Ông Hoàng Nam Tiến cảnh báo về "thế lực" đang tái hiện bối cảnh nước Anh thế kỷ 17: "Công nhân đập phá các cỗ máy vì cho rằng bị cướp việc, hiện tại giống hệt như vậy"

Ngày 15/1, Diễn đàn Shark Tank Forum 2025 với chủ đề “Tăng trưởng bền vững – đón sóng đầu tư trong kỷ nguyên xanh” do TVHub, Nhà sản xuất chương trình Shark Tank Việt Nam và VTV Digital thực hiện, đã diễn ra tại TP.HCM.

Tại sự kiện, ông Hoàng Nam Tiến - Phó Chủ tịch Hội đồng trường Trường Đại học FPT có bài thuyết trình về vai trò ngày càng quan trọng của trí tuệ nhân tạo (AI) trong nền kinh tế, đặc biệt là sự xuất hiện của khái niệm AI Agent (tác nhân AI).

Khác với AI Assistant (trợ lý AI) chỉ đưa ra gợi ý, AI Agent là bước tiến vượt bậc, có khả năng hành động và đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu và thuật toán được lập trình. AI Agent không chỉ là công cụ hỗ trợ mà là một "đồng nghiệp số" thực thụ, có thể đảm nhiệm các nhiệm vụ cụ thể, từ tư vấn khách hàng, làm báo cáo tài chính, đến phân tích dữ liệu và ra quyết định.

“Tôi đặt tên cho AI Agent là “digital employee” – nhân viên số. Đây là điểm khác biệt mà tất cả mọi người phải hiểu. Từ giờ trở đi, bất kỳ quyết định tuyển dụng nào cũng không chỉ do giám đốc nhân sự nữa. Ông giám đốc nhân sự sẽ phải hỏi giám đốc công nghệ rằng AI Agent có làm được việc này hay không để “tuyển”.

Sau khi thử nghiệm AI Agent 2 tuần, nếu đảm bảo yêu cầu thì chắc chắn sẽ không tuyển nhân sự mới. AI Agent không đủ mạnh mới tuyển người vào làm”, vị lãnh đạo Đại học FPT trình bày.

Ông Tiến đưa ra một thống kê đáng chú ý: 8/10 vị trí kế toán được dự đoán sẽ biến mất trong 3 năm tới do bị AI thay thế. Nghiên cứu thực tế trên 37 kế toán viên trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ cho thấy 33 đầu việc hoàn toàn có thể được "giao phó" cho trợ lý AI. Chỉ còn lại 4 nhiệm vụ mang tính chất pháp lý và tương tác con người cao mà AI chưa thể thay thế là thanh toán, làm việc với cơ quan thuế, kiểm toán và các cơ quan quản lý.

Không dừng lại ở lĩnh vực kế toán, ông Tiến phân tích khả năng ứng dụng AI Agent trong dịch vụ tư vấn khách hàng. Thay vì quy trình phản hồi chậm trễ, AI Agent có thể cung cấp thông tin, tư vấn về bất kỳ sản phẩm nào của doanh nghiệp trong vài giây, bất kể thời gian. Thống kê cho thấy AI có thể xử lý 83-92% câu hỏi thường gặp của khách hàng, hiệu quả tương đương một "nhân viên số" làm việc 24/7.

“Thời điểm này thực sự giống hệt nước Anh ở thế kỷ 17. Khi đó, những người công nhân đã đập phá máy dệt và máy hơi nước, bởi cho rằng các cỗ máy này cướp công việc của họ, và đúng là như vậy”, ông Tiến so sánh.

Từ đó, vị lãnh đạo Đại học FPT chỉ ra rằng nếu kiến thức, trình độ của mọi người không vượt qua được mức độ của các AI Agent, chắc chắn sẽ mất việc. Dù các ông bà chủ rất yêu quý nhân viên và không muốn sa thải, nhưng thị trường, khách hàng, đặc biệt là đối thủ cạnh tranh sẽ làm điều đấy. Chủ doanh nghiệp buộc phải cắt giảm chi phí và mọi thứ không cần thiết, làm sao tăng năng suất và trải nghiệm khách hàng bằng công nghệ.

“Chúng ta phải ý thức một điều rằng chưa bao giờ AI cướp công việc của chúng ta, mà chỉ những người biết sử dụng AI sẽ lấy mất việc. AI ngày hôm nay chính là cánh tay nối dài của trí tuệ con người. Một nông dân đang dùng liềm, bây giờ dùng drone để sạ lúa.

Tôi đến An Giang nhìn thấy robot T50 có thể sạ lúa chính xác để đảm bảo 2 cây lúa cách nhau 10 cm và giữa hai hàng 40 cm, sau này có thể làm cỏ, bón phân, thu hoạch bằng hệ thống drone cũng tự động. Nông dân An Giang đang vượt xa chúng ta – những người đang ngồi đây, vì họ đang ứng dụng công nghệ, AI.

Một công nhân ngày xưa cầm cây búa trong tay, còn bây giờ anh ta có những cánh tay máy, robot. Vừa rồi chúng tôi đến thăm nhà máy VinFast tại đảo Cát Bà, nơi có 1.600 robot. Xung quanh, tôi chỉ nhìn thấy dưới 100 công nhân. Chúng tôi đã hiểu rằng mình phải thay đổi”, ông Tiến cho hay.