Bài toán tăng trưởng bền vững không chỉ nằm ở con số GDP, mà ở cấu trúc của dòng vốn – yếu tố quyết định chiều sâu và sức bền của chu kỳ mới. Trong bức tranh đó, hai dòng vốn chủ đạo – FDI và vốn trong nước đang cùng chuyển động, tạo nên thế “song hành” trước bước ngoặt lớn.
“Ngọn gió thuận” – giúp Việt Nam duy trì nhịp tăng trưởng
Năm 2025 được xem là một năm nhiều thách thức với nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, trong bối cảnh đó, Việt Nam vẫn duy trì sức hút đáng kể đối với dòng vốn đầu tư nước ngoài.
Theo số liệu của Cục Thống kê (Bộ Tài chính), tính đến ngày 30/11/2025, tổng vốn FDI đăng ký vào Việt Nam đạt 33,69 tỷ USD, tăng 7,4% so với cùng kỳ năm trước. Con số này bao gồm vốn đăng ký cấp mới, vốn điều chỉnh và giá trị góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài.
Cụ thể, 3.695 dự án mới được cấp phép, với tổng vốn đăng ký 15,96 tỷ USD. Số dự án tăng mạnh (21,7%), dù quy mô vốn đăng ký bình quân có xu hướng giảm, phản ánh sự dịch chuyển sang các dự án chuyên sâu, chọn lọc hơn về ngành nghề và địa điểm.
Quan trọng hơn, vốn FDI thực hiện trong 11 tháng năm 2025 ước đạt 23,6 tỷ USD, tăng 8,9% so với cùng kỳ – mức cao nhất của cùng kỳ trong vòng 5 năm trở lại đây. Đây là chỉ dấu quan trọng cho thấy niềm tin dài hạn của nhà đầu tư nước ngoài vào triển vọng kinh tế Việt Nam.
Xét theo lĩnh vực, công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục giữ vai trò “đầu tàu”, thu hút 19,56 tỷ USD, chiếm gần 83% tổng vốn FDI thực hiện. Bất động sản đứng thứ hai với 1,67 tỷ USD, tiếp đến là sản xuất – phân phối điện với gần 755 triệu USD.
Dòng vốn FDI đang cho thấy sự dịch chuyển rõ rệt sang các ngành có hàm lượng công nghệ, giá trị gia tăng và yêu cầu hạ tầng cao: công nghiệp chế biến – chế tạo, điện tử chuyên sâu, thiết bị công nghiệp, trung tâm dữ liệu, năng lượng và logistics. Điều này cho thấy Việt Nam không chỉ là “điểm đến chi phí thấp”, mà đang dần bước lên nấc thang mới trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Giới chuyên gia nhận định, trong giai đoạn hiện nay, FDI đóng vai trò như một “ngọn gió thuận” – giúp Việt Nam duy trì nhịp tăng trưởng, mở rộng chuỗi cung ứng và nâng cấp tiêu chuẩn sản xuất, nhưng khó có thể dẫn dắt toàn bộ chu kỳ nếu thiếu lực đỡ từ bên trong nền kinh tế. Gió thuận chỉ phát huy tác dụng khi con thuyền có động cơ đủ mạnh.
Dòng vốn trong nước: từ phòng thủ sang chủ động
Nếu FDI giữ vai trò “khơi dòng”, thì dòng vốn trong nước chính là động cơ quyết định tốc độ và độ bền của chu kỳ tăng trưởng mới.
Sau giai đoạn 2023–2024 chịu áp lực chi phí vốn cao và sức cầu suy yếu, năm 2025 đánh dấu sự trở lại thận trọng nhưng rõ nét của dòng vốn trong nước. Đầu tư công tiếp tục được đẩy mạnh, trở thành trụ cột ổn định kinh tế vĩ mô.
Theo Cục Thống kê, vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước trong 11 tháng đạt 736,4 nghìn tỷ đồng, bằng 72,2% kế hoạch năm, tăng mạnh 26,8% so với cùng kỳ năm 2024. Riêng tháng 11, vốn giải ngân ước đạt 97,5 nghìn tỷ đồng, tăng hơn 21%.
Đầu tư công được đẩy mạnh, giải ngân ngân sách Nhà nước tăng mạnh so với cùng kỳ. Điều này không chỉ tạo lực cầu trực tiếp cho nền kinh tế, mà còn đóng vai trò “mồi vốn” cho toàn nền kinh tế, đặc biệt trong các lĩnh vực hạ tầng giao thông, năng lượng, logistics và đô thị.
Song song đó, khu vực doanh nghiệp tư nhân đang dần lấy lại nhịp sau giai đoạn khó khăn. Thị trường tín dụng dần nới lỏng, khung pháp lý cho trái phiếu doanh nghiệp từng bước được hoàn thiện, tạo điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận vốn dài hạn trở lại. Dòng tiền không còn chạy theo tăng trưởng nóng, mà chọn lọc hơn, hướng vào những dự án có dòng tiền thật, nhu cầu thật.
Đối với khu vực tư nhân, năm 2025, khu vực này được ghi nhận đóng góp hơn 30% tổng thu ngân sách nhà nước và chiếm khoảng 56% tổng vốn đầu tư toàn xã hội theo một số ước tính.
Trong bức tranh này, khu vực doanh nghiệp tư nhân tiếp tục được xác định là động lực quan trọng của tăng trưởng. Không chỉ chiếm tỷ trọng lớn trong tổng vốn đầu tư toàn xã hội, khu vực này còn đóng vai trò then chốt trong khai thác thị trường nội địa hơn 100 triệu dân – một lợi thế mà ít nền kinh tế trong khu vực có được.
Tuy nhiên, doanh nghiệp nhà nước vẫn giữ vai trò trụ cột trong các lĩnh vực then chốt như năng lượng, hạ tầng, công nghiệp nền tảng, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và dẫn dắt những dự án quy mô lớn mà khu vực tư nhân khó đảm đương một mình.
FDI và vốn trong nước cùng vận hành trong một cấu trúc mới
Bước sang giai đoạn 2025–2026, câu chuyện dẫn dắt tăng trưởng không còn là lựa chọn “FDI hay vốn trong nước”, mà là FDI và vốn trong nước cùng vận hành trong một cấu trúc mới.
Đầu tư công tiếp tục giữ vai trò mở đường bằng hạ tầng và thể chế, dẫn dắt đầu tư tư; kết hợp với đó,khu vực tư nhân trong nước mở rộng sản xuất, khai thác thị trường 100 triệu dân; trong khi FDI mang theo công nghệ, chuẩn quản trị và kết nối chuỗi giá trị toàn cầu. Các dòng vốn này đang dần hình thành một “tam trụ vốn” cho nền kinh tế.
Đáng chú ý, sự liên kết giữa doanh nghiệp nội và nhà đầu tư ngoại ngày càng rõ nét, thông qua các mô hình liên doanh, mua bán sáp nhập (M&A), hợp tác phát triển khu công nghiệp, logistics, năng lượng và công nghệ. Điều này không chỉ giúp gia tăng quy mô đầu tư, mà còn nâng chất lượng tăng trưởng, giúp Việt Nam chuyển từ “tăng trưởng dựa vào vốn” sang “tăng trưởng dựa vào hiệu quả”.
Theo BSC Research, từ nền tảng 2025, mô hình tăng trưởng của Việt Nam đã tái cấu trúc rõ ràng: đầu tư công dẫn dắt, tư nhân lan tỏa (hai dòng vốn nội) cùng FDI đồng hành công nghệ… vận hành đồng bộ trong môi trường vĩ mô ổn định và niềm tin thị trường tiếp tục cải thiện, tạo lực đẩy cho tăng trưởng bền vững 2026–2030.
Năm 2026 đánh dấu thời điểm nền kinh tế Việt Nam bước qua giai đoạn phục hồi, hướng tới một chu kỳ tăng trưởng mới có chiều sâu hơn. Nền tảng vĩ mô ổn định, dòng vốn FDI duy trì tích cực, trong khi vốn trong nước dần lấy lại vai trò trung tâm.
Dù vậy, thách thức vẫn hiện hữu: năng suất lao động, cải cách thủ tục hành chính, phát triển thị trường vốn và chuyển dịch sang tăng trưởng xanh vẫn là những bài toán cần lời giải… Nhưng trong bức tranh tổng thể, sự cộng hưởng giữa FDI và dòng vốn nội địa đang tạo ra niềm tin rằng chu kỳ tới sẽ không chỉ tăng nhanh hơn, mà còn bền vững hơn.

