Hãng bán dẫn cho xe điện phá sản, cổ đông cũ mất gần như toàn bộ vốn, gánh khoản nợ 6,5 tỷ USD

Wolfspeed, gã khổng lồ một thời trong ngành bán dẫn silicon carbide (SiC) có trụ sở tại Bắc Carolina, đang đứng trước một chương mới đầy biến động: phá sản.

Trong một động thái gây chấn động thị trường, nhà sản xuất chip quan trọng cho xe điện này đã công bố kế hoạch nộp đơn bảo hộ phá sản theo chương 11 (pre-packaged Chapter 11) nhằm tái cấu trúc gần 6,7 tỷ USD nợ hiện tại.

Thỏa thuận với các chủ nợ chính sẽ tạo ra 275 triệu USD tài trợ mới, đồng thời cắt giảm khoảng 4,6 tỷ USD nợ, tương đương gần 70 % tổng dư nợ trước đó.

Công ty dự kiến sẽ chính thức nộp hồ sơ trong "vài tuần tới" và sau đó tái xuất hoạt động dưới hình hài mới trước cuối quý III/2025.

Thông báo này không chỉ đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử của Wolfspeed – từng được biết đến với tên Cree – mà còn là lời nhắc nhở sâu sắc về những rủi ro cố hữu trong cuộc đua công nghệ cao, đặc biệt khi tham vọng vượt quá khả năng tài chính và chính sách vĩ mô thay đổi bất ngờ.

Sự kiện này đánh dấu một trong những vụ phá sản lớn nhất trong lĩnh vực chip SiC, giữa bối cảnh làn sóng xe điện chưa bùng nổ như kỳ vọng và chi phí vốn cao.

Tham vọng đắt giá

Tham vọng của Wolfspeed là trở thành người dẫn đầu trong lĩnh vực chip SiC, một vật liệu bán dẫn ưu việt cho xe điện nhờ khả năng hoạt động hiệu quả hơn silicon truyền thống.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, công ty đã mạnh tay đầu tư hàng tỷ USD vào ba nhà máy sản xuất hiện đại tại Mỹ. Kế hoạch này được xây dựng dựa trên dự báo tăng trưởng bùng nổ của thị trường xe điện toàn cầu.

Tuy nhiên, thực tế đã không diễn ra như kỳ vọng. Chi phí sản xuất tăng vọt, sự chậm trễ trong việc đưa các nhà máy vào hoạt động ổn định, và đặc biệt là sự chững lại trong nhu cầu xe điện toàn cầu đã tạo áp lực nặng nề lên dòng tiền của Wolfspeed.

Doanh thu của công ty không thể theo kịp tốc độ tích lũy nợ, đẩy Wolfspeed vào một vòng xoáy tài chính khó thoát.

"Gánh nặng nợ đã trở nên quá lớn so với khả năng tạo doanh thu của chúng tôi," một nguồn tin nội bộ giấu tên chia sẻ.

Khoản thanh toán trái phiếu chuyển đổi trị giá 575 triệu USD đáo hạn vào năm 2026 đã trở thành giọt nước tràn ly, buộc ban lãnh đạo phải tìm kiếm một giải pháp triệt để.

Ngoài ra, một yếu tố then chốt khác góp phần vào tình thế của Wolfspeed là sự thay đổi chính sách từ phía chính phủ Mỹ. Wolfspeed từng có một thỏa thuận đầy hứa hẹn để nhận 750 triệu USD tài trợ từ Đạo luật CHIPS – một quỹ khổng lồ nhằm thúc đẩy sản xuất bán dẫn trong nước. Khoản tiền này được kỳ vọng sẽ giúp công ty giảm bớt gánh nặng tài chính.

Thế nhưng, cuộc đàm phán với các chủ nợ kéo dài, và cuộc bầu cử tổng thống Mỹ với sự đắc cử của Tổng thống Donald Trump đã "đặt dấu chấm hết" cho khoản hỗ trợ đầy hy vọng này. Dù Wolfspeed cho biết vẫn "duy trì đối thoại mang tính xây dựng" với chính quyền hiện tại về khả năng tài trợ, sự không chắc chắn đã tạo ra một khoảng trống lớn trong kế hoạch tài chính của họ.

Cổ đông mất trắng

Trước tình thế cấp bách, Wolfspeed đã quyết định thực hiện một bước đi đau đớn nhưng được cho là cần thiết: nộp đơn phá sản theo Chương 11, nhưng dưới hình thức "tiền phá sản". Điều này có nghĩa là công ty đã đạt được thỏa thuận cơ bản với các chủ nợ lớn trước khi chính thức nộp đơn, giúp đẩy nhanh quá trình tái cấu trúc và giảm thiểu sự gián đoạn hoạt động.

Theo thỏa thuận, khoản nợ gần 6,5 tỷ USD sẽ được cắt giảm đáng kể, ước tính khoảng 70% (tương đương 4,6 tỷ USD). Đổi lại, các chủ nợ lớn – bao gồm Apollo Global Management và công ty con của Renesas Electronics – sẽ chuyển đổi khoản nợ của họ thành phần lớn cổ phần mới của công ty.

Điều này đồng nghĩa với việc các cổ đông hiện tại sẽ gần như mất trắng, chỉ giữ lại từ 3% đến 5% cổ phần trong Wolfspeed được tái cơ cấu.

"Sau khi đánh giá các lựa chọn tiềm năng để củng cố bảng cân đối kế toán và cơ cấu vốn, chúng tôi đã quyết định thực hiện bước đi chiến lược này vì tin rằng nó sẽ đưa Wolfspeed vào vị trí tốt nhất có thể cho tương lai," Robert Feurle, CEO của Wolfspeed, nhấn mạnh.

Công ty cũng sẽ nhận được 275 triệu USD tài trợ mới từ các chủ nợ để đảm bảo đủ thanh khoản duy trì hoạt động trong suốt quá trình phá sản. Wolfspeed cam kết sẽ tiếp tục sản xuất và cung cấp chip cho khách hàng bình thường, với mục tiêu thoát khỏi tình trạng phá sản và trở thành một công ty mới vào cuối quý 3 năm 2025.

Tờ Financial Times (FT) nhận định vụ phá sản của Wolfspeed không phải là trường hợp cá biệt. Trong những tháng gần đây, nhiều công ty năng lượng sạch khác cũng đã nộp đơn phá sản do lãi suất tăng cao và những thay đổi trong chính sách hỗ trợ.

Tuy nhiên, thị trường SiC vẫn được đánh giá là có tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ trong dài hạn, đặc biệt khi ngành xe điện tiếp tục phát triển và nhu cầu về năng lượng hiệu quả ngày càng cao. Đối thủ như STMicroelectronics, Infineon và các hãng Trung Quốc có thể tận dụng cơ hội mở rộng thị phần khi Wolfspeed thu hẹp sản xuất hoặc chuyển hướng chiến lược.

Câu hỏi đặt ra là liệu "người mới" Wolfspeed, với một bảng cân đối kế toán sạch hơn và cấu trúc vốn gọn nhẹ hơn, có thể tận dụng được tiềm năng đó? Sự hợp tác tiếp tục với các đối tác như Renesas Electronics cho thấy niềm tin vào công nghệ cốt lõi của công ty vẫn còn. Tuy nhiên, thách thức sẽ nằm ở việc ổn định sản xuất, kiểm soát chi phí và thích nghi nhanh chóng với sự biến động của thị trường.

*Nguồn: FT