Thanh tra Chính phủ “nhắc” một liên danh làm dự án trên đất "vàng" của Hà Nội mà không thẩm định giá

Thanh tra Chính phủ (TTCP) ngày 22/11 đã công khai kết luận thanh tra việc tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước; chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở (giai đoạn 2011 - 2021) tại Bộ Giao thông vận tải (GTVT).

Trong kết luận nói trên, TTCP đã chỉ ra nhiều vi phạm trong việc triển khai dự án tòa nhà văn phòng tại “đất vàng” 16 Phan Chu Trinh của liên danh được thành lập bởi Công ty TNHH MTV Cơ khí Ngô Gia Tự với một ngân hàng TMCP.

Cụ thể, đối với cơ sở nhà đất tại 16-18 Phan Chu Trinh, TTCP kết luận, ngày 24/3/2004, Bộ GTVT có văn bản số 273/BGTVT-KHĐT và TCTCN có Quyết định số 223/KHĐT ngày 29/3/2004 cho phép Công ty cơ khí Ngô Gia Tự sử dụng cơ sở nhà đất này họp tác, liên doanh đầu tư thành lập pháp nhân mới là không đúng với quy định về quyền và nghĩa vụ của người thuê đất trả tiền hàng năm theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 111 Luật Đất đai năm 2003.

Cụ thể, theo TTCP, Công ty Cơ khí Ngô Gia Tự không có quyền được góp vốn bằng quyền sử dụng đất và tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất để hợp tác sản xuất, kinh doanh với tổ chức như đối với giao đất có thu tiền sử dụng đất được quy định tại khoản 1 Điều 79 Luật đất đai số 24-L/CTN ngày 14/7/1993 và điểm d khoản 2 Điều 110 Luật Đất đai năm 2003.

Bên cạnh đó, TTCP cũng xác định, Công ty Cơ khí Ngô Gia Tự sử dụng tài sản nhà nước (bao gồm tài sản trên đất và giá trị lợi thế đất của cơ sở nhà đất tại 16 Phan Chu Trinh) để góp vốn theo Hợp đồng liên doanh đầu tư xây dựng ngày 19/8/2004 nhưng không thẩm định giá là chưa thực hiện đúng quy định tại điểm c khoản 1 Điều 15 Nghị định số 170/2003/NĐ-CP ngày 25/12/2003 của Chính phủ.

Đối với việc bán phần vốn của Công ty Cơ khí Ngô Gia Tự tại liên doanh, TTCP xác định Bộ GTVT có Văn bản số 8829/BGTVT-QLDN ngày 26/8/2013 và TCTCN có Văn bản số 757/TCT ngày 15/8/2013 (theo Văn bản đề nghị số 50/TCKT ngày 12/8/2013 của Công ty Cơ khí Ngô Gia Tự) chấp thuận chủ trương để Công ty TNHH MTV Cơ khí Ngô Gia Tự chuyển nhượng toàn bộ cổ phần tại liên doanh khi chưa có ý kiến tham gia của Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư là không đúng quy định tại khoản 2 Điều 15 Nghị định số 71/2013/NĐ-CP ngày 11/7/2013 của Chính phủ.

Liên quan đến việc thu hồi “đất vàng” tại 16 Phan Chu Trinh để giao cho liên danh của Công ty Cơ khí Ngô Gia Tự, TTCP kết luận, việc UBND TP. Hà Nội có Quyết định số 1332/QĐ-UBND ngày 11/4/2008 thực hiện đồng thời việc thu hồi đất của Công ty cơ khí Ngô Gia Tự và giao cho liên doanh sử dụng để thực hiện dự án đầu tư Tòa nhà văn phòng thương mại và dịch vụ trong khi Công ty cơ khí Ngô Gia Tự chỉ được Nhà nước cho thuê đất trả tiền hàng năm là chưa đúng theo quy định tại Điều 32 Luật Đất đại số 13/2003/QH11 ngày 26/11/2003.

Bên cạnh đó, cũng theo TTCP, việc UBND thành phố Hà Nội có Quyết định số 1875/QĐ-UB ngày 04/5/2012 xác định đơn giá thu tiền sử dụng đất một lần cho cả thời gian thuê đất 50 năm theo phương pháp thặng dư nhưng các tài sản so sánh không có đặc điểm tương tự với tài sản thẩm định giá; chưa dự kiến và tính đến xu hướng và mức độ biến động của giá thị trường đế ước tính mức giá dự án bán được cho phù hợp với thực tế; giá bán sử dụng trong doanh thu phát triển chỉ là giá cá biệt của tài sản so sánh mà không phải là giá bình quân là không đúng với điểm b khoản 4 Mục I Thông tư số 145/2007/TT-BTC ngày 06/12/2007 của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Cuối cùng, TTCP kết luận, cơ sở nhà đất tại 16-18 Phan Chu Trinh đã được Công ty cơ khí Ngô Gia Tự thực hiện góp vốn không đúng quy định; Bộ GTVT chấp thuận chuyển nhượng toàn bộ cổ phần khi chưa có ý kiến của các bộ, ngành; UBND TP. Hà Nội thu hồi đất, giao đất, xác định tiền sử dụng đất chưa đúng theo quy định.

Tòa nhà văn phòng tại 16 Phan Chu Trinh hiện có tên thương mại là CornerStone Building, được vận hành bởi Daibiru CSB Co.,Ltd.

Theo thông tin tự giới thiệu của doanh nghiệp, tòa nhà CornerStone được hoàn thành vào năm 2013, ban đầu được xây dựng để làm Trụ sở chính của một Ngân hàng. Daibiru Corporation Japan đã mua lại tòa nhà vào năm 2014 bằng cách mua lại cổ phần của Công ty, Daibiru CSB Co., Ltd thông qua SPC tại Quần đảo Virgin thuộc Anh.