Quy mô TMĐT Đông Nam Á đạt gần 100 tỷ USD, thị phần TikTok Shop đã ngang ngửa Sendo tại Việt Nam

Báo cáo “Thương mại điện tử tại Đông Nam Á” của Momentum Works cho biết, mức độ tăng trưởng và cạnh tranh trong lĩnh vực thương mại điện tử (TMĐT) vẫn tiếp diễn, bất chấp những cơn gió ngược trong năm 2022.

Tổng GMV (tổng giá trị giao dịch hàng hóa) từ 9 nền tảng, bao gồm Shopee, Lazada, TikTok Shop, và cả những nền tảng chỉ phát triển ở thị trường nội địa như Tokopedia, Bukalapak của Indonesia và Tiki, Sendo của Việt Nam, ở mức 99,5 tỷ USD. Theo tính toán của Momentum Works, mức này cao gấp 1,8 lần GMV năm 2020 – năm đầu tiên của đại dịch Covid-19.

Trong đó, tay chơi mới TikTok Shop đã có màn chào sân đáng kinh ngạc tại các thị trường, mang về khoảng 4,4 tỷ USD GMV, dự tính sẽ tăng lên 15 tỷ USD trong năm 2023. GMV này đã ước tính cả các đơn hàng đã thanh toán, đã hủy, đã trả hàng và hoàn tiền.

Tại Việt Nam, TikTok Shop ra mắt chính thức vào cuối tháng 4/2022, thị phần hiện đã ngang ngửa Sendo, 4%.

Thị trường TMĐT Việt Nam năm 2022 đạt 9 tỷ USD GMV. Trong đó, với giá trị cốt lõi là tính đa dạng sản phẩm (Selection) và tiết kiệm cho người dùng với ưu đãi freeship, Shopee chiếm 63% thị phần, Lazada - đặt giá trị cốt lõi là chất lượng (Quality) - chiếm 23%. Tiki ghi nhận mức giảm 7% doanh thu trong năm tài chính 2022 so với năm trước đó, chiếm 6% thị phần.

Momentum Works cho rằng một nền tảng TMĐT, lấy ví dụ từ các nền tảng Trung Quốc, thường hướng vào 4 giá trị cốt lõi: Tính đa dạng sản phẩm, Tốc độ nhận hàng, Chất lượng sản phẩm, và Tính tiết kiệm cho người dùng. TikTok Shop đang đưa ra một giá trị khác - Niềm vui (Fun) - với dự đoán rằng Shoppertainment (hình thức mua sắm - Shopper - kết hợp với giải trí - Entertainment) sẽ là xu hướng mới.

“TMĐT ở Đông Nam Á có thể sẽ đi theo quỹ đạo bình thường và lành mạnh trong vài năm tới. Chúng tôi cho rằng Shopee và Lazada sẽ luôn ở đó, chia thị phần với một hoặc hai đối thủ toàn cầu khác. Những người chơi vốn đang tập trung vào một quốc gia, sẽ phải đổi sang lối chơi đa kênh nhiều hơn để sinh tồn. Trong khi đó, lĩnh vực logistics 3PL sẽ chỉ còn 2 - 3 công ty lớn, đa dạng trong khu vực sẽ tồn tại”.

“Cuối cùng, kết thúc của cuộc chiến TMĐT có thể không phải là một trạng thái ổn định, mà là kết quả của các dòng chảy thay đổi liên tục và cách các nền tảng hàng đầu có thể (hoặc không thể) vượt qua các dòng chảy như vậy”, Jianggan Li, Founder kiêm CEO Momentum Works cho biết.

Momentum Works cũng đưa ra 3 kịch bản cho TMĐT năm 2028, thấp hơn nhiều so với viễn cảnh dự đoán trong báo cáo e-Conomy SEA của Google, Temasek và Bain. Theo đó, ngay cả trong kịch bản tốt nhất, với sự tham chiến của đối thủ Temu (Pinduoduo) từ Trung Quốc, GMV của khu vực Đông Nam Á có thể đạt tới mốc 232 tỷ USD vào năm 2028.

Với kịch bản trung bình – Temu không ngó ngàng tới thị trường Đông Nam Á, GMV của thị trường dự báo ở mức 175 tỷ USD. Với kịch bản tệ nhất, không có sự gia nhập của Temu, cả Alibaba và TikTok đều rời mắt khỏi thị trường, quy mô TMĐT Đông Nam Á sẽ chỉ ở mức 121 tỷ USD vào năm 2028.