Hồi kết 348 tỷ USD của Warren Buffett tại Berkshire Hathaway: Di sản quá lớn cho người kế nhiệm Greg Abel

Khi chiếc đồng hồ báo hiệu còn năm phút cho phiên hỏi đáp cuối cùng của cuộc họp thường niên Berkshire Hathaway, huyền thoại sống của giới đầu tư Warren Buffett đã bất ngờ tuyên bố: "Thời điểm đã đến để Greg Abel trở thành Giám đốc điều hành của công ty vào cuối năm nay".

Thông tin này khiến cả khán phòng gần 40.000 người vỡ òa, trong đó có không ít ánh mắt xúc động khi chứng kiến khoảnh khắc truyền ngôi lịch sử tại "đế chế" trị giá hàng trăm tỷ USD và nắm giữ 348 tỷ USD tiền mặt.

Tuy nhiên theo tờ Wall Street Journal (WSJ), di sản quá lớn của Warren Buffett có thể là thách thức quá lớn cho người kế nhiệm Greg Abel.

Di sản quá lớn

Suốt 60 năm qua, danh tiếng của Warren Buffett được xây dựng từ năng lực chọn cổ phiếu xuất sắc và phong cách ứng xử đầy thuyết phục.

Thay vì trở thành một "cá mập" chuyên đi cắn xé các công ty lúc nguy nan thì Berkshore lại trở thành vị cứu tinh của doanh nghiệp thời khủng hoảng và là người bạn đáng tin cậy của hàng triệu cổ đông nhỏ lẻ.

Từ những thương vụ chi hàng tỷ đô "giải cứu" doanh nghiệp giữa lúc hỗn loạn, đến lá thư thường niên mang phong cách dân dã mà thâm thúy, Warren Buffett đã ghi dấu ấn không thể nhầm lẫn trên thị trường tài chính toàn cầu.

Thế nhưng giờ đây, khi đã bước sang tuổi 94, "Nhà tiên tri Omaha" nhận thấy đã đến lúc chuyển giao quyền lực.

Quyết định rút lui của ông không chỉ đơn giản là tìm người kế thừa chức danh CEO mà còn là bước ngoặt chuyển giao thương hiệu cá nhân, thứ mà Warren Buffett đã kiến tạo thành một "hiệu ứng hào quang" (Buffett Brand), khiến bất cứ doanh nghiệp nào chịu dấu ấn của ông đều được nâng tầm.

Bởi vậy theo WSJ, dù Greg Abel có thể kế thừa toàn bộ nền tảng quản trị tại Berkshire cùng khối tiền mặt 348 tỷ USD thì ông sẽ không dễ gì gạt bỏ được "cái bóng" mà Buffett đã dày công xây dựng.

"Warren Buffett là độc nhất và tôi hy vọng rằng chúng ra sẽ có những nhà lãnh đạo tương tự như ông ấy trong tương lai", tỷ phú Bill Gates nói về người bạn thân.

Kể từ năm 2018, khi được Warren Buffett tín nhiệm giao phụ trách mảng ngoài bảo hiểm và bổ nhiệm làm Phó Chủ tịch từ 2021, Greg Abel đã dành nhiều năm trong vai trò ứng viên tiềm năng thay thế "Nhà tiên tri Omaha".

Greg Abel xuất thân là kế toán tại vùng đồng cỏ Canada, gia nhập Berkshire qua thương vụ mua lại công ty tiện ích ở Des Moines, Iowa. Tại đây, Abel đã biến Berkshire Hathaway Energy thành một trong những mảng kinh doanh lớn nhất của tập đoàn qua hàng loạt thương vụ mua bán và đầu tư chiến lược.

Quan trọng hơn, Greg Abel đã thực hiện việc tiếp xúc và lắng nghe từ khắp các công ty con của Berkshire: từ Dairy Queen, Duracell, Benjamin Moore, Fruit of the Loom cho đến See’s Candies và Oriental Trading, gặp gỡ ban lãnh đạo địa phương, nắm bắt khó khăn và tìm kiếm cơ hội tăng trưởng, đồng thời gây dựng uy tín cho bản thân.

"Ông ấy học rất nhanh. Mọi khi cần thảo luận, Greg đều sắp xếp để chúng tôi kết nối với ông ấy ngay lập tức", Giám đốc Troy Bader của International Dairy Queen nhận xét.

Dẫu vậy, tờ WSJ cho rằng phong cách lãnh đạo của Greg không giống Buffett và có thể khó lòng vượt qua được cái bóng quá lớn.

"Greg cuối cùng sẽ phải là Greg thôi", Cựu giám đốc Mark Oman của Wells Fargo và là bạn thân của Abel Greg nhận định về phong cách lãnh đạo của người kế nhiệm Warren Buffett.

"Tôi không thấy bất cứ điều gì trong lý lịch của Abel có thể khiến ông ấy trở thành một người chọn cổ phiếu giỏi. Đó không phải là nơi khởi điểm mà ông ấy bộc lộ tài năng. Tôi đoán Greg sẽ phụ trách các vụ mua lại lớn và phân bổ vốn, nhưng các nhà quản lý đầu tư hiện tại sẽ tiếp tục giám sát danh mục đầu tư cổ phiếu", chuyên gia Robert Miles tại Đại học Nebraska Omaha nhận định.

Không cân sức

Theo WSJ, tỷ phú Warren Buffett nổi tiếng với phong cách "hands-off" (để cho doanh nghiệp tự chủ), chỉ can thiệp ở mức tối thiểu.

Tuy nhiên dù Greg Abel khẳng định sẽ tiếp tục truyền thống này, nhưng đồng thời người kế nhiệm Buffett cũng thể hiện mong muốn chủ động hơn trong việc đề xuất phương hướng tăng trưởng và cảnh báo rủi ro cho các công ty con.

Điều này hé lộ về phong cách quản trị có thể khác biệt so với người tiền nhiệm, khi ông vừa tôn trọng văn hóa tự do, vừa sẵn sàng hỗ trợ chuyên sâu khi cần.

Một yếu tố nữa khiến Greg Abel có thể sẽ khác biệt rất lớn với người tiền nhiệm là hiệu ứng "Buffett Brand".

Khi Buffett rót vốn vào bất kỳ doanh nghiệp nào, danh tiếng và uy tín của ông như "dấu ấn vàng" giúp nâng tầm thương hiệu, củng cố niềm tin thị trường.

Chính Buffett đã từng cứu Wall Street khỏi bờ vực sụp đổ, khẳng định vị thế người hùng trong lúc khủng hoảng. Rất khó để bất kỳ CEO nào, kể cả Greg Abel, có thể nhanh chóng đạt được tầm ảnh hưởng tương tự.

Bên cạnh đó, điều khiến nhà đầu tư lo lắng hơn cả là khả năng lựa chọn cổ phiếu của Greg Abel.

Trong lịch sử, Berkshire phần nhiều được biết đến qua danh mục cổ phiếu rực rỡ của Warren Buffett, từ Coca Cola đến Apple.

Song chính Buffett cũng thừa nhận trong vài năm gần đây, việc tìm kiếm cổ phiếu hấp dẫn trở nên khó khăn hơn khi định giá của nhiều doanh nghiệp đã tăng cao.

Trước bối cảnh đó, Greg Abel lại không có thành tích chọn cổ phiếu như Buffett và cổ đông sẽ phải tiếp tục đặt niềm tin vào hai chuyên gia "rót vốn" của Berkshire là Todd Combs và Ted Weschler thay vì CEO mới.

Cuối cùng, khoản tiền dự trữ 348 tỷ USD được cho là lời đảm bảo vàng của Berkshire trong thời kỳ khủng hoảng có thể cản đường Greg Abel. Kỳ vọng quá cao từ cổ đông cùng áp lực của cái bóng quá lớn từ người tiền nhiệm có thể dẫn đến rủi ro Greg Abel chi tiêu quá tay, đem lại thua lỗ.

Trong thế giới doanh nghiệp, bước chân kế thừa huyền thoại chưa bao giờ là dễ dàng.

Ví dụ như Tim Cook tại Apple, người thừa kế Steve Jobs sau lễ tang đầy xúc động, đã thành công nhờ tận dụng thế mạnh về chuỗi cung ứng và mở rộng mảng dịch vụ¹.

Ngược lại, người kế nhiệm Bob Chapek sau Bob Iger tại Disney lại chịu áp lực nặng nề, bị hội đồng sa thải khiến Iger phải quay trở lại "giải cứu".

Tiếp tục sống mãi

Khi Warren Buffett bước xuống sân khấu trong tràng pháo tay cuồng nhiệt, ông đã gửi lời tri ân tới cổ đông và nhắc nhở: "Cần có thời gian để chuyển giao. Greg sẽ cần tự xây dựng phong cách riêng, và các bạn nên khuyến khích điều đó".

Quả thật, chuyện "Buffett hóa" một công ty không chỉ là việc nắm quyền điều hành, mà còn là quá trình truyền thụ những giá trị lâu dài như sự kiên nhẫn, kỷ luật đầu tư và tinh thần hành động trong khủng hoảng.

Rõ ràng Greg Abel đã được chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt quy trình cũng như kiến thức nội bộ. Song câu hỏi lớn nhất còn chờ ông phía trước chính là làm thế nào để vừa tôn trọng di sản Buffett, vừa đặt dấu ấn cá nhân và trên hết, giữ vững niềm tin của hàng trăm ngàn cổ đông trên thế giới.

Gregory Edward Abel sinh ngày 1/6/1962 tại Edmonton, Alberta, Canada, hiện là Chủ tịch kiêm CEO của Berkshire Hathaway Energy và Phó Chủ tịch phụ trách mảng phi bảo hiểm tại Berkshire Hathaway kể từ tháng 1/2018.

Ông tốt nghiệp Cử nhân Thương mại chuyên ngành Kế toán tại Đại học Alberta năm 1984 và trở thành kế toán viên công chứng (CPA) được công nhận bởi AICPA.

Abel bắt đầu sự nghiệp tại PricewaterhouseCoopers ở San Francisco với vai trò kiểm toán viên, trước khi gia nhập CalEnergy, nhà sản xuất điện địa nhiệt vào năm 1992.

Năm 2008, ông được bổ nhiệm làm CEO của MidAmerican Energy Holdings, công ty sau này đổi tên thành Berkshire Hathaway Energy vào năm 2014 dưới quyền quản lý của ông.

Trong vai trò Phó Chủ tịch từ 2018, Abel giám sát các mảng như Duracell, Dairy Queen và BNSF Railway.

Tại Đại hội cổ đông ngày 3 Tháng 5 2025, Warren Buffett công bố Abel sẽ kế nhiệm ông làm CEO của Berkshire Hathaway vào cuối năm 2025, đánh dấu giai đoạn chuyển giao sau hơn sáu thập kỷ lãnh đạo của Buffett.

Greg Abel được đánh giá cao về phong cách lãnh đạo thực tiễn, kỷ luật tài chính và khả năng trao quyền cho ban quản lý công ty con, đồng thời cam kết duy trì văn hóa đầu tư dài hạn của tập đoàn.

*Nguồn: WSJ