Quy định tăng cường iot, sắt, kẽm vào thực phẩm làm khó doanh nghiệp

Đó là các doanh nghiệp đến từ 5 hiệp hội: Hiệp hội Thực phẩm Minh Bạch (AFT), Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản Việt Nam (VASEP), Hội Lương thực thực phẩm TP.Hồ Chí Minh (FFA), Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao và Hiệp hội Nước mắm Phú Quốc.

Theo đơn của các doanh nghiệp, Nghị định 09/2016/NĐ-CP ngày 28/1/2016 quy định về tăng cường vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm có quy định tại điểm a khoản 1 điều 6: “Muối…, dùng trong chế biến thực phẩm phải được tăng cường iot”. Quy định này áp dụng từ ngày 15/3/2017.

Còn tại điểm b khoản 1 Điều 6 quy định; “Bột mỳ dùng trong chế biến thực phẩm phải được tăng cường sắt và kẽm”. Quy định này có hiệu lực áp dụng từ ngày 15/3/2018.

Theo các doanh nghiệp ngành chế biến thực phẩm, hai quay định này đã ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh.

Đây là hai quay định bất hợp lý với hàng xuất khẩu vì nhiều thị trường nhập khẩu hàng thực phẩm chế biến không cho phép tăng cường iot, sắt và kẽm vào thực phẩm.

Điều đáng nói là sau khi Nghị định 09/2016/NĐ-CP ban hành các doanh nghiệp chế biến thực phẩm đã lên tiếng phản đối. Các Hiệp hội doanh nghiệp ngành thực phẩm đã liên tục có nhiều kiến nghị lên Chính phủ, Bộ Y tế với mong muốn kịp thời tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp.

Đây là quy định không chỉ làm tăng nhiều chi phí cho doanh nghiệp nhưng lại không hiệu quả, không phù hợp với nguyên tắc quản lý rủi ro và thông lệ quốc tế. Ngược lại, điều này còn dẫn đến nguy cơ tổn hại sức khỏe cho một bộ phận người tiêu dùng Việt Nam.

Sau khi các doanh nghiệp có ý kiến, Bộ Y tế đã ban hành Công văn 6134/BYT-PC ngày 27/10/2017 về việc thực hiện ý kiến kết luận của Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ liên quan đến muối iot.

Công văn đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc chỉ kiểm tra các doanh nghiệp sản xuất muối iot mà không được kiểm tra các doanh nghiệp sản xuất thực phẩm có sử dụng muối iot.

Trong kiến nghị lần này các doanh nghiệp cho rằng, Công văn 6134/BYT-PC chỉ tháo gỡ cho doanh nghiệp ngành chế biến thực phẩm ở khâu kiểm tra, còn bản chất quy phạm pháp luật của Nghị định 09/2016/NĐ-CP vẫn còn. Như vậy là chưa giải quyết được triệt để các kiến nghị của các hiệp hội, doanh nghiệp về những khó khăn, bất cập mà doanh nghiệp ngành đang từng ngày đối mặt.

Trước đó, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 19-2018/NQ-CP ngày 15/5/2018 và trong đó có chỉ đạo Bộ Y tế “Nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Nghị định số 09/2016/NĐ-CP của Chính phủ về tăng cường vi chất dinh dưỡng trong thực phẩm theo hướng: Bãi bỏ quy định “muối dùng trong chế biến thực phẩm phải được tăng cường iot”. Bãi bỏ quy định “Bột mì dùng trong chế biến thực phẩm phải được tăng cường sắt và kẽm”.

Thay vào đó, chỉ nên khuyến khích doanh nghiệp chế biến thực phẩm sử dụng mà không phải là quy định bắt buộc.

Trong đơn kiến nghị của minh các doanh nghiệp chế biến thực phẩm cho rằng, mặc dù Chính phủ chỉ đạo từ năm 20218 nhưng đến nay Nghị định số 09/2016/NĐ-CP vẫn chưa được sửa đổi.

Mặc dù không sửa đổi nhưng các cơ quan quản lý Nhà nước vẫn thường xuyên tổ chức lấy ý kiến các bên liên quan để báo cáo Chính phủ quyết định.

Đáng chú ý, ngày 14/9/2021, Bộ Y tế ban hành văn bản số 7658/BYT-PC gửi các Hiệp hội, doanh nghiệp thực phẩm và tiếp tục yêu cầu doanh nghiệp thực hiện nghiêm Nghị định số 09/2016/NĐ-CP.

Như vậy là Bộ Y tế không thực hiện chỉ đạo của Chính phủ tại Nghị quyết số 19-2018/NQ-CP ngày 15/5/2018 và vẫn yêu cầu các doanh nghiệp chế biến thực phẩm thực hiện các quy định tại Nghị định 09/2016/NĐ-CP.

Trong bản kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ các doanh nghiệp chế biến thực phẩm cho rằng; “Như vậy Bộ Y tế không thay đổi quan điểm về việc bắt buộc các doanh nghiệp chế biến thực phẩm phải bổ sung vi chất, đi ngược lại tinh thần chung của Chính phủ trong việc “đồng hành cùng doanh nghiệp phát triển”, cũng như đi ngược lại Nghị quyết của Chính phủ…”.

Bản kiến nghị còn lưu ý, hiện Bộ Y tế đang tiến hành xây dựng và lấy ý kiến góp ý Dự thảo Kế hoạch tăng cường thực thi Nghị định 09/2016/NĐ-CP.

Động thái này của Bộ Y tế khiến các doanh nghiệp ngành chế biến thực phẩm càng lo lắng. Các doanh nghiệp cho rằng, việc bổ sung vi chất cần được thực hiện một cách phù hợp, trên nguyên tắc quản lý rủi ro, vừa đảm bảo sức khỏe cho người dân, giảm tỷ lệ bệnh và thể chất yếu do thừa hoặc thiếu vi chất.

Các doanh nghiệp chế biến thực phẩm kiến nghị Thủ tướng, Chính phủ xem xét, chỉ đạo Bộ Y tế khẩn trương sửa đổi Nghị định 09/2016/NĐ-CP theo đúng tinh thần chỉ đạo của Nghị quyết 19/2018/NQ-CP.