Thống nhất chủ trương Chuyển luồng hàng hải sông Sài Gòn thành luồng đường thủy quốc gia

Cuối tháng 10/2025, UBND TP.Hồ Chí Minh đã có công văn gửi Bộ Xây dựng về quy hoạch luồng tuyến hàng hải, đường thủy nội địa và bến tàu khách quốc tế, cùng định hướng quy hoạch không gian bảo tàng Hồ Chí Minh và cảng Nhà Rồng - Khánh Hội.

Theo đó, UBND Thành phố đề nghị Bộ Xây dựng thống nhất chủ trương chuyển tuyến luồng hàng hải sông Sài Gòn (đoạn từ cầu Thủ Thiêm 4 đến ngã ba rạch Bến Nghé) thành tuyến luồng đường thủy nội địa quốc gia (cấp II).

UBND TP.Hồ Chí Minh đồng thời đề nghị cơ quan quản lý nhà nước ngành xây dựng xem xét quy hoạch bến tàu khách cho cỡ tàu đến 30.000 GT và phương tiện thủy nội địa tại khu vực cảng Tân Thuận, cảng Tân Thuận Đông và cảng Bến Nghé.

Trước những ý kiến thiết thực của UBND TP. HCM, Cục Hàng hải và Đường thủy VN đã có báo cáo Bộ Xây dựng về chủ trương thống nhất đề xuất chuyển tuyến luồng hàng hải sông Sài Gòn thành luồng đường thủy nội địa quốc gia và quy hoạch bến tàu khách tại một số khu vực cảng ở TP.HCM.

Lý giải về vấn đề trên, đại diện ngành hàng hải cho biết, việc chuyển luồng hàng hải thành luồng đường thủy nội địa quốc gia (đoạn từ cầu Thủ Thiêm 4 đến ngã ba rạch Bến Nghé – không phải toàn bộ sông Sài Gòn) là hợp lý, bởi lẽ:

Thứ nhất, khi cầu Thủ Thiêm 4 được xây dựng với độ cao tĩnh không đề xuất là 15m, các bến cảng khu vực thượng lưu sẽ không thể tiếp nhận tàu biển vào làm hàng, đặc biệt là các tàu khách quốc tế.

Vì thế, Bộ Xây dựng đã giao Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam nghiên cứu, đề xuất chuyển tuyến luồng hàng hải sông Sài Gòn đoạn từ cầu Thủ Thiêm 4 đến ngã ba rạch Bến Nghé thành tuyến luồng đường thủy nội địa quốc gia vào thời điểm thích hợp.

Qua đó, đảm bảo phù hợp quy hoạch cảng biển, đáp ứng hài hòa nhu cầu phát triển hàng hải và giao thông đô thị.

Thứ hai, về khu bến Nhà Rồng - Khánh Hội: Chủ trương di dời các bến cảng trên sông Sài Gòn đã được nghiên cứu và quy hoạch tại các thời kỳ Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam. Theo Quyết định số 1579/QĐ-TTg ngày 22 tháng 9 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ, đến năm 2030, khu bến trên sông Sài Gòn thực hiện di dời, chuyển đổi công năng phù hợp với quy hoạch sử dụng đất và phát triển không gian đô thị của Thành phố Hồ Chí Minh.

Vừa qua, Bí thư TP. HCM Trần Lưu Quang đã thông báo: Không gian văn hóa Hồ Chí Minh sẽ được phát triển mở rộng tại khu vực Bến Nhà Rồng, gắn liền với Bảo tàng Hồ Chí Minh - chi nhánh TPHCM. Phần còn lại của khu đất sẽ được quy hoạch thành công viên, kết hợp mở rộng đường Nguyễn Tất Thành và phát triển các dịch vụ công cộng, không phát triển dự án nhà ở thương mại.

"Vì thế, việc di dời các cảng biển, chuyển luồng hàng hải thành luồng đường thủy phục vụ lưu thông tàu nhỏ, du lịch, giữ gìn cảnh quan khu vực là cần thiết. Các bến cảng tại vị trí quy hoạch các công trình giao thông (đường bộ, đường sắt) sẽ thực hiện di dời theo tiến độ đầu tư xây dựng các công trình này", cảng vụ hàng hải và đường thủy Tp. HCM cho biết.

Liên quan đến việc Quy hoạch bến tàu khách tại một số khu vực thuộc cảng biển. Phía Cục hàng hải và đường thủy VN cho biết:

Về quy hoạch bến tàu khách, Cục đã phối hợp các các Sở, ban, ngành của TP. Hồ Chí Minh nghiên cứu quy hoạch thành 3 khu vực với 3 phân khúc cỡ tàu như sau: Khu vực bãi trước (Bà Rịa - Vũng Tàu) cho tàu đến 225.000GT; Khu vực Mũi Đèn Đỏ cho tàu đến 60.000 GT; Khu vực còn lại (Tân Thuận, Tân Thuận Đông, Bến Nghé) cho cỡ tàu đến 30.000 GT và phương tiện thủy nội địa.

Quy hoạch này phù hợp với Quyết định 1922/QĐ-BXD ngày 31/10/2025 của Bộ Xây dựng phê duyệt quy hoạch chi tiết phát triển vùng đất, vùng nước cảng biển Bà Rịa - Vũng Tàu (trước đây) thời kỳ 2021-2030 nêu rõ: 

Bến cảng khách quốc tế Vũng Tàu có quy mô bến cảng gồm: 1 bến cảng có 2 cầu cảng tổng chiều dài 840 m (chưa bao gồm cầu cảng khác), tiếp nhận tàu trọng tải đến 225.000 GT, đáp ứng nhu cầu thông qua hành khách từ 1,39 triệu lượt khách đến 1,50 triệu lượt khách.

Các dự án ưu tiên đầu tư tại khu vực Cái Mép Hạ, đầu tư bến cảng khách quốc tế Vũng Tàu và các bến cảng khác theo quy hoạch.