Từ đầu năm 2025 tới nay, thị trường chứng khoán Trung Quốc luôn được nhắc tới nhờ sự tăng trưởng vượt trội. Tuy nhiên, nhà đầu tư giờ đây đang để ý một thị trường ở ngay bên cạnh nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới: Việt Nam.
Được thúc đẩy bởi sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán, cải cách và những diễn biến thương mại, Việt Nam trở thành tâm điểm của sự chú ý trong năm 2025. Quỹ VanEck Vietnam ETF (VNM) đầu tư tại Việt Nam đã tăng 62% trong năm nay trong khi quỹ iShares MSCI China ETF (MCHI) ở Trung Quốc chỉ tăng 31%.
Chứng khoán Việt Nam thậm chí còn vượt trội hơn các thị trường mới nổi nói chung. Mức tăng của VNM từ đầu năm tới nay cao gấp đôi mức tăng khoảng 30% của quỹ iShares MSCI Emerging Markets ETF (EEM) – quỹ theo dõi chứng khoán ở các thị trường mới nổi vốn hóa lớn và vừa. VN Index của Việt Nam đã tăng vọt gần 40% kể từ đầu năm đến nay.
“Việt Nam đang thực sự vượt lên. Việt Nam là một siêu sao đang tỏa sáng và đầy triển vọng”, Thea Jamison, giám đốc điều hành tại Change Global, chia sẻ với CNBC.
Chứng khoán Việt Nam đã lấy lại đà phục hồi sau những tổn thất lớn vào năm 2022 và hiện đang giao dịch ở mức cao hơn nhiều so với trước đại dịch. Được thúc đẩy chủ yếu bởi các nhà đầu tư trong nước, thị trường chứng khoán Việt Nam, vốn vẫn “siêu, siêu rẻ” so với Mỹ, đã chứng kiến thanh khoản ngày càng tăng. Thậm chí, bà Jamison cho rằng thanh khoản trung bình hàng ngày trên các sàn chứng khoán Việt Nam có thể đạt 2 tỷ USD/ngày vào cuối năm nay.
“Các nhà đầu tư ngoại đã hoàn toàn bỏ lỡ đợt tăng giá này của chứng khoán Việt Nam. Thị trường đang ngày càng ít phụ thuộc vào dòng vốn ngoại không ổn định. Chứng khoán Việt Nam thực sự đang phát triển dựa trên nội lực của chính mình nhờ vào các nhà đầu tư trong nước”, bà Jamison khẳng định.
Tâm lý thị trường được củng cố sau khi FTSE Russell công bố sẽ nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp hồi tháng 10 vừa qua. Động thái này sẽ chính thức có hiệu lực vào ngày 21/9/2026. Đây là kết quả của hàng loạt cải cách mà Việt Nam đã thực hiện, bao gồm việc bãi bỏ quy định huy động vốn trước đối với các nhà đầu tư nước ngoài.
Bà Thu Nguyen, giám đốc điều hành kiêm giám đốc đầu tư tại VinaCapital, dự đoán việc nâng hạng có thể mang thêm 5 đến 6 tỷ USD dòng vốn ngoại vào chứng khoán Việt Nam.
“Chúng tôi khá tự tin rằng cơ quan chức năng sẽ giải quyết hiệu quả các vấn đề còn tồn tại và việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ diễn ra theo đúng kế hoạch vào tháng 9/2026. Việc đạt được vị thế thị trường mới nổi là một cột mốc đáng chú ý”, bà Thu Nguyen nói.
Tuy nhiên, theo bà Thu Nguyen, dù chứng khoán Việt Nam lọt top tăng trưởng hàng đầu nhưng đà tăng vẫn ở diện “hẹp”. Nếu không tính Vingroup, Vinhomes và Vincom Retail, mức tăng của VN Index từ đầu năm đến nay sẽ giảm xuống còn khoảng 10%.
“Năm 2026 sẽ mang lại một thị trường ổn định hơn”, bà Thu Nguyen nhận định và dự đoán lợi nhuận doanh nghiệp có thể tăng khoảng 15%, đồng nghĩa với lợi nhuận từ thị trường chứng khoán có thể đạt 15-20%.
“Mức định giá của thị trường vẫn hợp lý, cho thấy khả năng tăng trưởng lợi nhuận sẽ tiếp tục”, bà Thu Nguyen nói.
Thị trường chứng khoán không phải lĩnh vực duy nhất chứng kiến sự tăng trưởng tại Việt Nam. Nhằm tạo ra một môi trường kinh doanh thân thiện hơn, Chính phủ Việt Nam đã thực hiện một số cải cách để thúc đẩy phát triển kinh tế. Trọng tâm là Nghị quyết 68, được ban hành hồi tháng 5, nhằm tập trung củng cố khu vực tư nhân thông qua ưu đãi, tăng cường khả năng tiếp cận nguồn vốn và giảm bớt rào cản.
Lĩnh vực bất động sản cũng nhận được sự thúc đẩy mạnh mẽ thông qua việc sửa luật.
Ông Dan Kritenbrink, cựu Đại sứ Mỹ tại Việt Nam đồng thời là đối tác tại The Asia Group, nhấn mạnh câu chuyện tăng trưởng của Việt Nam thực sự bắt đầu từ nhiều năm trước, cụ thể là từ các chính sách Đổi Mới mang tính bước ngoặt được khởi xướng năm 1986. Từ đó, Việt Nam đã thực sự cất cánh vào giữa những năm 1990, đặc biệt là sau khi Việt Nam và Mỹ bình thường hóa quan hệ năm 1995. Sau đó, Việt Nam gia nhập Tổ chức thương mại Thế giới (WTO) vào năm 2007.
“Sự phát triển kinh tế của Việt Nam trong hai, ba, bốn thập kỷ qua thực sự là một điều kỳ diệu, là câu chuyện tăng trưởng ấn tượng bậc nhất tại Đông Nam Á. Giờ đây, Việt Nam đang trong một giai đoạn phát triển mới và tôi nghĩ rằng Tổng Bí thư Tô Lâm đã đề ra một chương trình nghị sự để nỗ lực đưa đất nước lên một tầm cao mới”, cựu Đại sứ Kritenbrink nhận định.
Điều đó dường như đang mang lại hiệu quả, khi các nhà đầu tư nước ngoài đổ tiền vào Việt Nam. Theo Tổng cục Thống kê Quốc gia Việt Nam, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã giải ngân trong 10 tháng đầu năm 2025 là 21,3 tỷ USD, mức cao nhất trong cùng kỳ nhiều năm qua.
“Tất cả những điều này sẽ không đến nếu không nhờ vào sức mạnh của lực lượng lao động Việt Nam, yếu tố mang lại lợi thế cho đất nước so với các thị trường mới nổi khác”, Dang Thanh Tung, chuyên gia kinh tế trưởng của Dragon Capital, nói.
Ông Tung cho rằng Việt Nam có lượng dân số đang trong độ tuổi lao động đông đảo và tương đối trẻ. Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động cao và tỷ lệ thất nghiệp mở (open unemployment) thấp. Bên cạnh đó, ông Tung cũng nhấn mạnh vào những ưu điểm trong văn hóa làm việc tại Việt Nam, tập trung vào các đặc điểm như tinh thần cao, khả năng thích ứng với công nghệ và quy trình mới tốt.
Tỷ lệ thất nghiệp mở (open unemployment) là một chỉ số kinh tế đo lường mức độ sử dụng lao động thấp hơn nhu cầu, bao gồm cả người thất nghiệp, người làm bán thời gian nhưng muốn làm toàn thời gian, và người có việc làm nhưng trình độ không phù hợp với công việc, thể hiện bức tranh toàn cảnh hơn về thị trường lao động so với tỷ lệ thất nghiệp truyền thống (chỉ tính người thất nghiệp hoàn toàn), và thường cao hơn, phản ánh tình trạng thiếu việc làm sâu sắc hơn.
Theo ông Tung, những đặc điểm này là yếu tố then chốt giúp Việt Nam nhanh chóng hội nhập vào mạng lưới sản xuất toàn cầu trong nhiều ngành công nghiệp, từ may mặc cho đến điện tử.
“Chính phủ đang tập trung vào nâng cao nguồn nhân lực thông qua việc tiếp tục đầu tư vào giáo dục, kỹ năng số và đào tạo nghề cũng như cải thiện thể chế thị trường lao động. Nếu những nỗ lực này được duy trì, sự kết hợp giữa hồ sơ nhân khẩu học, phát triển kỹ năng và văn hóa làm việc của Việt Nam sẽ tiếp tục tạo nên sự khác biệt so với nhiều quốc gia khác và là động lực quan trọng cho sự tăng trưởng và sức hấp dẫn của đất nước trong mắt các nhà đầu tư nước ngoài”, ông Tung nhấn mạnh.
Cùng với sự tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường chứng khoán và nền kinh tế, thương mại cũng là trọng tâm của Việt Nam, nhất là khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế có đi có lại. Là nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu, Việt Nam chú trọng tới việc ký kết các thỏa thuận thương mại với các quốc gia khác đồng thời cũng nỗ lực đạt thỏa thuận với Mỹ nhằm đa dạng hóa hơn nữa các mối quan hệ thương mại toàn cầu.
Theo ông Tung, Việt Nam đang có quan hệ đối tác với nhiều nền kinh tế châu Á, châu Âu và Trung Đông, giúp giảm sự phụ thuộc vào bất cứ thị trường nào. Trong khi đó, Việt Nam cũng là một trong những quốc gia đầu tiên đạt thỏa thuận thương mại với Mỹ, đối tác xuất khẩu lớn nhất. Mỹ thậm chí còn cho biết một số mặt hàng từ Việt Nam sẽ được miễn thuế.
“Mức thuế 20% mà Mỹ dành cho hàng hóa Việt Nam khá tốt so với các nước láng giềng cũng như các đối thủ cạnh tranh. Với thỏa thuận thương mại hiện tại, lợi thế cạnh tranh của Việt Nam thực sự khá tốt so với các đối thủ. Để thấy rõ điều đó, bạn không chỉ cần nhìn vào thuế quan mà còn phải xem xét đến lương cơ bản, chi phí đất đai, chi phí điện năng…. Việt Nam đều khá có lợi thế”, bà Jamison nhận định.
Tuy nhiên, mọi việc cũng không chỉ là màu hồng. Không có nhiều cách để các nhà đầu tư Mỹ tiếp cận thị trường Việt Nam nhưng họ hoàn toàn có thể đầu tư thông qua các quỹ như VNM. Quỹ này thu phí 0,68% và sở hữu hơn 580 triệu USD tài sản.
Tham khảo: CNBC
.jpg "Vải thiều Úc giá gần 5 triệu/thùng 5 kg ở Việt Nam")
