Lần đầu tiên trong lịch sử, Elon Musk đình chỉ ít nhất 2 quan chức chính phủ cấp cao vì chống đối DOGE

Hãng tin CNN cho ít nhất 2 quan chức cấp cao tại Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) đã bị đình chỉ hành chính sau khi từ chối cho các quan chức từ Bộ Hiệu quả chính phủ (DOGE) của Elon Musk tiếp cận hệ thống.

Trong khi đó, tờ Wall Street Journal (WSJ) cho hay không riêng gì USAID, Elon Musk và đội ngũ thân cận đang cố gắng tiếp cận Bộ tài chính Mỹ cùng hệ thống thanh toán hàng nghìn tỷ USD mỗi năm của nền kinh tế này.

"Điều này chưa từng có tiền lệ. Tôi chưa từng thấy điều gì như thế này diễn ra trước đây", Luật sư Richard Painter từng phục vụ dưới thời Cựu Tổng thống George W. Bush cho hay.

Tổ chức tội phạm?

"USAID giống như một tổ chức tội phạm. Đã đến lúc cơ quan này phải bị đóng cửa", Elon Musk tuyên bố trên mạng xã hội Twitter-X khi cố gắng giải thể cơ quan trị giá 40 tỷ USD với hơn 10.000 nhân viên chính thức.

Nguồn tin của CNN cho hay các nhân viên DOGA đã muốn tiếp cận hệ thống an ninh và hồ sơ nhân sự của USAID và đã bị ngăn trở. Tuy nhiên cuối cùng sau nhiều nỗ lực, các nhân viên của DOGA đã có thể tiếp cận những thông tin này.

Đây là cuộc đối đầu mới nhất của DOGE với chính phủ Mỹ khi tìm cách tăng cường quyền lực nhằm thực hiện mục tiêu cắt giảm chi tiêu ngân sách.

"Tất cả tài liệu mật được chúng tôi tiếp cận đều đi kèm quyền hạn an ninh thích hợp", chuyên viên Katie Miller được Tổng thống Mỹ Donald Trump bổ nhiệm vào DOGE tháng 12/2024 đã đăng tải trên Twitter-X.

Hiện DOGE đang thực hiện đúng quan điểm của Tổng thống Donald Trump khi có ý định bãi bỏ USAID, một cơ quan chuyên quản lý các nguồn viện trợ nước ngoài, và sáp nhập cơ quan này vào Bộ Ngoại giao Mỹ để cắt giảm chi phí.

Nguồn viện trợ này thường được đánh giá là đi kèm các mục tiêu chính trị, tuy nhiên Tổng thống Donald Trump lại cho rằng số tiền này đang làm lãng phí ngân sách của người dân.

Vào ngày 1/2/2025, trang web của USAID đã bị đóng và tài khoản của cơ quan này trên Twitter-X cũng đã ngừng hoạt động.

Ngay sau khi tuyên thệ nhậm chức vào tháng trước, Tổng thống Donald Trump đã ban hành một sắc lệnh hành pháp toàn diện, tạm dừng mọi viện trợ nước ngoài trong 90 ngày, dẫn đến tình trạng hỗn loạn lan rộng, sa thải lao động và đóng cửa các dự án viện trợ của USAID.

Thậm chí Giám đốc An ninh của USAID là ông John Voorhees và phó giám đốc của ông cũng nằm trong số hàng chục quan chức USAID đã bị cho nghỉ việc.

Các chính trị gia Đảng Dân chủ cho rằng việc Tổng thống Donald Trump đơn phương xóa bỏ một cơ quan liên bang mà không tham khảo ý kiến ​​của Nghị viện là bất hợp pháp.

Cơ quan USAID được thành lập vào năm 1961 dưới thời chính quyền của Tổng thống John F. Kennedy chuyên hoạt động trong lĩnh vực nhân đạo.

Hàng năm, tổ chức này phân phối hàng tỷ USD trên toàn thế giới trong nỗ lực xóa đói giảm nghèo, điều trị bệnh tật và ứng phó với nạn đói và thiên tai. Tổ chức này cũng thúc đẩy xây dựng và phát triển nền "dân chủ".

Các quan chức cho biết USAID là công cụ quyền lực mềm quan trọng của Mỹ nhằm thúc đẩy quan hệ với các cộng đồng trên toàn thế giới.

Bởi vậy các nhân viên USAID cho rằng Bộ Ngoại giao Mỹ không đủ khả năng tiếp quản và duy trì số lượng lớn các dự án phát triển của USAID. Họ cho rằng điều này cũng sẽ xóa bỏ sức mạnh mềm độc đáo và thiết yếu không thể sao chép được của USAID.

Trước đó, khoảng 60 nhân viên cấp cao của USAID đã bị cho nghỉ việc vì bị cáo buộc cố gắng "lách" lệnh hành pháp về viện trợ nước ngoài của Tổng thống Donald Trump.

Một viên chức cấp cao khác đã bị cho nghỉ việc vì cố gắng đảo ngược động thái đó sau khi không tìm thấy bằng chứng nào về hành vi sai trái.

Trong khi đó nguồn tin của CNN cho hay toàn bộ văn phòng quan hệ công chúng của USAID đã bị tạm đình chỉ hoạt động và bị khóa khỏi hệ thống chung.

Bộ tài chính

Ngày 31/1/2025, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent đã cấp cho các đại diện của DOGE quyền truy cập vào hệ thống thanh toán của Bộ. Thông thường chỉ các chuyên viên mới có quyền điều hành phân phối những thông tin liên quan đến trợ cấp, hoàn thuế cho hàng triệu người Mỹ mỗi năm.

Nhiều cựu quan chức Bộ tài chính cho hay họ chưa từng gặp trường hợp nào mà các quan chức chính trị lại tìm cách tiếp cận mạng lưới thanh toán, điều hành dòng tiền liên bang chảy ra vào trong chính phủ.

Những người này cho biết mặc dù các quan chức được bổ nhiệm chính trị cần phải hiểu về khả năng và hoạt động của hệ thống nhưng việc tiếp cận trực tiếp vào hệ thống sẽ cần kiến ​​thức để hiểu và kiểm soát công việc.

Một số cựu quan chức cho biết hệ thống thanh toán bao gồm thông tin về các giao dịch nhạy cảm liên quan đến an ninh quốc gia mà thông thường sẽ yêu cầu phải có giấy phép an ninh nghiêm ngặt để truy cập.

Hiện Bộ DOGE của Elon Musk vẫn đang tiếp tục thâm nhập vào các cơ quan khác của chính phủ Mỹ và nhiều chuyên gia nhận định xung đột sẽ còn diễn ra trước những động thái chưa từng có trong nội bộ chính phủ liên bang.

*Nguồn: WSJ, CNN