Một lục địa đang trỗi dậy thành “siêu cường dầu mỏ” mới của thế giới: sản lượng tăng hơn 650.000 thùng/ngày, lộ thêm kho báu lớn nhất 25 năm qua

Ngoài khơi bờ biển đông bắc Brazil, nơi dòng sông Amazon đổ ra Đại Tây Dương, tồn tại hai loại “kho báu” đặc biệt. Một là rạn san hô sâu rộng 3.600 dặm vuông vừa được phát hiện chưa đầy một thập kỷ trước. Hai là trữ lượng dầu khí khổng lồ nằm trong các trầm tích cổ đại dưới đáy biển, nơi chính phủ đã cấp phép thăm dò.

Ông Nicole Figueiredo de Oliveira, Giám đốc điều hành tổ chức môi trường Arayara, nhận định: “Thật đáng kinh ngạc khi tìm thấy những mỏ dầu mới đang mở rộng nhanh chóng và mạnh mẽ đến thế.”

Brazil là quốc gia sản xuất dầu lớn nhất khu vực Nam Mỹ. Sản lượng dầu khí của nước này đã “đạt đến mức chưa từng thấy” nhờ các mỏ dầu tiền muối nằm sâu dưới các lớp muối cổ đại hàng nghìn mét dưới đáy biển.

Năm 2024, dầu thô lần đầu tiên vượt qua đậu nành, trở thành mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của nước này. Đến tháng 8/2025, Tập đoàn dầu khí BP công bố phát hiện mỏ dầu khí lớn nhất trong vòng 25 năm ngoài khơi Rio de Janeiro. Bên cạnh đó, nhiều chuyên gia kỳ vọng lưu vực Pelotas gần Uruguay có thể trở thành vùng khai thác mới, tiếp tục mở rộng bản đồ dầu khí của Brazil.

Cách đó vài trăm dặm về phía bắc, ngoài khơi Guyana, các công ty cũng đang tích cực khai thác khoảng 650.000 thùng dầu mỗi ngày từ một bể chứa nước sâu khổng lồ. Tổng thống Guyana, ông Irfaan Ali, khẳng định: “Phát hiện mỏ dầu ngoài khơi năm 2015 đánh dấu một trong những cột mốc mang tính chuyển đổi nhất trong lịch sử hiện đại của đất nước.”

Francisco Monaldi, Giám đốc Chương trình Năng lượng Mỹ Latinh tại Đại học Rice, đánh giá: “Chúng tôi chưa bao giờ thấy một quốc gia nào sản xuất được nhiều thùng dầu bình quân đầu người như vậy trong lịch sử.”

Trên đất liền Argentina, mỏ đá phiến khổng lồ Vaca Muerta ở miền tây nước này nổi lên như hy vọng phục hồi kinh tế. Vaca Muerta là mỏ đá phiến lớn thứ hai thế giới về trữ lượng khí và thứ tư về trữ lượng dầu.

Các nhà phân tích dự đoán mỏ đá phiến này có thể sản xuất hơn một triệu thùng dầu mỗi ngày vào năm 2030. Gabriel Blanco, Giáo sư Khoa Kỹ thuật tại Đại học Quốc gia Trung tâm Buenos Aires, chia sẻ: “Hầu như mọi thứ đều xoay quanh việc mở rộng Vaca Muerta. Dầu khí là mặt hàng rất dễ bán trong nước.”

Brazil, Guyana và Argentina hiện nằm trong top 5 động lực tăng trưởng dầu mỏ toàn cầu ngoài OPEC. Các mỏ dầu Nam Mỹ thường có chi phí khai thác thấp và phát thải carbon ít hơn nhờ cơ sở hạ tầng và công nghệ hiện đại. Sự gia tăng sản lượng dầu khí đang mở ra cơ hội kinh tế và hướng phát triển năng lượng cho toàn khu vực.

Các chuyên gia nhận định khu vực này đang chứng kiến sự thay đổi lớn về đầu tư. Ông Monaldi cho biết, Nam Mỹ từng e ngại đầu tư tư nhân nhưng điều đó “đang thay đổi rất đáng kể.” Dầu Nam Mỹ còn hấp dẫn các tập đoàn quốc tế như Exxon và Chevron bởi sản lượng lớn, chi phí khai thác thấp và công nghệ giúp giảm phát thải.

Nhờ trữ lượng dồi dào và cơ sở hạ tầng khai thác ngày càng hiện đại, Nam Mỹ đang nổi lên như một điểm sáng trên bản đồ năng lượng toàn cầu. Sản lượng dầu dự kiến tiếp tục tăng, củng cố vai trò ngày càng quan trọng của khu vực trong bối cảnh thế giới đang “khát” dầu.

Theo ông Blanco, những gì đang diễn ra ở đây phản ánh một xu hướng lớn hơn: khu vực này có mối “tình cảm” đặc biệt với nhiên liệu hóa thạch, là một phần của phong trào toàn cầu, với sự đồng thuận ngầm — và đôi khi công khai — rằng khai thác dầu có thể và nên tiếp tục trong nhiều thập kỷ tới, ngay cả khi khủng hoảng khí hậu đang gia tăng.

“Có vẻ như các nhà lãnh đạo đã quyết định đạp mạnh chân ga và tiến về phía trước với nhiên liệu hóa thạch ở khắp mọi nơi, bất chấp mọi điều.” ông Monaldi nhận định.