Theo FiinRatings, tính đến 30/6/2022, tổng tài sản của 68 công ty chứng khoán đang hoạt động tại Việt Nam đạt 383 nghìn tỷ VND và quy mô vốn chủ đạt 178 nghìn tỷ.
Quy mô vốn chủ sở hữu này đã tăng ở mức 3,17 lần so với thời điểm cuối năm 2017 và hệ số đòn bảy (Tổng tài sản/ Vốn chủ sở hữu) ở mức 2,2 lần vào giữa năm 2022.
Với việc quy mô cho vay margin đã giảm đáng kể trong nửa đầu năm 2022, FiinRatings cho rằng mức độ đòn bẩy cơ bản hiện vẫn ở ngưỡng khá an toàn trên góc nhìn toàn ngành mặc dù có nhiều công ty có mức độ đòn bẩy cao hơn.
Theo ông Nguyễn Quang Thuân, Tổng Giám đốc FiinRatings, trong bối cảnh hiện nay, đang có 5 yếu tố rủi ro chính cần được theo dõi và đánh giá khi nhận định về triển vọng của ngành chứng khoán nói chung cũng như kết quả hoạt động của các công ty chứng khoán nói riêng.
Thứ nhất là rủi ro thanh khoản. Hiện thanh khoản bình quân ngày trên thị trường chứng khoán Việt Nam chỉ ở mức khoảng 60% so với bình quân năm 2021. Do đó, điều này sẽ ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng thu nhập từ môi giới chứng khoán cũng như rủi ro tín dụng danh mục cho vay ký quý. Điều này có thể tác động lớn hơn đối với các công ty chứng khoán cho vay ký quỹ tập trung vào các cổ phiếu nhỏ hoặc có tính đầu cơ.
Thứ hai là là rủi ro từ danh mục tự doanh. Theo đó, FiinRatings cho rằng do sự suy giảm của VN-Index so với giai đoạn đầu năm 2022. Các công ty có nguồn thu lớn từ danh mục tự doanh sẽ bị ảnh hưởng, nhất là các đơn vị có tỷ lệ động góp thu nhập từ tự doanh chiếm hơn 50% tổng nguồn thu của công ty chứng khoán. Bên cạnh đó, FiinRatings cũng ghi nhận một số công ty chứng khoán gia tăng sở hữu trái phiếu doanh nghiệp, nhất là các trái phiếu của doanh nghiệp chưa niêm yết và có chất lượng tín dụng chưa cao.
Do đó, FiinRatings khuyến nghị nhà đầu tư cần đánh giá chất lượng danh mục đầu tư cụ thể của mỗi CTCK khi thực hiện giám sát và quản trị rủi ro tín dụng cho vay.
Thứ ba là rủi ro từ việc kiểm soát rủi ro tín dụng được thực hiện bởi Ngân hàng Nhà nước và các tổ chức tín dụng hiện cung cấp hạn mức tín dụng cho các công ty chứng khoán. Lý do là hiện phần lớn cơ cấu vốn nợ của các công ty chứng khoán là vốn ngắn hạn và rất ngắn hạn. Nợ dài hạn bao gồm trái phiếu chỉ chiếm khoảng 3% trong tổng cơ cấu nguồn vốn (bao gồm vốn vay và vốn chủ) của các công ty chứng khoán. Trước các biện pháp hạn chế dòng tiền vào kênh tài sản tài chính như hiện nay, điều này sẽ tạo áp lực không nhỏ lên thanh khoản của một số công ty chứng khoán yếu.
Thứ tư là rủi ro lãi suất và tỷ giá do lãi suất đầu vào đang gia tăng trong khi đó các công ty chứng khoán có hạn mức tín dụng từ các ngân hàng thường có tính chất thả nổi. Do đó, điều này sẽ góp phần làm giảm lợi nhuận từ hoạt động cho vay ký quỹ nói riêng và lợi nhuận cả năm 2022 của các công ty chứng khoán.
Cuối cùng là rủi ro về chính sách. FiinRatings dẫn ví dụ về việc vừa qua Nghị định 65 vừa mới đi vào hiệu lực sẽ làm cho một số công ty chứng khoán vốn có nguồn thu đáng kể từ tư vấn phát hành trái phiếu, phân phối trái phiếu và kinh doanh kỳ hạn trái phiếu sẽ cần thời gian để tăng trưởng hoạt động trở lại trong khi danh mục đầu tư trái phiếu lại có rủi ro cao hơn. Điều này một phần từ tiêu chuẩn phân phối trái phiếu doanh nghiệp cho nhà đầu tư chuyên nghiệp giờ chặt chẽ hơn (2 tỷ số dư bình quân 180 ngày gần nhất).
.png "Mỹ giáng đòn trừng phạt ngân hàng lớn cuối cùng của Nga, chặn đứng giao dịch năng lượng trong hệ thống tài chính")
