Đại sứ quán Hà Lan tại Việt Nam vừa tổ chức đã tổ chức Hội thảo "Từ bến cảng đến đường băng - From Dock to Runway" về các giải pháp thúc đẩy hợp tác giữa Việt Nam - Hà Lan trong lĩnh vực cảng biển và cảng hàng không.
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Xuân Sang nhấn mạnh, các phiên thảo luận chuyên đề về cảng biển, hàng không và logistics xanh đã mang đến nhiều góc nhìn mới, khẳng định tầm quan trọng chiến lược của hạ tầng kết nối đối với tăng trưởng kinh tế và thương mại bền vững của Việt Nam và Hà Lan.
"Hai quốc gia chúng ta có nhiều điểm tương đồng. Hà Lan là quốc gia có truyền thống hàng hải lâu đời, sở hữu hệ thống cảng biển Rotterdam và sân bay Schiphol hàng đầu thế giới, trung tâm trung chuyển hàng hóa chiến lược của châu Âu. Việt Nam có nền kinh tế năng động, đang phát triển mạnh mẽ với hệ thống 30 cảng hàng không và 34 cảng biển quốc gia trong tương lai, hướng tới trở thành trung tâm logistics khu vực Đông Nam Á", ông Sang nói.
Để thúc đẩy hợp tác thời gian tới, Thứ trưởng Nguyễn Xuân Sang đề nghị, trong hợp tác phát triển cảng biển xanh và thông minh, hai bên đẩy mạnh hợp tác chuyển đổi số và sử dụng năng lượng sạch trong vận hành cảng, hướng tới mô hình cảng không phát thải carbon, góp phần vào thực hiện cam kết của Việt Nam giảm phát thải ròng về "0".
Cùng đó chia sẻ kinh nghiệm quy hoạch và vận hành cảng biển, trong đó chú trọng hệ thống quản lý luồng tàu (VTS), nhận dạng tự động AIS và logistics đa phương thức. Thiết lập các tuyến vận tải biển chuyên tuyến kết nối các cảng biển nước sâu của Việt Nam như Cái Mép - Thị Vải, Lạch Huyện tới các cảng biển của Hà Lan.
Khuyến khích đầu tư của doanh nghiệp Hà Lan vào các dự án phát triển cảng cạn (ICD), trung tâm logistics tại của Việt Nam. Tăng cường hợp tác đào tạo nhân lực cảng biển, trong quản trị, khai thác và logistics xanh.
Trong hợp tác phát triển hàng không bền vững, ông Sang đề nghị thúc đẩy hợp tác nghiên cứu và quy hoạch sân bay thông minh, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn (big data) và công nghệ số trong quản lý khai thác, điều phối giao thông hàng không.
Tăng cường hợp tác logistics hàng không, đặc biệt là chuỗi cung ứng lạnh, vận tải hàng hóa quốc tế và các trung tâm logistics. Xây dựng diễn đàn đối thoại thường niên Việt Nam - Hà Lan về hàng không, nhằm chia sẻ chính sách, tiêu chuẩn xanh và thúc đẩy hợp tác đầu tư PPP trong lĩnh vực sân bay.
Về liên kết cảng biển - hàng không - logistics, theo ông Sang, hai bên cần phối hợp xây dựng mô hình "triple-port development": seaport - airport - brain port, kết nối vận tải biển, hàng không và trung tâm đổi mới sáng tạo, theo định hướng đã được Rotterdam và TP Hồ Chí Minh thảo luận. Tăng cường trao đổi đoàn doanh nghiệp, kết nối startup logistics Việt Nam với các tập đoàn, viện nghiên cứu Hà Lan, tạo nền tảng cho hợp tác đổi mới sáng tạo và thương mại số trong chuỗi cung ứng.
"Hợp tác giữa Việt Nam và Hà Lan trong lĩnh vực cảng biển và hàng không không chỉ là hợp tác kinh tế - kỹ thuật, mà còn là hợp tác vì tương lai xanh và kết nối toàn cầu. Chúng ta đang có thời điểm thuận lợi để biến những tầm nhìn thành hành động, biến hợp tác thành những dự án cụ thể, mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai quốc gia và khu vực.
Hà Lan định vị Việt Nam thành trung tâm logistics chiến lược Đông Nam Á
Hiện nay, Hà Lan đang mở rộng hợp tác logistics với Việt Nam, đưa công nghệ cao, năng lượng xanh và vận tải đa phương thức vào chiến lược phát triển hạ tầng bền vững khu vực Đông Nam Á.
Với vị thế là nhà đầu tư châu Âu lớn nhất tại Việt Nam và đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam tại EU, Hà Lan đang đẩy mạnh chiến lược hợp tác trong lĩnh vực logistics công nghệ cao và phát triển bền vững thông qua một chương trình ngoại giao đáng chú ý.
Từ ngày 10 đến 13/11/2025, Bà Aukje de Vries – Bộ trưởng Ngoại thương và Hợp tác Phát triển Hà Lan – dẫn đầu phái đoàn gồm 27 doanh nghiệp Hà Lan tới Hà Nội, Hải Phòng và TP Hồ Chí Minh, nhằm thúc đẩy hợp tác về hạ tầng cảng biển, hàng không và logistics.

Chuyến thăm khẳng định niềm tin của Hà Lan vào tiềm năng tăng trưởng và vị trí chiến lược của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đồng thời thể hiện cam kết đồng hành cùng Việt Nam trong chuyển đổi xanh và chuyển đổi số – hai trụ cột then chốt của nền kinh tế tương lai.
Việt Nam - tâm điểm mới của đầu tư logistics
Với tốc độ tăng trưởng GDP trung bình khoảng 7% mỗi năm, lực lượng lao động trẻ, năng động và mạng lưới các hiệp định thương mại tự do dày đặc, Việt Nam đang nổi lên như một trung tâm logistics tiềm năng của khu vực.
Theo Bà Anne Le Guellec – Giám đốc Vụ Doanh nghiệp Quốc tế, Bộ Ngoại giao Hà Lan, khoảng 60% hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang châu Âu đi qua Cảng Rotterdam – một con số cho thấy vai trò ngày càng lớn của Việt Nam trong chuỗi cung ứng châu Á – châu Âu. Bà nhận định mối quan hệ đối tác Hà Lan – Việt Nam có thể trở thành “một trục kết nối mới cho thương mại bền vững trong khu vực.”
Cùng lúc, Việt Nam đang đẩy mạnh đầu tư hạ tầng giao thông vận tải theo hướng hiện đại, bền vững và đồng bộ. Đại diện Cảng Rotterdam, cảng biển lớn nhất châu Âu, cho rằng Việt Nam hoàn toàn có thể vươn lên vai trò dẫn dắt khu vực nếu kết hợp đúng đắn giữa công nghệ và chính sách đầu tư hạ tầng. Tuy nhiên, thách thức về quy hoạch, kết nối và cơ chế khuyến khích khu vực tư nhân vẫn cần được giải quyết để tận dụng trọn vẹn cơ hội này.

Số hóa – Xanh hóa – Đa phương thức
Theo Bà Anne Le Guellec, Hà Lan hiện xác định ba lĩnh vực ưu tiên trong hợp tác logistics với Việt Nam: chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và vận tải đa phương thức.
Trong lĩnh vực cảng biển, kinh nghiệm từ Cảng Rotterdam được xem là hình mẫu. Cảng đang trong quá trình số hóa toàn diện để trở thành cảng thông minh nhất thế giới với mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050.
Bà Renske Schoenmaker, Giám đốc Kinh doanh Cấp cao lĩnh vực Vận tải Container của Cảng Rotterdam, nhấn mạnh tầm quan trọng của dữ liệu thống nhất.
“Việc có một nguồn thông tin duy nhất, đáng tin cậy thông qua hệ thống cộng đồng cảng là nền tảng để cải thiện hoạt động, nâng cao tính bền vững và lập kế hoạch hiệu quả hơn,” bà chia sẻ với Diễn đàn Doanh nghiệp.
Hà Lan cũng khuyến nghị Việt Nam đẩy mạnh ứng dụng Trí tuệ Nhân tạo (AI), Học máy (Machine Learning) và Bản sao số (Digital Twin) để giám sát và tối ưu hóa hoạt động vận tải, đồng thời đầu tư vào các mô hình bảo trì giúp giảm chi phí vận hành.
Ở khía cạnh chuyển đổi xanh, Hà Lan chia sẻ kinh nghiệm từ hệ sinh thái cảng Rotterdam – nơi tập trung các dự án hydrogen xanh, thu hồi và lưu trữ carbon (CCS), nhiên liệu sinh học quy mô lớn và hệ thống cung cấp điện bờ cho tàu neo đậu. Bà Renske nhấn mạnh: "Việt Nam cần các chính sách ưu đãi rõ ràng và ổn định để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư dài hạn vào lĩnh vực xanh".
Bên cạnh đó, vận tải đa phương thức cũng được xem là trọng tâm để giảm áp lực lên hệ thống đường bộ và thúc đẩy tính bền vững. Đại diện Cảng Rotterdam lưu ý: “Việc kết hợp đường thủy, đường sắt và đường bộ sẽ giúp Việt Nam tăng tính linh hoạt, giảm rủi ro gián đoạn do biến động thời tiết hoặc hạ tầng.”
Trong chuỗi hoạt động, các doanh nghiệp trong lĩnh vực hàng không của Hà Lan cũng đã giới thiệu mô hình “Sân bay thông minh và bền vững” dựa trên kinh nghiệm của Sân bay Schiphol Amsterdam, nơi đặt mục tiêu vận hành không phát thải vào năm 2030 và tự động hóa toàn bộ hoạt động mặt đất vào năm 2050, với kế hoạch đầu tư 6 tỷ euro giai đoạn 2024–2029.
Các doanh nghiệp như Royal Schiphol Group, NACO, To70 và Vanderlande Industries giới thiệu công nghệ vận hành tự động, lưu trữ năng lượng sạch và quản lý không lưu thông minh. Họ cũng khuyến nghị Việt Nam có thể từng bước áp dụng mô hình “Thành phố sân bay thông minh” – nơi hàng không gắn liền với dịch vụ, hậu cần và đô thị hóa bền vững.

Cơ hội hợp tác logistics công nghệ cao từ Hà Lan
Đoàn doanh nghiệp Hà Lan mang đến Việt Nam những giải pháp đã được kiểm chứng thực tế. Trong lĩnh vực cảng và logistics, APM Terminals – một trong những nhà khai thác cảng hàng đầu thế giới – đang tham gia dự án mở rộng Cảng Quốc tế HATECO Hải Phòng tại Lạch Huyện. Các tập đoàn như Boskalis, Van Oord, Dredging and Contracting Rotterdam và IHC Holland cung cấp các giải pháp về nạo vét, xây dựng hạ tầng và bảo vệ bờ biển.
Trong khi đó, Damen Shipyards đã ký kết Biên bản ghi nhớ (MoU) với Tập đoàn Xuân Thiện nhằm phát triển công nghệ xanh trong đóng tàu, còn STC International – tổ chức hàng hải đào tạo hàng đầu Hà Lan – tái ký MoU hợp tác với Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam về phát triển nguồn nhân lực.
Lĩnh vực tài chính cũng được thúc đẩy mạnh mẽ. Rabobank, ING Group và Invest International sẵn sàng hỗ trợ tài chính cho các dự án logistics quy mô lớn theo mô hình đối tác công – tư (PPP).
Chuyến công tác này cũng diễn ra đúng vào dịp kỷ niệm 15 năm quan hệ đối tác chiến lược về thích ứng với biến đổi khí hậu và quản lý nước, cùng 11 năm quan hệ đối tác chiến lược về nông nghiệp và an ninh lương thực giữa hai nước.
Sự kiện này đánh dấu bước chuyển từ hợp tác truyền thống sang đồng phát triển hệ sinh thái logistics thông minh và bền vững, kết hợp công nghệ, tài chính và nhân lực. Với những bước đi này, Hà Lan và Việt Nam đang cùng định hình một tầm nhìn mới – nơi logistics trở thành động lực tăng trưởng xanh và hội nhập khu vực.
