Do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, các tổ chức doanh nghiệp cũng như rất nhiều cá nhân tại Việt Nam nói riêng và trên toàn thế giới nói chung đang chuyển đổi số, làm quen với việc làm việc trực tuyến và đối mặt với nhiều nguy cơ trên không gian mạng, đặc biệt là mã độc tống tiền (ransomware) hay email lừa đảo (phishing).
Ransomware không phải là một nguy cơ bảo mật mới nhưng liên tục phát triển về số lượng cũng như mức độ nguy hại theo các năm trở lại đây.
Báo cáo "Hoạt động của Mã độc tống tiền đầu tiên" của VirusTotal và Google phối hợp thực hiện đã cung cấp cái nhìn tổng thể hơn nhiều về các cuộc tấn công bằng cách tổng hợp hơn 80 triệu mẫu nghi ngờ liên quan đến mã độc tống tiền được gửi trong một năm rưỡi qua.
Theo báo cáo, ransomware tăng gần 200% so với thời điểm ban đầu tại Việt Nam. Báo cáo ghi nhận dữ liệu từ 140 quốc gia cho thấy từ năm 2020 đến tháng 7/2021 đã có hơn 130 họ mã độc tống tiền được kích hoạt, trong đó GandCrab là loại ransomware tung hoành mạnh nhất.
Theo số liệu từ Trung tâm Giám sát an toàn Không gian mạng Quốc gia (NCSC), trong 8 tháng đầu năm 2021, Cục An toàn thông tin đã ghi nhận 5.082 cuộc tấn công mạng gây ra sự cố vào các hệ thống thông tin tại Việt Nam (1.212 cuộc Phishing, 970 cuộc Deface, 2.900 cuộc Malware), tăng 25,82% so với cùng kỳ 8 tháng đầu năm 2020.
Nguyên nhân số cuộc tấn công mạng tăng cao so với tháng trước là do trong tháng qua tình hình diễn biến dịch COVID-19 rất phức tạp.
Ngoài ra, việc áp dụng biện pháp giãn cách xã hội trên phạm vi toàn tỉnh, thành phố theo Chỉ thị 16, tình hình tiêm vaccine trên cả nước dẫn đến số lượng người dùng, thời gian sử dụng mạng xã hội trong nước tăng lên.
Vì vậy, lợi dụng sự quan tâm của toàn xã hội đối với tình hình dịch bệnh COVID-19, tiêm vaccine, các đối tượng tấn công mạng lại tiếp tục thực hiện nhiều cuộc tấn công lừa đảo, website lừa đảo xuất hiện nhiều hơn (giả mạo trang web Bộ Y tế, các trang quyên góp từ thiện,...) tăng cường tấn công mạng, phát tán, lây nhiễm mã độc, lừa đảo để chiếm đoạt, phá hoại thông tin của người dùng, cũng như của tổ chức.
Nhằm giúp người dùng bảo vệ tài khoản và nâng cao cảnh giác trước những hành vi lừa đảo trực tuyến, Google cũng phối hợp cùng NCSC ra mắt công cụ Trắc nghiệm về Lừa đảo qua mạng bằng tiếng Việt (Phishing Quiz).