Ngành chăn nuôi heo đối diện với nhiều bất ổn

Vừa qua, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) dẫn số liệu của Tổng cục Hải quan cho hay, trong tháng 1/2023, Việt Nam nhập khẩu 35,44 nghìn tấn thịt và các sản phẩm từ thịt, trị giá 74,13 triệu USD, giảm 45,7% về lượng và giảm 45,4% về trị giá so với tháng 12/2022; so với tháng 1/2022 giảm 34% về lượng và giảm 35% về trị giá.

Riêng mặt hàng thịt heo, trong tháng 1/2023, Việt Nam nhập khẩu 4,91 nghìn tấn thịt heo tươi ướp lạnh hoặc đông lạnh, trị giá 11,57 triệu USD, giảm 65,2% về lượng và giảm 66,5% về trị giá so với tháng 12/2022; so với tháng 1/2022 giảm 54,1% về lượng và giảm 50,9% về trị giá.

Trong bối cảnh nguồn cung trong nước dồi dào, giá heo trong nước vẫn đứng ở mức thấp trong một thời gian dài. Nhiều ý kiến cho rằng, heo nhập khẩu là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến giá thịt heo trong nước.

Tại Trung Quốc, giá thịt heo cũng có xu hướng giảm vào cuối tháng 2/2023. Mức tiêu thụ thịt heo của Trung Quốc vẫn giảm và quá trình trở lại trạng thái bình thường có thể mất tới 6 tháng. Trong khi đó, sản lượng thịt heo tại Trung Quốc năm 2022 đã tăng lên mức cao nhất kể từ năm 2014, do giá tăng trong mùa hè đã khuyến khích nông dân vỗ béo heo nhiều hơn bình thường. Tuy nhiên, trong tháng 1/2023, Bộ Nông nghiệp Trung Quốc kêu gọi nông dân giảm sản lượng thịt heo dư thừa.

Bức tranh nhu cầu ảm đạm xuất phát từ Trung Quốc, quốc gia sản xuất hơn 1/3 tổng số lượng thịt heo của thế giới. Sản lượng thịt heo tại thị trường lớn nhất thế giới này năm ngoái đã tăng lên mức cao nhất kể từ năm 2014. Trong tháng 1/2023, Bộ Nông nghiệp Trung Quốc đã phải kêu gọi nông dân giảm sản lượng thịt heo dư thừa. Nhu cầu của quốc gia tiêu thụ lớn chậm lại trong khi năng lực sản xuất dư thừa đã tác động dây chuyền đến giá heo thế giới.

Theo công ty Chứng khoán VNDirect cho rằng, nguyên nhân giá heo hơi giảm thời gian gần đây đến từ nguồn cung trong nước vẫn ổn định; tỷ lệ thất nghiệp gia tăng đã ảnh hưởng đến thu nhập của người dân, dẫn đến thắt chặt chi tiêu; dịch tả heo Châu Phi bùng phát gần đây khiến hộ chăn nuôi nhỏ lẻ phải bán tháo heo với số lượng lớn gây dư thừa nguồn cung trên thị trường.

Mặt khác, sau dịch Covid-19 xu hướng người tiêu dùng quan tâm đến sức khỏe ngày càng tăng cao. Đặc biệt, người tiêu dùng cho rằng, sức khoẻ tốt bắt nguồn từ thực phẩm tốt nên thay đổi trong lựa chọn loại đạm tiêu thụ. Do đó, thịt chứa nhiều cholesterol dần không còn là lựa chọn hàng đầu.

Cập nhật giá thịt heo hiện nay, cho thấy tại các tỉnh, thành phố trên cả nước vẫn khá trầm lắng, giá dao động trong khoảng 47.000-52.000 đồng/kg, cụ thể:

Tại khu vực miền Bắc, giá heo hơi hôm nay đồng loạt đi ngang trên diện rộng và dao động trong khoảng 48.000 - 49.000 đồng/kg.

Tại khu vực miền Trung – Tây Nguyên, giá heo hơi hôm nay giảm nhẹ ở một số nơi và dao động trong khoảng 47.000 - 52.000 đồng/kg.

Tại khu vực miền Nam, giá heo hơi hôm nay không có nhiều thay đổi và dao động trong khoảng 50.000 - 52.000 đồng/kg.

Dịch bệnh, giá heo hơi giảm mạnh trong thời gian dài và nhu cầu tiêu dùng giảm đã ảnh hưởng lớn đến kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp chăn nuôi. Không chỉ nông dân mà các doanh nghiệp như Masan, Dabaco cũng đua nhau báo lỗ nặng khi giá thức ăn neo ở mức đỉnh, giá heo hơi xuất chuồng lại rơi xuống đáy mới.

Theo dự báo, chăn nuôi heo trong năm 2023 sẽ tiếp tục gặp khó khăn. Các doanh nghiệp chăn nuôi lớn cho rằng, phải đến đầu quý II/2023, nền kinh tế mới phục hồi dần và tăng tốc trở lại từ quý III/2023. Khi đó, hoạt động của các doanh nghiệp đi vào ổn định, việc làm và thu nhập của người lao động mới được cải thiện trở lại giúp sức tiêu thụ tăng lên.

Trong khi đó, Việt Nam đã có vắc-xin dịch tả heo Châu Phi nên rủi ro dịch bệnh trong chăn nuôi cũng giảm đi. Ngoài ra, giá nguyên liệu chế biến thức ăn chăn nuôi thế giới đang có xu hướng giảm, nhưng do giá thức ăn trong nước có độ trễ hơn giá nguyên liệu nên phải đến đầu quý II/2023, giá thức ăn chăn nuôi trong nước mới có khả năng giảm dần so với hiện tại.