Tại Trung Quốc, “xe cũ 0 km” là cụm từ dùng để chỉ những chiếc xe đã được đăng ký, có biển số và được tính là đã bán, nhưng thực tế chưa từng được sử dụng. Nói cách khác, chúng là xe mới nguyên, nhưng lại được đem bán ở thị trường xe cũ giá rẻ.
Hiện tượng này đã được tiết lộ sau một cuộc phỏng vấn giữa Sina Finance và ông Ngụy Kiến Quân, Chủ tịch Tập đoàn Great Wall Motor. Ông nhận định đây là hậu quả của cuộc chiến giá cả kéo dài nhiều năm trong ngành ô tô Trung Quốc, đặc biệt là xe điện.
Xe đã hoàn thành thủ tục đăng ký, về mặt danh nghĩa là "xe cũ" nhưng thực tế lại có quãng đường chạy cực thấp hoặc thậm chí là 0 km; hiện tượng này thường thấy trên các nền tảng giao dịch xe cũ, với giá thường thấp hơn giá niêm yết của xe mới hàng chục nghìn nhân dân tệ, và thời gian đăng ký của một số mẫu xe chỉ khoảng một tháng.
Cách giảm giá gián tiếp này làm xáo trộn trật tự thị trường bình thường, và trở thành hiện tượng nổi bật trong ngành công nghiệp ô tô, trở thành chủ đề nóng bỏng được nhiều người quan tâm và bàn luận.
Hệ lụy
Những chiếc "xe gần như mới" có vẻ hấp dẫn từ bên ngoài nhưng lại ẩn chứa một chuỗi hệ lụy đối với thị trường.
Khi sự cạnh tranh trên thị trường ngày càng trở nên khốc liệt, một số công ty ô tô vì muốn đạt mục tiêu bán hàng, đã dùng các chính sách khuyến khích khiến đại lý phải dồn ứ đọng một lượng hàng tồn kho nhất định; đại lý vì muốn hoàn thành nhiệm vụ bán hàng, thu hồi vốn nhanh chóng, đã đăng ký xe mới tồn kho lâu ngày như xe cũ rồi bán ra.
Còn có trường hợp còn trầm trọng hơn, khi họ trực tiếp giả mạo tình trạng xe đã bán, để làm đẹp số liệu bán hàng. Tất cả những điều này đã tạo nên một chuỗi hệ lụy từ nhà sản xuất đến người tiêu dùng.
Hiện tượng "xe mới 0 km" gây ra nhiều tác động tiêu cực không thể xem thường.
Đối với các công ty ô tô, mô hình bán hàng này có thể giúp giải quyết tồn kho đến một mức độ nào đó, nhưng cũng làm giảm không gian lợi nhuận, thậm chí còn làm tăng thêm thua lỗ, không có lợi cho việc nâng cao chất lượng sản phẩm và tăng cường đầu tư vào sáng tạo. Điều này có hại hơn là lợi đối với sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Đối với người tiêu dùng, việc mua "xe mới 0 km" có vẻ như họ đang được tiết kiệm chi phí, nhưng thực tế lại đối mặt với nhiều rủi ro. Chẳng hạn, họ có thể mất quyền lợi đặc biệt của chủ sở hữu đầu tiên, xe có thể có vấn đề về sức khỏe pin, và khi bán lại giá sẽ giảm nhiều hơn.
Xét ở góc độ ngành công nghiệp, điều này phá vỡ môi trường cạnh tranh công bằng của thị trường, làm rối loạn trật tự bình thường của việc bán xe mới và giao dịch xe cũ, gây ra sự không chính xác trong số liệu thị trường. Nếu tình trạng này kéo dài, sẽ làm sai lệch phân bổ nguồn lực, ép buộc các công ty ô tô và đại lý tuân thủ quy định phải chật vật để tồn tại, cản trở sự vận hành lành mạnh của toàn ngành công nghiệp ô tô.
Và giải pháp
Khi xem xét kỹ lưỡng, việc "xe cũ 0 km" xuất hiện thường xuyên, thực chất là sự tiếp nối của cuộc chiến giá cả trên thị trường ô tô, phản ánh sự cạnh tranh không lành mạnh tồn tại trong toàn ngành.
Để giải quyết vấn đề này, cần nhìn nhận rõ ràng vấn đề, tập hợp sức mạnh chung, và áp dụng các biện pháp quản lý mạnh mẽ, hoàn thiện hệ thống quy định, hướng dẫn ngành công nghiệp tự quản lý, từ đó tạo ra một trật tự thị trường lành mạnh, thúc đẩy sự phát triển chất lượng cao của ngành công nghiệp ô tô.
Trước đây, một quan chức của Ủy ban Phát triển và Cải cách Quốc gia đã nói rằng họ sẽ nỗ lực quản lý các hiện tượng lạm quyền trên thị trường, quy định trật tự cạnh tranh, và bảo vệ môi trường cạnh tranh công bằng.
Gần đây, Bộ Thương mại, Phòng Thúc đẩy Tiêu dùng đã tổ chức một cuộc hội thảo với các công ty ô tô và các tổ chức liên quan trong ngành để quản lý và điều chỉnh hiện tượng "xe cũ 0 km", đồng thời hướng dẫn xuất khẩu xe cũ.
Chỉ có sự kết hợp của nhiều biện pháp và sự hợp tác từ nhiều phía mới có thể loại bỏ được sự hỗn loạn đang diễn ra trên thị trường.
Cơ quan chức năng cần tăng cường giám sát việc đăng ký và nhập thị trường của xe cũ, xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc của xe trong suốt vòng đời, làm rõ quy định quản lý ngành, và kiểm soát chặt chẽ việc đăng ký biển số và ngay lập tức bán lại xe.
Đồng thời, cần tăng cường tự quản lý trong toàn ngành, các công ty ô tô đặc biệt là công ty xe năng lượng mới cần từ bỏ "làm đẹp số liệu", chuyển từ cạnh tranh về số lượng sang cạnh tranh về chất lượng, công nghệ, sáng tạo và dịch vụ, tập trung vào việc nâng cao sức cạnh tranh nội tại.
Người tiêu dùng cũng nên tỉnh táo, phát triển thói quen và ý thức tiêu dùng tốt, khi mua xe không chỉ xem xét giá cả mà còn chú trọng đến chất lượng sản phẩm và dịch vụ bảo hành.
