Một quốc gia chốt mua dầu Nga sau 2 năm ‘tuyệt giao’, hiên ngang dùng chính tàu Mỹ, EU trừng phạt để vận chuyển: Nhờ đâu?

Dữ liệu từ công ty chuyên theo dõi tàu biển Kpler cho thấy con tàu bị trừng phạt có tên Voyager đã vận chuyển hàng đến một nhà máy lọc dầu thuộc sở hữu của Taiyo Oil vào ngày 8/6. Công ty này xác nhận đã mua lô dầu thô từ Nga.

Taiyo Oil cho biết việc mua dầu được thực hiện theo yêu cầu của Cơ quan Tài nguyên và Năng lượng, trực thuộc Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI). Một quan chức METI cũng đã xác nhận thông tin này.

Tàu Voyager đã chất dầu Sakhalin Blend từ dự án khai thác dầu khí Sakhalin 2 vào cuối tháng 5. Nhật Bản hiện được cả Mỹ lẫn EU miễn trừ trừng phạt để nhận nguồn dầu này vì vai trò quan trọng trong an ninh năng lượng.

Sakhalin 2 cung cấp khoảng 10% lượng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) nhập khẩu của Nhật Bản. Loại khí siêu lạnh này được sản xuất song song với dầu. Nếu kho chứa dầu bị đầy do không thể vận chuyển dầu đi, các cơ sở khai thác có thể buộc phải ngừng hoạt động, ảnh hưởng đến sản lượng khí.

Quan chức METI và người phát ngôn Taiyo cho biết quyết định nhập khẩu dầu thô Nga nhằm đảm bảo nguồn cung LNG không bị gián đoạn.

Thông thường, nếu một thực thể không thuộc Mỹ giao dịch với thực thể bị Mỹ trừng phạt có thể đối mặt với các biện pháp trừng phạt thứ cấp. Hình phạt có thể bao gồm bị cắt quyền tiếp cận hệ thống tài chính Mỹ và bị đóng băng tài sản trong phạm vi tài phán của Mỹ.

Tuy nhiên, quan chức METI đã xác minh với phía Mỹ rằng việc nhập khẩu dầu qua tàu nằm trong danh sách đen sẽ không dẫn đến trừng phạt thứ cấp vì Nhật Bản được miễn trừ. Trong khi đó, EU hiện không có cơ chế chính thức để áp đặt trừng phạt thứ cấp.

Trước khi nổ ra xung đột tại Ukraine vào tháng 2/2022, Nhật Bản là khách hàng quen thuộc của dầu Nga, bao gồm cả Sakhalin Blend. Tuy được miễn trừ trừng phạt với lý do đảm bảo an ninh năng lượng, Nhật Bản đã không nhập khẩu dầu Nga kể từ tháng 1/2023.

Dự án Sakhalin 2 ban đầu thuộc sở hữu của tập đoàn khí đốt nhà nước Nga Gazprom, hãng năng lượng Shell, cùng hai công ty Nhật là Mitsui & Co. và Mitsubishi Corp. Sau khi chiến sự nổ ra, Shell đã rút khỏi dự án, trong khi hai công ty Nhật vẫn giữ nguyên cổ phần.

Theo Nikkei