Tốt nghiệp ngành hóa học, Ivy Zhang gia nhập một trong những công ty bất động sản lớn nhất Trung Quốc vào năm 2016, khi thị trường bất động sản nước này đang bùng nổ. Cô làm việc đến 11 giờ đêm mỗi ngày và được thuyên chuyển một thành phố lớn hơn sau khi trở thành nhân viên bán hàng xuất sắc nhất công ty.
Cô nuông chiều bản thân trong thời gian nghỉ phép có hạn bằng cách thường xuyên mua các gói spa trị giá 550 USD (14 triệu VND). Lúc ấy, cô kiếm được nhiều tiền đến mức không cần phải suy nghĩ nhiều về nó. Zhang nói: “Tài khoản ngân hàng là một dãy số dài”.
Vào thời điểm đó, việc sở hữu nhà cần thiết đến mức nó thường đươc coi là điều kiện tiên quyết cho hôn nhân. Giá nhà dường như không có dấu hiệu giảm. Bất động sản có thời điểm chiếm khoảng 1/4 tổng sản phẩm quốc nội của Trung Quốc.
Nhưng những ngày tươi đẹp đó rồi cũng đến hồi kết. Năm 2021, tốc độ bán nhà nhanh hơn tốc độ mà các chủ đầu tư xây dựng, khiến họ phải vay nợ chồng chất để xây nhà nhanh nhất có thể. Trong khi đó, chính phủ đột nhiên siết chặt việc vay mượn khiến tất cả đều sụp đổ. Nhiều người mua nhà phải chờ đợi vì xây dựng bị đình trệ.
Các nhà phát triển bất động sản lớn, bao gồm Country Garden Holdings Co. và China Evergrande Group đã sụp đổ vì không trả được nợ trái phiếu. Nguồn thu của chính phủ sụt giảm. Hình ảnh những khu nhà trống và các công trình chưa hoàn thiện hiện diện trên khắp đất nước.
Kéo theo đó, cuộc sống của nhóm người lao động trẻ nghĩ rằng mình đã tìm được cánh cửa bước vào tầng lớp trung lưu của Trung Quốc đã bị đảo lộn. Những gì tưởng chừng như là sự nghiệp cả đời hóa ra lại chỉ là một khoảnh khoắc bong bóng. Theo Ke Yan Zhi Ku, một nhóm nghiên cứu bất động sản, suy thoái đã khiến 500.000 lao động rời ngành sản trong vòng 3 năm tính đến năm 2023. Alex Capri, thành viên cấp cao tại Đại học Quốc gia Singapore, cho biết tất cả họ đều phải đối mặt với những thất bại trong sự nghiệp. Cuộc khủng hoảng bất động sản đang tạo ra một cảm giác u ám rộng lớn hơn”.
Thời mà một số công ty bất động sản cuối năm thưởng xe Mercedes-Benz đã đi vào dĩ vãng. Nhưng nhiều nhà phân tích cho rằng đây vẫn chưa phải là đáy. Theo tính toán của Fortune, đóng góp của lĩnh vực nhà ở có thể giảm xuống còn khoảng 16% GDP Trung Quốc vào năm 2026. Khả năng đó có nguy cơ khiến khoảng 5 triệu người – tương đương với dân số Ireland – có nguy cơ thất nghiệp hoặc giảm thu nhập. Ngay cả những người lao động trẻ đang ở độ tuổi sung sức nhất cũng đang phải vật lộn để tìm việc làm, với tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên lên tới 15,3% sau khi Trung Quốc sửa đổi phương pháp thống kê.
Zhang, 30 tuổi, cho biết từ việc bán các căn hộ Country Garden trị giá gần 1 tỷ nhân dân tệ (139 triệu USD) tới tay khách hàng, giờ đây cô phải bán thực phẩm chức năng trên mạng xã hội để chỉ trả các hóa đơn. Nó khác xa so với thời mà cô kiếm được khoảng 83.000 USD (2,1 tỷ VND) một năm.
Zhang và chồng phải trì hoãn việc sinh con, tìm kiếm những ưu đãi giảm giá trên mạng, tự nấu ăn và giảm thiểu các cuộc vui ngoài xã hội để cắt giảm chi phí sinh hoạt.
Tình cảnh khó khăn không chỉ thấy ở các nhân viên bán hàng. Ivan Li, 28 tuổi, đã hai lần mất chức giám đốc phụ trách quan hệ nhà đầu tư ở Hồng Kông (Trung Quốc). Hầu hết các nhà phát triển bất động sản đã ngừng phát hành trái phiếu bằng đô la tại thị trường trị giá 203 tỷ USD. Các nhà đầu tư ngừng mua khi giá giảm và mối quan hệ giữa chủ nợ và công ty không còn nữa. “Dần dần, khi cuộc khủng hoảng ngày càng tồi tệ, bạn có thể cảm thấy rằng việc hợp tác với những nhà đầu tư và nhà phân tích nước ngoài ít được quan tâm nhất,” Li nói.
Doanh số bán căn hộ và bất động sản thương mại tại Trung Quốc trong năm nay dự kiến sẽ giảm 45% kể từ năm 2021, theo Fitch Ratings Inc ước tính. Giá trị doanh số bán nhà mới từ 100 công ty bất động sản lớn nhất nước đã giảm khoảng 45% trong tháng 4 so với cùng kỳ năm trước. Ngay cả China Vanke – công ty được hậu thuẫn bởi nhà nước – cũng đang phải chịu áp lực khi xếp hạng tín dụng bị hạ xuống mức “rủi ro vỡ nợ”.
Thứ Sáu tuần trước, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) tuyên bố sẽ triển khai một quỹ tái cấp vốn trị giá 300 tỷ nhân dân tệ (41,5 tỷ USD) để khuyến khích các doanh nghiệp nhà nước mua lại những căn nhà chưa bán được. Chương trình này là động thái tiếp theo của chính phủ nhằm vực dậy lĩnh vực bất động sản trong bối cảnh nguồn vốn dành cho các nhà phát triển bất động sản cạn kiệt.
Theo Fortune