Thách thức niềm tin trong kỷ nguyên số

Ngày 15/4, Hội nghị Thượng đỉnh Số (Digital Summit Hanoi) do GSMA (Hiệp hội di động toàn cầu) tổ chức đã diên ra tại Hà Nội, quy tụ các nhà lãnh đạo từ Chính phủ Việt Nam, ngành công nghệ và các tổ chức quốc tế, cùng thảo luận về tương lai số của Việt Nam.

Với chủ đề tập trung vào niềm tin, tính toàn diện và chống lừa đảo trên nền tảng số, hội nghị nhấn mạnh vai trò của Việt Nam như một hình mẫu chuyển đổi số tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, đồng thời đề xuất các giải pháp thực tiễn để bảo vệ người dùng trong kỷ nguyên số.

Việt Nam đang vươn lên mạnh mẽ để trở thành nền kinh tế số hàng đầu khu vực, với tỷ lệ sử dụng điện thoại thông minh cao, kết nối 5G rộng khắp và hạ tầng kỹ thuật số tiên tiến. Quốc gia này dẫn đầu toàn cầu về triển khai IPv6, với hơn 55% người dùng kết nối qua giao thức mới, khẳng định sự sẵn sàng cho các công nghệ tiên tiến như AI, 5G và Open Gateway.

Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia đặt mục tiêu đưa Việt Nam vào top 30 quốc gia số hàng đầu thế giới vào năm 2030, với các cột mốc ấn tượng: Phủ sóng 5G và cáp quang toàn quốc, phát triển 100.000 doanh nghiệp công nghệ số và đào tạo 1,5 triệu lao động có kỹ năng số.

Với 2 tỷ người dùng 5G toàn cầu và 230 nhà mạng triển khai công nghệ này, Việt Nam đã nhanh chóng bắt kịp xu hướng, trở thành hình mẫu cho các quốc gia khác trong việc chuyển đổi nền kinh tế dựa trên công nghệ di động.

Thách thức niềm tin trong kỷ nguyên số

Bên cạnh những thành tựu, hội nghị cũng thẳng thắn đối diện với thách thức lớn: Sự gia tăng lừa đảo kỹ thuật số và suy giảm niềm tin của người tiêu dùng. Báo cáo của GSMA chỉ ra rằng, dù 74% người Việt sử dụng ví điện tử, 89% lo ngại tài khoản bị xâm nhập và 95% e sợ dữ liệu cá nhân bị lạm dụng. Đặc biệt, 78% người dùng Việt Nam bày tỏ lo lắng về gian lận đánh tráo SIM - con số cao hơn nhiều so với mức trung bình khu vực.

Ông Julian Gorman, Giám đốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương của GSMA nhấn mạnh: “Việt Nam đang đứng trước thời khắc quyết định trong hành trình số hóa. Một mặt, tỷ lệ sử dụng di động cao và thị trường ví điện tử phát triển mạnh mẽ đang mở ra những cơ hội to lớn cho tăng trưởng kinh tế và tài chính toàn diện. Mặt khác, lừa đảo gia tăng và đe dọa liên quan đến danh tính đang làm lung lay niềm tin của người dùng. Hội nghị này quy tụ các nhà lãnh đạo trong ngành và chính phủ để đưa ra những hành động thiết thực - từ quy định sáng suốt hơn đến các giải pháp chống gian lận sáng tạo – nhằm đảm bảo tương lai số của Việt Nam duy trì được sự an toàn, toàn diện và dựa trên sự tin cậy”.

Ông Gorman kêu gọi hợp tác chặt chẽ giữa các nhà mạng, ngân hàng, công ty fintech và Chính phủ để triển khai các giải pháp như xác minh giao dịch thời gian thực, xác thực đa yếu tố và công nghệ Silent OTP.

Hội nghị đã thảo luận các biện pháp cụ thể để chống gian lận số, dựa trên bốn trụ cột chiến lược của GSMA: Thứ nhất, tăng cường an ninh mạng - Phát triển các công nghệ mới để nhận diện và ngăn chặn lừa đảo, như phân tích dữ liệu thời gian thực để phát hiện các giao dịch bất thường. Thứ hai, hợp tác liên ngành - Lấy ví dụ từ Anh, nơi các nhà mạng phối hợp với ngân hàng để phát hiện dấu hiệu lừa đảo, GSMA đề xuất mô hình tương tự tại Việt Nam, sử dụng dữ liệu từ nhà mạng để bảo vệ người dùng. Thứ ba, nâng cao nhận thức - Tuyên truyền sớm các hình thức lừa đảo phổ biến, giúp người dân cảnh giác và tự bảo vệ. Thứ tư, hỗ trợ chính phủ - GSMA cam kết chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, cung cấp hạ tầng và giải pháp để các quốc gia như Việt Nam xây dựng hệ sinh thái số an toàn.

Đặc biệt, hội nghị đề cập đến nguy cơ bảo mật khi công nghệ vệ tinh phát triển. Với sự mở rộng của các dịch vụ vệ tinh, việc đảm bảo an toàn dữ liệu và ngăn chặn truy cập trái phép trở thành ưu tiên cấp bách. GSMA khuyến nghị các tiêu chuẩn mã hóa tiên tiến và hợp tác quốc tế để giải quyết vấn đề này.