Theo báo cáo mới nhất của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), các ngân hàng trung ương đã gom thêm 220 tấn vàng trong giai đoạn từ tháng 7 đến tháng 9, tăng 28 % so với quý trước và đảo ngược xu hướng chững lại ở nửa đầu năm.
Trong số đó, Ngân hàng Trung ương Kazakhstan (NBK) trở thành khách hàng lớn nhất. Mặc dù con số cụ thể cho toàn quý chưa được WGC công bố chi tiết theo từng quốc gia, nhiều phân tích báo chí địa phương cho biết NBK đã mua khoảng 7 tấn trong tháng 5 và “nhiều tấn” tiếp theo trong các tháng sau, nâng tổng lượng mua từ đầu năm đến thời điểm giữa năm lên khoảng 25 tấn.
Bên cạnh đó, Brazil là trường hợp gây bất ngờ khi quay lại thị trường vàng sau hơn 4 năm vắng bóng. Tổng cộng, từ đầu năm đến hết tháng 9, lượng vàng mà các ngân hàng trung ương bổ sung vào dự trữ đã đạt 634 tấn, thấp hơn so với cùng kỳ 3 năm trước nhưng vẫn cao hơn đáng kể so với mức trung bình trước năm 2022, thời điểm xung đột ở Ukraine bùng nổ. WGC dự báo lượng mua cả năm 2025 sẽ nằm trong khoảng 750 đến 900 tấn.

Giới phân tích cho rằng nhu cầu vàng tăng vọt xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm căng thẳng địa chính trị leo thang, lạm phát dai dẳng và sự bất định của chính sách thương mại toàn cầu.
Louise Street, chuyên gia thị trường cấp cao của WGC, nhấn mạnh rằng vàng đang củng cố vị thế “tài sản trú ẩn an toàn” trong bối cảnh đồng đô la Mỹ chịu nhiều sức ép.
Thực tế, giá vàng đã tăng khoảng 50 % từ đầu năm và vượt mốc kỷ lục 4.380 USD/ounce vào đầu tháng này. Đà tăng nóng này không chỉ được thúc đẩy bởi lực cầu từ ngân hàng trung ương, mà còn nhờ làn sóng mua vào của các nhà đầu tư truyền thống, vốn lo ngại rủi ro.
WGC thừa nhận giá cao đã kìm hãm lực mua trong nửa đầu năm, song việc nhu cầu bật tăng trở lại trong quý III cho thấy các ngân hàng trung ương vẫn kiên định chiến lược tích trữ vàng. Đáng chú ý, khoảng 66 % nhu cầu trong quý này chưa được báo cáo đầy đủ.
Cùng với đó, khẩu vị của giới đầu tư cá nhân cũng tăng mạnh, khi nhu cầu vàng tăng 13 % so với quý trước. WGC nhận định tâm lý “sợ bỏ lỡ cơ hội” cộng hưởng với vai trò kép của vàng vừa là kênh phòng hộ, vừa là tài sản trú ẩn, sẽ tiếp tục giữ lửa thị trường trong phần còn lại của năm. Các quỹ ETF gắn với vàng cũng ghi nhận quý giao dịch kỷ lục, khi dòng vốn toàn cầu đổ vào lên tới 26 tỷ USD.
Ngoài ra, kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ và lo ngại về sức khỏe kinh tế Mỹ càng khiến vàng hấp dẫn hơn. Dù Fed vừa cắt giảm lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm, Chủ tịch Jerome Powell vẫn cảnh báo không nên coi việc hạ lãi suất vào tháng 12 là chắc chắn.
Một tác động đáng chú ý khác của giá vàng cao là xu hướng suy giảm trong tiêu thụ trang sức. Khối lượng trang sức vàng tiêu thụ trong quý III đã xuống mức thấp nhất kể từ năm 2020. Tuy nhiên, chi tiêu của người tiêu dùng lại tăng 13 % so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 41 tỷ USD, do giá bán bình quân cao hơn.
