Ngày 27/12/2024, Bộ trưởng Năng lượng và Tài nguyên Thiên nhiên Thổ Nhĩ Kỳ tiết lộ với tờ Hurriyet Daily News rằng, nước này đặt mục tiêu xây dựng 3 nhà máy điện hạt nhân vào năm 2035. Để đạt mục tiêu năng lượng năm 2035, Thổ Nhĩ Kỳ dự kiến xây thêm 2 nhà máy hạt nhân tại Sinop (bên bờ Biển Đen) và Thrace.
Trước đây, Thổ Nhỹ Kỳ đã lên kế hoạch xây nhà máy điện hạt nhân đầu tiên - nhà máy điện hạt nhân Akkuyu. Theo tờ World Nuclear News, Trung Quốc từng bày tỏ sự quan tâm đến việc xây dựng các nhà máy điện hạt nhân tại Thổ Nhĩ Kỳ và đã tham gia vào các cuộc đàm phán về hợp tác hạt nhân giữa hai nước.
Tuy nhiên, nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ – Akkuyu – cuối cùng được ký kết với Rosatom (tập đoàn năng lượng hạt nhân của Nga) vào năm 2010. Nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ, Akkuyu, tại tỉnh Mersin phía đông nam đất nước, với bốn tổ máy VVER-1200 có tổng chi phí khoảng 24 -25 tỷ USD.
Nhà máy điện hạt nhân đầu tiên này dự kiến phát điện vào năm 2025. Giai đoạn đầu với lò phản ứng công suất 1.200 megawatt sẽ đáp ứng 2,5% nhu cầu điện quốc gia. Khi hoàn thiện với công suất 4.800 megawatt, Akkuyu sẽ cung cấp 10% điện năng cho cả nước.
Theo ông Bộ trưởng Năng lượng và Tài nguyên Thiên nhiên Thổ Nhĩ Kỳ, Akkuyu không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn giúp Thổ Nhĩ Kỳ giảm 7-7,5 tỷ m³ khí đốt tự nhiên nhập khẩu, tiết kiệm khoảng 3 tỷ USD mỗi năm.
Trong quá trình xây dựng, Nga đã áp dụng các mô hình 3D tiên tiến để thiết kế và thi công nhà máy điện hạt nhân Akkuyu. Công nghệ này tạo ra mô phỏng chính xác về cấu trúc, thiết bị và quy trình vận hành, cho phép kiểm tra và điều chỉnh thiết kế trước khi triển khai thực tế, giúp phát hiện và khắc phục các vấn đề tiềm ẩn từ sớm.
Hệ thống điều khiển và giám sát tại Akkuyu được số hóa và tự động hóa, đảm bảo an toàn và hiệu quả cao. Công nghệ này cho phép theo dõi và kiểm soát toàn bộ hoạt động của nhà máy từ xa, hỗ trợ giám sát liên tục và phát hiện sớm các bất thường. Các thuật toán tiên tiến cũng giảm thiểu rủi ro sự cố và đảm bảo phản ứng nhanh trong tình huống khẩn cấp.
Ngoài ra, trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu được ứng dụng để thực hiện bảo trì dự đoán, giúp kéo dài tuổi thọ và nâng cao hiệu suất thiết bị. Dữ liệu từ cảm biến và thiết bị được phân tích để dự báo thời điểm cần bảo trì hoặc thay thế, ngăn chặn sự cố trước khi xảy ra.
Với nhà máy hạt nhân mới Sinop, Thổ Nhỹ Kỳ đã làm việc với Nga, Hàn Quốc và Trung Quốc về công nghệ và phương thức xây dựng. Cùng với đó, theo World nuclear association, Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã bắt đầu nghiên cứu về khả năng xây dựng nhà máy điện hạt nhân thứ ba tại Đông Thrace ở phía tây bắc đất nước vào năm 2022. Và quốc gia này đã đàm phán với Hàn Quốc, Trung Quốc và Mỹ về công nghệ xây dựng nhà máy điện hạt nhân này.
Đáng chý ý, Bộ trưởng Năng lượng và Tài nguyên Thiên nhiên Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, vào năm 2025, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ quyết định công nghệ và mô hình phát triển cho 2 nhà máy điện hạt nhân mới này, nâng tổng công suất năng lượng hạt nhân lên 7.200 megawatt.
“Về công nghệ nhà máy điện hạt nhân, Trung Quốc hiện đang đứng đầu thế giới”, Jacopo Buongiorno, giáo sư khoa học và kỹ thuật hạt nhân ở Viện Công nghệ Massachusetts, nhận định. Xét về số lò phản ứng hạt nhân đang hoạt động, Trung Quốc xếp thứ 3 trên thế giới với 55 lò và công suất hơn 53 gigawatt.
Thực tế, Trung Quốc đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc áp dụng công nghệ vào xây dựng và vận hành các nhà máy điện hạt nhân. Đặc biệt như dự án lò phản ứng nhỏ modular (SMR) mang tên Linglong One ở tỉnh Hải Nam đã triển khai hệ thống điều khiển thông minh, được ví như "trung tâm thần kinh" của nhà máy, kết hợp các chức năng an toàn với khả năng kiểm soát và hiệu suất vận hành được cải thiện.
.png "Buồn của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới: Dân số 1,4 tỷ người nhưng thiếu lao động trầm trọng ở cơ sở y tế nông thôn, bác sĩ lương tháng 3,4 triệu đồng, tự bỏ tiền túi mua thiết bị")
