PacBio – DKSH đang đẩy mạng bán hàng ở khu vực Đông Nam Á
PacBio đang là DN đang dẫn dắt thị trường giải mã trình tự gen của thế giới. Họ tự nhận mình là công ty công nghệ khoa học sự sống hàng đầu, chuyên thiết kế - phát triển và sản xuất các giải pháp giải trình tự gen tiên tiến, hỗ trợ các nhà khoa học và các nhà nghiên cứu lâm sàng giải quyết các vấn đề di truyền phức tạp.
PacBio có 3 hệ thống giải mã là Revio/Vega - chuyên giải trình tự gen đoạn dài và Onso – chuyên giải trình tự gen đoạn ngắn; với công nghệ HiFi và SBB. Theo PacBio, hiện hiệu suất của hệ thống Onso gấp 4 lần các mô hình thông thường, độ chính xác của công nghệ SBS gấp 15 lần. Như mọi DN sản xuất máy công cụ khác, họ cũng đi theo chiến lược ‘bia kèm lạc’, bán thêm vật tư cần thiết như khay/mẫu thử/ hóa chất/bộ công cụ chuẩn…

“Công nghệ giải trình tự đoạn dài HiFi và giải trình tự đoạn ngắn SBB (Sequencing By Binding - Giải trình tự gắn kết) của chúng tôi phục vụ những mục đích khác nhau.
Giải trình tự đoạn dài lý tưởng để phân tích các bệnh di truyền, các mô phức tạp và giải trình tự bộ gen từ mẫu máu người, động vật và thực vật. Trong khi đó, giải trình tự đoạn ngắn đặc biệt phù hợp với các mẫu thách thức hơn - chẳng hạn như phát hiện COVID-19 hoặc lao (TB) từ nước thải, các mầm bệnh trong không khí hoặc các mẫu môi trường như đất.
Tuy nhiên, chúng tôi không chỉ dừng lại ở việc cung cấp một giải pháp đơn lẻ. Chúng tôi mang đến giải pháp tích hợp, kết hợp cả giải trình tự đoạn dài và giải trình tự đoạn ngắn, bao trọn quy trình từ chuẩn bị mẫu, phân tích dữ liệu cho đến kết quả cuối cùng. Trong tương lai, với sự ra mắt gần đây của hệ thống Vega, chúng tôi sẽ tiếp tục phát triển các giải pháp giải trình tự đoạn ngắn có thông lượng cao hơn, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của cộng đồng nghiên cứu.
Khi y học chính xác ngày càng phát triển tại Việt Nam, chúng tôi cam kết mang đến giải pháp giải trình tự toàn diện, kết hợp đoạn dài và đoạn ngắn, hỗ trợ nghiên cứu bộ gen người, bệnh hiếm và ung thư, góp phần thúc đẩy sự phát triển của y học chính xác”, bà Jennifer Hsu, Phó Giám đốc Kinh doanh PacBio Khu vực Bắc Á, Nam Á và Đông Nam Á cho biết.
Giá các sản phẩm/dịch vụ của PacBio khá đa dạng và phong phú, có nhiều tùy chỉnh theo nhu cầu của khách hàng. Một số giá sản phẩm/dịch vụ được PacBio niêm yết ở thị trường Mỹ trên website như sau: 599 USD cho sản phẩm Revio – tùy khu vực mà giá bán khác nhau, 779.000 USD cho hệ thống Vega – với hóa chất SPRS giải trình tự hai bộ gen người với độ phủ 20x có giá 500 USD, 259.000 USD cho hệ thống Onso…

Hiện họ đang bán hàng trên 40 quốc gia, với 1.200 nhân sự và đã thu về được 1 tỷ USD. Năm 2024, doanh thu của PacBio khoảng 39,2 triệu USD – giảm 33% so với năm 2023, bao gồm: 15,3 triệu USD từ thiết bị, 18,8 triệu USD từ vật tư và 5,1 triệu USD từ dịch vụ cùng nguồn thu khác. Họ đã niêm yết trên sàn chứng khoán NASDAQ.
Năm 2023, PacBio đã hợp tác với ông lớn DKSH nhằm khai phá thị Đông Nam Á. Theo đó, DKSH sẽ cung cấp dịch vụ bán hàng, marketing và hậu mãi cho PacBio tại thị trường Thái Lan, Singapore, Việt Nam, Indonesia, Malaysia và Philippines. Một trong những khách hàng đầu tiên của PacBio tại thị trường Việt Nam chính là KTest.
KTest là nhà cung cấp các giải pháp tiên tiến trong sinh học phân tử, di truyền học và tin sinh học, nhằm hỗ trợ các tổ chức nghiên cứu tối ưu hóa quy trình và nâng cao hiệu quả ứng dụng. KTest chủ yếu tập trung vào B2B, với khách hàng mục tiêu là các trường đại học, phòng thí nghiệm, DN ở các lĩnh vực y tế, nông nghiệp, thực phẩm…

"Về các dự án mà KTest đã thực hiện, chúng tôi xin chia sẻ dự án tiêu biểu trong lĩnh vực y tế liên quan đến các nghiên cứu về bệnh cơ tim di truyền: một là bệnh cơ tim phì đại di truyền và hai là bệnh cơ tim giãn nở di truyền. Thông qua hai công trình này, hợp tác với Bệnh viện Tim Tâm Đức, Viện Tim và nhiều đơn vị khác, chúng tôi đã hỗ trợ các bác sĩ chuyên khoa tim mạch xác định những đột biến có thể dẫn đến sự tiến triển của các bệnh này ở bệnh nhân.
Đầu tiên, chúng tôi thực hiện xét nghiệm theo chuỗi, tức là xét nghiệm cho thân nhân của bệnh nhân như anh, chị, em, con, cháu – kể cả những người chưa có biểu hiện bệnh. Nếu phát hiện sớm có đột biến ở những người chưa có triệu chứng, các bác sĩ có thể can thiệp kịp thời thông qua thay đổi lối sống, sử dụng thuốc và các biện pháp khác nhằm làm chậm quá trình tiến triển của bệnh. Đây là một hướng nghiên cứu quan trọng mà chúng tôi đã thực hiện cùng các bác sĩ chuyên khoa.
Dự án thứ hai là về công nghệ thực phẩm - nước mắm Nam Ô ở Đà Nẵng. Dự án này đang chưa hoàn thành, nhưng có những kết quả ban đầu hết sức thú vị.
Mục tiêu của đề tài là tìm hiểu các yếu tố tạo nên hương vị đặc trưng của nước mắm Nam Ô và cách cải thiện chất lượng sản phẩm. Khi cá được ủ muối, các vi sinh vật sẽ phát triển và thay đổi theo thời gian. Ở các giai đoạn khác nhau sẽ xuất hiện các chủng vi sinh khác nhau và chính sự biến đổi này tạo nên quá trình ‘ngấu’ của nước mắm, mang lại hương vị đặc trưng.
Chúng tôi đang tiến hành xác định các chủng vi sinh có mặt trong các giai đoạn ủ khác nhau, bao gồm cả những vi sinh vật có khả năng gây thối và những chủng kết hợp với nhau tạo ra hương và vị đặc biệt của nước mắm. Nghiên cứu này đang ở giai đoạn thu thập và phân tích dữ liệu từ các lô nước mắm tại những thời điểm khác nhau và chúng tôi hy vọng sẽ sớm có những phát hiện quan trọng”, PGS. TS Hồ Huỳnh Thùy Dương – Nhà sáng lập KTest giới thiệu.
Rào cản lớn nhất ở thị trường Việt Nam là vấn đề giá cả
Nguyên do khiến PacBio và DKSH chọn tấn công vào Việt Nam nói riêng và Đông Nam Á nói chung ở thời điểm này bởi nó đang rất tiềm năng.

"Thị trường gen học Việt Nam đang trải qua giai đoạn phát triển mạnh mẽ với tốc độ tăng trưởng cao, thể hiện rõ sự tập trung vào việc nâng cao các ứng dụng giải trình tự gen.
Thị trường này được định giá 163,2 triệu USD vào năm 2023 và dự kiến sẽ đạt 482,1 triệu USD vào năm 2030, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 16,73% trong giai đoạn dự báo”, TS Nguyễn Thị Xuân Mai, Quản lý Cấp cao, Bộ phận Kinh doanh, Ngành Kỹ thuật Công nghệ, DKSH Việt Nam nhận định.
Tại Việt Nam ở thời điểm hiện tại, dịch vụ giải mã trình tự gen người cho mục đích tầm soát hoặc phòng ngừa bệnh đã khá phổ biến ở các khu vực thành thị lớn như ở HCM và Hà Nội, nhờ sự tích cực marketing-PR của các startup như Genetica hay Gene Solutione.
Theo công bố từ Gene Solutione, năm 2024, công ty đã tăng trưởng 15% doanh thu so với cùng kỳ năm trước, nhờ vào sự gia tăng của cả xét nghiệm sàng lọc tiền sản chống xâm lấn và xét nghiệm ung thư. Năm 2025, KTest cũng đặt mục tiêu tăng trưởng doanh thu 30%.

"Tuy nhiên, chúng ta cũng phải đối mặt với những khó khăn nhất định do đặc thù của thị trường và nền kinh tế Việt Nam.
Ví dụ: vì chi phí thực hiện giải trình tự gen hiện vẫn còn rất cao, nên việc phổ biến rộng rãi trong các lĩnh vực nghiên cứu hoặc ứng dụng, nghiên cứu lâm sàng vẫn còn rất hạn chế. Hơn nữa, dịch vụ này chưa nằm trong danh mục được bảo hiểm y tế chi trả, gây ra không ít khó khăn trong việc phổ biến giải trình tự gen tại Việt Nam. Ngoài ra, các thiết bị giải trình tự gen tiên tiến vẫn chưa thực sự phổ biến trên thị trường.
Một trong những mục tiêu quan trọng của DKSH là nâng cao nhận thức của thị trường, giúp người dùng hiểu rõ giá trị mà các công nghệ giải trình tự gen có độ chính xác cao mang lại. Lợi ích lâu dài của việc đầu tư vào thiết bị giải trình tự gen chính là tăng độ chính xác của các thí nghiệm, giảm thiểu sai sót, tiết kiệm thời gian và công sức, từ đó nâng cao hiệu quả nghiên cứu và ứng dụng lâm sàng”, TS Nguyễn Thị Xuân Mai chia sẻ thêm.

"Phần mình, tôi xin phép tiếp cận câu hỏi theo một góc nhìn khác, cụ thể là những khó khăn trong việc phát triển dịch vụ genomics (giải trình tự gen tại Việt Nam).
Thứ nhất, như chúng ta hay nói, hiện chi phí dịch vụ khá cao. Tuy nhiên, theo quan điểm của tôi, thì giá thành không phải là rào cản lớn nhất. Điều quan trọng hơn là liệu khách hàng có nhận thấy giá trị mà họ nhận được tương xứng với chi phí bỏ ra hay không. Đây thực sự là một vấn đề khiến chúng tôi trăn trở rất nhiều.
Ví dụ, khi chúng tôi khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng công nghệ genomics trong việc chọn giống hay kiểm soát dịch bệnh, câu hỏi đầu tiên họ đặt ra là: ‘Tôi phải chi một khoản tiền lớn cho dịch vụ này, vậy tôi sẽ thu lại được gì?’…
Đối với các doanh nghiệp, mỗi khoản chi ra cần mang lại lợi nhuận, ví dụ tôi đầu tư 1 đồng thì phải thu lại ít nhất 2 đồng, thì họ mới sẵn sàng thực hiện. Làm thế nào để thuyết phục họ rằng: giải pháp này có thể thu lại 1 hoặc thậm chí là 2 đồng từ vốn đầu tư 1 đồng ban đầu bỏ ra, là một thách thức lớn. Điều này đòi hỏi thời gian và rất nhiều nỗ lực để chứng minh được tiềm năng và hiệu quả thực tế của công nghệ.
Trên thực tế, các doanh nghiệp có thể đầu tư nếu họ thấy rõ lợi ích. Nhà nước cũng có thể hỗ trợ chi phí bằng những chính sách khác nhau. Nhưng mấu chốt là chúng ta phải chứng minh được rằng công nghệ này thực sự cần thiết và mang lại giá trị thiết thực. Đó là lý do tôi cho rằng: không chỉ chi phí mà chính mối tương quan giữa giá thành và giá trị mang lại mới là vấn đề cốt lõi. Và để giải quyết được điều này, chúng tôi cần thời gian và sự phối hợp từ nhiều bên”, Founder của KTest khuyến nghị.