Lì xì đầu năm mới là một nét đẹp trong văn hóa của người Việt với mong muốn đem lại niềm vui, may mắn, tài lộc cho người nhận. Việc chuẩn bị phong bao đẹp, tiền mới với số seri đẹp còn thể hiện sự chu đáo, chân trọng của người tặng. Do đó, cứ cận Tết, nhu cầu đổi tiền mới, tiền seri số đẹp để "mừng tuổi" lại tăng cao.
Tuy nhiên, nhiều người còn băn khoăn không biết hành động “đổi tiền cũ lấy tiền mới, tiền lẻ” có được pháp luật cho phép hay không?
Về vấn đề này, cơ quan công an tỉnh Lai Châu cho biết, theo Thông tư 25/2013/TT-NHNN ngày 02/12/2013 quy định về hoạt động thu, đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông của Ngân hàng Nhà nước chỉ rõ: chỉ có những tổ chức được Nhà nước cho phép mới được hoạt động đổi tiền, bao gồm: Ngân hàng Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh, Sở giao dịch Ngân hàng Nhà nước, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, Kho bạc Nhà nước. Ngoài các đơn vị này, mọi hoạt động đổi tiền của cá nhân, tổ chức khác đều là bất hợp pháp.
Công an tỉnh Lai Châu cũng nhấn mạnh, bất kỳ hành vi đổi tiền mới, tiền lẻ nhằm hưởng % chênh lệch, đổi tiền để thu lời đều là hành vi trái pháp luật và có thể bị xử phạt.
Theo quy định tại điểm a, khoản 5, Điều 30 Nghị định số 88/2019/NĐ-CP, quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng, hành vi đổi tiền mới, tiền lẻ nhằm hưởng phần trăm chênh lệch, đổi tiền thu lời là hành vi trái pháp luật và có thể bị xử phạt 20-40 triệu đồng đối với cá nhân vi phạm.
Trường hợp doanh nghiệp, tổ chức thực hiện việc đổi tiền để hưởng chênh lệch thì có thể bị phạt gấp 2 lần mức phạt này, với mức phạt tối đa có thể lên đến 80 triệu đồng.
Với việc đổi tiền lẻ không lấy lời, pháp luật hiện hành không có quy định nghiêm cấm cá nhân trao đổi tiền mới với nhau trong dịp Tết. Tuy nhiên, khi trao đổi tiền, người dân cần chú ý tuân thủ các quy định để đảm bảo tính minh bạch và không lợi dụng để kinh doanh trái phép.
Ngoài ra, trước tình trạng xuất hiện vô số hội nhóm thực hiện dịch vụ đổi tiền lấy phí trên các trang mạng xã hội trong thời gian gần đây, công an Lai Châu cũng cảnh báo nguy cơ mắc bẫy lừa đảo. Các đối tượng lợi dụng thời cơ, đánh vào tâm lý, nhu cầu của người dân để thực hiện hành vi lừa đảo với những thủ đoạn tinh vi. Đã có không ít trường hợp người dân chuyển khoản xong thì chủ tài khoản trang mạng xã hội đã chặn liên lạc và mất tích, ăn chặn tiền của khách hoặc gửi tiền giả. Thông thường, những người "sập bẫy" các chiêu lừa đảo này đều không dám trình báo đến các cơ quan chức năng vì sợ bị truy cứu trách nhiệm về tội mua bán tiền giả.
Mong muốn có nguồn tiền lẻ may mắn đầu năm là dễ hiểu tuy nhiên cần cẩn trọng để tránh phiền phức, thậm chí bị lừa đảo, gian lận. Người dân cảnh giác trước những đối tượng không quen biết, tuyệt đối không đổi tiền qua mạng xã hội, chỉ nên sử dụng các dịch vụ đổi tiền của ngân hàng, công ty tài chính hoặc các cơ sở kinh doanh có uy tín, có giấy phép hoạt động hợp pháp.
