Trung Quốc tự trồng sầu riêng, Đông Nam Á chưa lo ngại
Chuyên gia ngành sầu riêng Malaysia - ông Lim Chin Kheen, người sáng lập Học viện Sầu riêng ở Kuala Lumpur - đến Trung Quốc hai tháng một lần, để giúp nông dân bản xứ trồng loại trái cây nhiệt đới này.
Malaysia là nước xuất khẩu sầu riêng đông lạnh cao cấp sang Trung Quốc, một thị trường xuất khẩu trái cây nhiệt đới đang phát triển nhanh chóng, tạo cơ hội cho phần lớn các nước Đông Nam Á. Việc ông Lim sẵn sàng giúp đỡ những người trồng trọt ở Trung Quốc là một dấu hiệu cho thấy sự tự tin của Malaysia – và của các quốc gia khác ở Đông Nam Á – rằng sầu riêng Trung Quốc sẽ không thể thay thế hàng nhập khẩu trong ngắn hạn.
Tuy nhiên, Malaysia, Thái Lan, Philippines và Việt Nam vẫn đang theo dõi tiến trình dài hạn của Trung Quốc, đề phòng trường hợp Trung Quốc trở thành đối thủ lớn trong ngành trái cây nhiệt đới.
Nông dân Trung Quốc bắt đầu trồng khoảng 206.000 ha trái cây nhiệt đới ở Hải Nam kể từ những năm 1950. Sầu riêng, hứa hẹn sẽ là cây trồng mang lại lợi nhuận chính cho hòn đảo này trong tương lai. Hải Nam đã sẵn sàng cho vụ thu hoạch sầu riêng đầu tiên trong năm nay, với khoảng 2.411 tấn sầu riêng dự kiến sẽ được bán vào tháng tới, Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc đưa tin.
Ông Lim cho biết, ông không cho rằng sản lượng trái cây nhiệt đới ở Trung Quốc có thể tăng vọt vì người trồng phải trả tiền thuê đất canh tác, và đôi khi vùng này còn có bão. So sánh giữa sầu riêng Trung Quốc và Malaysia, ông nói “có thể coi đó là sự bổ sung, hơn là sự cạnh tranh.”
Sam Sin, Giám đốc phát triển của S&F Produce Group (Hong Kong), cho biết khí hậu cận nhiệt đới của Hải Nam sẽ cho ra sầu riêng không ngon bằng sầu riêng Thái Lan. Công ty của Sin có đất nông nghiệp ở Thái Lan và thu mua một số loại trái cây nhiệt đới xuất khẩu từ những nông dân bản xứ. “Chúng tôi nhận thấy sự tăng trưởng nhanh chóng ở thị trường Trung Quốc,” ông nói, đồng thời lưu ý đến sự mở rộng quy mô ở mức hai chữ số trong suốt 9 năm qua.
RCEP cũng giúp cắt giảm thuế quan đối với trái cây Đông Nam Á nhập vào thị trường Trung Quốc. Điều đó đã giúp xoài, dừa và sầu riêng của Philippines đến được Trung Quốc, nơi những loại trái cây này còn “khá khan hiếm”, Aaron Rabena, nhà nghiên cứu tại Tổ chức Con đường Tiến bộ Châu Á-Thái Bình Dương ở Manila, cho biết.
Tại cửa hàng trái cây của Chen Shuang ở Thượng Hải, vải thiều, xoài, đu đủ và thanh long Trung Quốc bán chạy hơn các mặt hàng từ Đông Nam Á, vì rẻ hơn. “Nhưng sản lượng trái cây nhiệt đới ở Hải Nam không thể đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước, và… sản lượng của chúng không ổn định lắm,” ông nói và cho biết thêm rằng sầu riêng và táo sáp vẫn phải nhập khẩu.
Nhưng sẽ thế nào nếu Hải Nam tự động hoá trồng trọt và cải thiện kỹ thuật?
Các nhà phân tích cho rằng, sự tự tin của Đông Nam Á có thể bị bị lung lay, nếu như Hải Nam hội tụ đủ các yếu tố: tham vọng, tự động hóa và giá rẻ, có thể khiến sản lượng trái cây tăng đột biến. Họ đang quan sát xem liệu trái cây Hải Nam có thể thay thế hàng nhập khẩu hay không, nếu như các kỹ thuật trồng trọt được cải thiện.
Ông Lim nói, thời tiết ở Hải Nam có mưa và nóng, khá có lợi, đồng thời cho biết thêm rằng nông dân Trung Quốc rất háo hức tìm hiểu về các chất dinh dưỡng, cắt tỉa cây và nâng cao chất lượng trái cây: “Các trang trại của họ đã tự động hóa để kiểm soát chi phí, đây có thể là bài học cho nông dân Malaysia".
Ông Lim cho biết thêm, các đồn điền sầu riêng của Malaysia có diện tích nhỏ hơn ở Hải Nam, khiến Malaysia gặp bất lợi nếu như đua Trung Quốc về sản lượng.
Trung Quốc đã nhập khẩu hơn 824.000 tấn sầu riêng tươi, trị giá hơn 4 tỷ USD vào năm ngoái, cao gấp 4 lần so với năm 2017. Du Baizhong, Tổng giám đốc của Công ty Nông nghiệp Youqi Hải Nam, cho biết ông dự kiến sản xuất tới 50 tấn sầu riêng trong năm nay. Công ty này đã cử công nhân từ Tam Á, Hải Nam, đến Đông Nam Á để nghiên cứu và làm việc với Học viện Nông nghiệp Nhiệt đới Trung Quốc.
Du cho biết công ty đã tìm ra cách tự động hóa việc phân phối nước, quản lý phân bón và theo dõi thời tiết. Nhưng ông thừa nhận rằng việc trồng sầu riêng ở Hải Nam đòi hỏi nhiều “sự can thiệp thủ công và sự chú ý lớn hơn” so với ở Đông Nam Á.
Một số nhà phân tích cho biết trái cây nhiệt đới cũng có thể được xuất khẩu từ Trung Quốc – thậm chí sang Đông Nam Á. Ông Adam McCarty, nhà kinh tế trưởng của Mekong Economics tại Hà Nội cho biết, chúng có thể bắt đầu tràn vào Việt Nam qua biên giới.
“Có rất nhiều trái cây Trung Quốc trên thị trường, như táo và cam,” anh nói.
McCarty đánh giá, mặc dù Việt Nam có trồng trái cây nhiệt đới phục vụ thị trường nội địa, nhưng còn thiếu sự phối hợp từ trên xuống dưới - điều cần thiết cho một ngành xuất khẩu lớn. Mặt khác, theo Jack Nguyễn, chuyên gia tư vấn kinh doanh Mazars, chỉ cần có trái cây giá rẻ từ Trung Quốc tràn sang là người trồng Việt Nam lao đao.
Trong khi đó, ở Thái Lan, chính phủ hỗ trợ khá hiệu quả cho nông dân của mình. Phòng Thương mại Thái Lan tại Hong Kong cho biết họ đã làm việc liên tục với nông dân và thương nhân để thúc đẩy doanh số bán trái cây Thái Lan. Thái Lan đã bán 3,1 tỷ USD sầu riêng cho Trung Quốc vào năm ngoái, chiếm 96,2% kim ngạch xuất khẩu.
Chính phủ Thái Lan rất tin tưởng rằng xuất khẩu sầu riêng, măng cụt, nhãn, xoài và dừa của họ trên toàn thế giới có thể thu về hơn 5,83 tỷ USD, văn phòng này cho biết.
.jpg "Doanh nghiệp kiến nghị thay đổi thời gian hiệu lực Thông tư liên quan đến chất lượng vật liệu xây dựng")
.png "Hàng loạt quan chức cảnh báo ‘thận trọng’, Fed sẵn sàng tạm dừng cắt giảm lãi suất?")
