốc Quản lý Quỹ SSI, trong những “biến cố” vừa qua trên thị trường trái phiếu đã có một số tổ chức tài chính trung gian có thể vô tình hoặc cố tình cũng có những sai phạm nhất định trong quá trình làm hồ sơ và phân phối trái phiếu đến tay những người chưa đủ tiêu chuẩn mua trái phiếu.
“Tất cả những cái này là cơ sở, nền tảng để các bên cùng ngồi lại và chuẩn hóa lại khuôn khổ pháp lý. Tôi cho rằng, cái sai này là một cú va vấp có thể xảy ra ở tất cả các thị trường trong quá trình phát triển của mình. Sau cú va vấp này, chúng ta đã rút ra kinh nghiệm và tránh được tối đa va vấp ở quy mô lớn hơn”, bà Ngọc Anh nhận định.
