Nỗ lực của Mỹ nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraine đã đặt ra câu hỏi về việc các doanh nghiệp sẽ quay trở lại thị trường Nga như thế nào. Ngoài ra, liệu châu Âu có thể tái hợp tác với Moscow hay không, bao gồm cả việc nối lại nguồn cung khí đốt tự nhiên qua đường ống.
Đường ống khí đốt Nord Stream đi qua biển Baltic đến Đức cho đến nay vẫn là tuyến đường có công suất lớn nhất. Nord Stream bao gồm 2 cặp đường ống có khả năng cung cấp 110 tỷ mét khổi khí đốt cho châu Âu mỗi năm, tương đương đủ nguồn cung cho khoảng 26 triệu hộ gia đình.
Đường ống Nord Stream 1 (NS1) vận hành từ năm 2011, Nord Stream 2 (NS2) đã hoàn thành vào năm 2021 nhưng chưa được cấp phép để đi vào hoạt động. Được kiểm soát bởi tập đoàn khí đốt Nga Gazprom, dự án này cũng được hỗ trợ bởi các công ty năng lượng lớn của phương Tây bao gồm Shell, E.ON, Uniper, Engie, OMV và Wintershall Dea.
Nord Stream đối mặt với rào cản lớn kể từ xung đột Ukraine vào năm 2022, chịu thiệt hại không nhỏ do các vụ nổ đường ống. Một đường ống thuộc NS1 và một đường ống của NS2 đã bị hư hại và nay chỉ còn 1 đường ống nguyên vẹn.
Đường ống bị hư hại của NS2 ước tính vẫn có khoảng 9-10 triệu mét khối khí đốt tự nhiên, trong khi đường ống còn nguyên vẹn vẫn chứa đủ công suất.
Trong khi đó, NS2 lại đang gặp khó khăn về tài chính. Hãng điều hành Nord Stream 2 AG, một đơn vị thuộc Gazprom, đang chịu áp lực phải trả tiền cho chủ nợ.
Một toà án ở Thuỵ Sĩ đã đặt thời hạn vào ngày 9/5 để NS2 (có trụ sở ở nước này) tái cấu trúc các khoản nợ và thanh toán cho các chủ nợ nhỏ, đồng thời cho biết toà có thể tuyên bố công ty này phá sản nếu không đáp ứng được điều kiện đã nêu ra.
Ngoài ra, một số vụ kiện trọng tài quốc tế chống lại Gazprom cũng đang diễn ra liên quan đến tình trạng nguồn cung khí đốt của công ty này bị gián đoạn.
Cederic Cremers, phó chủ tịch điều hành khí đốt tích hợp tại Shell, một trong những đơn vị tài trợ cho đường ống NS2, cho biết những trường hợp như thế này cần được giải quyết ngay từ đầu, sau đó mới cân nhắc những nội dung liên quan đến việc tái khởi động. Hơn nữa, câu hỏi đặt ra là liệu châu Âu có muốn phụ thuộc vào khí đốt của Nga hay không.
Vào tháng 12, chính quyền cựu Tổng thống Biden đã ban hành thêm lệnh trừng phạt với các thực thể có trụ sở tại Nga vì có liên quan đến NS2, bao gồm cả đơn vị điều hành và một công ty bảo hiểm của Nga đã cung cấp bảo hiểm cho các bên tham gia vào dự án.
Một thách thức khác đối với việc mở lại Nord Stream đó là châu Âu đã nỗ lực chuyển hướng khỏi năng lượng Nga và có thể sẽ không muốn hợp tác trở lại.
Dù Uỷ ban châu Âu (EC) đã trì hoãn thông báo về kế hoạch loại bỏ dần sự phụ thuộc của EU vào năng lượng Nga, song vẫn cho biết NS2 không phải là dự án vì lợi ích chung và không giúp EU đa dạng hoá nguồn cung năng lượng.
Dù là quốc gia mua khí đốt Nga nhiều nhất ở EU, song gần đây Đức đã tái khẳng định rằng nước này không đàm phán với Moscow về nguồn cung khí đốt qua NS2. Ngoài ra, Estonia, quốc gia đồng minh của Đức trong NATO và EU, cũng tuyên bố mở NS2 là bước đi sai lầm với an ninh năng lượng của châu Âu và đường ống này “chỉ nên là những mảnh vỡ dưới đáy biển”.
Cho đến nay, hầu hết các nước châu ÂU đã tìm kiếm nguồn cung thay thế, như tăng cường nhập khẩu LNG từ Mỹ, châu Phi và Trung Đông, tiếp nhận nhiều năng lượng nhập khẩu qua đường ống hơn từ các nhà cung cấp như Na Uy và Algeria. Cùng với đó, EU cũng thúc đẩy mạnh mẽ việc sản xuất năng lượng tái tạo.
Tham khảo Reuters
.png "Ông trùm tiền số Sam Bankman nỗ lực 'vượt ngục', cố lấy lòng Tổng thống Donald Trump")
.png "Mọi ánh mắt đổ dồn về báo cáo lạm phát được công bố trước thềm cuộc họp Fed: Dấu hiệu về tác động của thuế quan và manh mối cho thời điểm cắt giảm lãi suất")
