Tháng trước, anh Panda, founder một ứng dụng giao đồ ăn nhỏ, quyết định mua Pla S1X Plus vì giá cả phải chăng, lại tích hợp thêm nhiều tính năng hấp dẫn. Phạm vi hoạt động 150 km, với tốc độ tối đa 90 km/giờ cùng hệ thống khởi động không cần chìa mới lạ. Giá về tay chỉ khoảng 96.000 rupee (1.125 USD), rẻ hơn nhiều so với các lựa chọn thay thế.
Ola S1X Plus được sản xuất bởi một trong những công ty khởi nghiệp phổ biến nhất Ấn Độ: Ola - phát triển từ một dịch vụ gọi xe đơn thuần để trở thành nhà sản xuất xe điện vào năm 2021. Cơn sốt truyền thông xung quanh buổi ra mắt, trong khi CEO của Ola, Bhavish Aggarwal, được coi là người có tầm nhìn xa trông rộng.
Tuy nhiên, mọi chuyện xảy ra không như ý Panda.
Tối tháng 9 đó, chiếc xe điện đang bon bon trên đường bỗng gặp trục trặc. Biểu tượng sự cố nhấp nháy màu xanh lam trên màn hình 7 inch. Một chiếc xe máy khác đâm vào Panda và hất văng anh ra khỏi xe. Anh ngã mạnh xuống đường nhựa, xương đòn gãy làm đôi.
Panda nằm viện một tuần, tức giận viết một bài đăng trên LinkedIn về vụ tai nạn oái ăm. Anh cũng kể lại rằng đã gặp phải những vấn đề kỳ lạ trước đó và không thể liên hệ với dịch vụ chăm sóc khách hàng.
Aggarwal là một trong những gương mặt quen thuộc của giới khởi nghiệp Ấn Độ. Với nụ cười trẻ trung và tính cách sôi nổi, ông trở nên nổi tiếng vào giữa những năm 2010, sau khi Ola Cabs đánh bại Uber để trở thành ứng dụng gọi xe hàng đầu Ấn Độ. Ngành công nghiệp xe tay ga ‘xanh hoá’ cũng được hồi sinh ở Ấn Độ, nơi mọi người mua xe hai bánh nhiều gấp 5 lần so với ô tô.
“Giống như cuộc cách mạng đã mang lại cho chúng ta tự do vào năm 1947, cuộc cách mạng này sẽ mang lại cho chúng ta tự do khỏi xăng dầu”, Aggarwal tuyên bố tại buổi ra mắt tháng 8 năm 2021. “Tesla dành cho phương Tây; Ola dành cho phần còn lại. Nói một cách đơn giản, đây là chiếc xe tay ga tốt nhất từng được chế tạo”.
Hơn 100.000 người đã đặt hàng trước vào ngày Ola Electric mở đơn. Đến tháng 4 năm 2024, công ty chiếm lĩnh hơn một nửa thị trường xe tay ga EV trong nước. Đợt IPO tiếp theo vào tháng 8 năm ngoái đã đưa Aggarwal trở thành một trong những tỷ phú trẻ nhất Ấn Độ.
Tuy nhiên, kể từ đó, giá cổ phiếu giảm. Một loạt các lỗi xe tay ga khiến những chủ xe như anh Panda chán nản vô cùng.
Nhiều tài xế báo cáo rằng xe tay ga Ola tự nhiên bốc cháy. Một người đàn ông 65 tuổi được cho là đã phải khâu 10 mũi trên đầu sau khi chiếc Ola đâm mạnh vào tường bê tông. Xe vẫn tăng tốc ngay cả khi chủ phương tiện đã bóp phanh.
Đáp lại, Ola cho rằng xe cháy là do các bộ phận thay thế bị lỗi. Hãng cũng đổ lỗi cho phía tài xế phóng nhanh vượt ẩu nên mới xảy ra cơ sự không thể lường trước.
Giá cổ phiếu Ola đã giảm 30% kể từ mức cao nhất vào tháng 8 năm ngoái. Trong năm nay, hãng cũng bán được ít xe điện hơn so với các thương hiệu xe hai bánh trong nước, thậm chí tụt hậu hơn cả Ather - một công ty khởi nghiệp xe tay ga khác có trụ sở tại Bengaluru.
Aggarwal bị các nhà phê bình chỉ trích trên mạng xã hội. Vào tháng 9, một khách hàng vì quá tức giận đã đốt cháy một phòng trưng bày của Ola ở Karnataka. Vào tháng 10, cổ phiếu Ola giảm 10%, trong khi hoạt động kinh doanh taxi đặc trưng của Ola tụt hậu so với đối thủ Uber. Trong suốt thời gian đó, được hỗ trợ bởi vốn đầu tư mạo hiểm nước ngoài, Aggarwal vẫn lạc quan như mọi khi, dường như không hề nao núng trước doanh số bán hàng giảm sút của Ola Electric.
Rest of World đã phỏng vấn gần một chục cựu nhân viên cấp cao của Ola. Tất cả đều trả lời với điều kiện giấu tên — ngay cả những người chỉ nói về những điều tích cực. “Tôi đang làm việc trong lĩnh vực khởi nghiệp và tôi muốn tiếp tục trong hai thập kỷ tiếp theo”, một cựu giám đốc điều hành đã nói. Những người từng làm việc chặt chẽ với Aggarwal đều nhận xét ông rất thông minh nhưng quản lý quá mức và thường xuyên chỉ trích ngay cả những nhân viên cấp cao.
Gần một nửa số nhân viên Ola Electric đã nghỉ việc trong năm tài chính vừa qua, bao gồm một số giám đốc điều hành cấp cao. Các sự cố an toàn đã khiến hãng ghi nhận 10.000 khiếu nại cũng như cuộc điều tra của Cơ quan Bảo vệ Người tiêu dùng Trung ương.
Abhishek Chauhan, người phát ngôn của Ola, đã từ chối trả lời một danh sách các câu hỏi, nhưng nhấn mạnh “tính phức tạp, quy mô và tham vọng của những gì đang được xây dựng”. Bất cứ vấn đề nào phát sinh, chúng đều sẽ được giải quyết một cách minh bạch. “Bhavish luôn thể hiện tầm nhìn và lòng dũng cảm của một doanh nhân. Ông đã dẫn dắt công ty nắm bắt các xu hướng toàn cầu”, ông nói.
Ola Electric từng được định giá 3 tỷ USD trong 5 năm đầu tiên ra mắt. Với nguồn vốn đầu tư từ công ty đầu tư mạo hiểm Tiger Global của Mỹ hay SoftBank của Nhật Bản, hãng kỳ vọng có thể dẫn đầu thị trường xe điện tại Ấn Độ vào năm 2030.
Nhà máy Ola Future, cơ sở sản xuất xe tay ga điện của hãng tại bang Tamil Nadu, miền nam Ấn Độ, từng tuyên bố công suất hàng năm lên tới 1 triệu chiếc tính đến tháng 3 năm 2024. Trong số 1,14 triệu xe điện hai bánh được bán ra tại Ấn Độ vào năm 2024, Ola chiếm 35% thị phần với 407.673 chiếc.
Tuy nhiên, sự sụt giảm doanh số đang thể hiện rõ ràng khi chỉ có 8.647 xe tay ga Ola được đăng ký vào tháng 2 năm nay, giảm so với mức gần 34.000 xe vào năm ngoái. Tình hình tài chính của công ty vẫn ở mức âm và biên lợi nhuận đang giảm.
Đến quý kết thúc vào tháng 12 năm 2024, Ola Electric Mobility công bố khoản lỗ ròng 5,64 tỷ rupee (65 triệu USD), tăng so với mức 3,8 tỷ rupee (44 triệu USD) của năm trước. Chất lượng xe tay ga của Ola cũng bị giám sát chặt chẽ, càng làm trầm trọng thêm tình trạng sụt giảm doanh số.
Vào tháng 10 năm 2024, cơ quan thực thi quyền lợi người tiêu dùng của Ấn Độ gửi cho Ola một lá thư cảnh báo, yêu cầu hãng đưa ra lời giải thích thỏa đáng cho 10.664 khiếu nại của người tiêu dùng. Họ phàn nàn về việc giao hàng chậm trễ, dịch vụ không đạt yêu cầu, quảng cáo sai sự thật, lỗi sản xuất, v.v.
Để ngăn chặn tổn thất, Ola đang cắt giảm 1.000 việc làm. Vivek Kumar, giám đốc dự án của bộ phận ô tô tại công ty tư vấn và phân tích dữ liệu GlobalData, cho biết một số sự thay đổi đến từ việc áp dụng tự động hóa sản xuất.
“Sự thay đổi thường xuyên ở đội ngũ quản lý cấp cao làm gián đoạn kế hoạch chiến lược và tạo ra trở ngại cho sự phát triển của công ty”, Kumar cho biết.
Vào quý cuối cùng của năm 2024, một loạt giám đốc điều hành đã rời Ola, bao gồm giám đốc kỹ thuật, giám đốc tiếp thị, giám đốc nhân sự, giám đốc kinh doanh và giám đốc bán hàng. Vào tháng 4 cùng năm, CEO của Ola Electric cũng từ chức chỉ 3 tháng sau khi nắm quyền. Giám đốc tài chính rời đi vào tháng tiếp theo.
Trong hồ sơ nộp lên sàn giao dịch chứng khoán Ấn Độ, Ola Electric Mobility tiết lộ rằng công ty đã nhận được khoản trợ cấp 8,5 triệu USD theo Chương trình khuyến khích liên kết sản xuất. Ông Kumar dự đoán viện trợ của chính phủ có khả năng giúp Ola mở rộng sản xuất pin — mặc dù công ty sẽ gặp khó khăn trong việc đầu tư vào công nghệ mới do biên lợi nhuận thấp.
“Những tổn thất tài chính liên tục có thể làm xói mòn niềm tin của nhà đầu tư, từ đó dẫn đến những thách thức về tài chính và hoạt động”, Kumar cho biết.
Theo: Rest of World
.png "Mọi ánh mắt đổ dồn về Chủ tịch Jerome Powell và cuộc họp của Fed trong tuần này: Quyết định lãi suất sẽ ra sao giữa nhiệm vụ kép?")
.png "Ông Trump tuyên bố sẽ áp thuế 100% một ‘mặt hàng’ sản xuất ở nước ngoài, quyết hồi sinh ngành công nghiệp đang ‘hấp hối’ của Mỹ")
